Franciszek Pytel (pilot)

Franciszek Pytel

major pilot
Data i miejsce urodzenia	18 sierpnia 1895 Stará Bystrica
Data śmierci	?
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	3 pułk piechoty 2 pułk piechoty 8 eskadra wywiadowczej 1 pułk lotniczy 12 eskadra lotnicza 6 pułk lotniczy 5 pułk lotniczy
Stanowiska	dowódca eskadry
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Franciszek Pytel^[a] (ur. 18 sierpnia 1895 w Starej Bystricy, zm. ?) – major pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Józefa i Marii, ukończył szkołę realną w Żywcu. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, gdzie służył w 3. i 2. pułku piechoty Legionów. 12 maja 1918 roku dostał się do niewoli niemieckiej, z której został uwolniony 20 stycznia 1919 r^[3].

Zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim. 7 lipca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem w piechocie i przydzielony do I lotniczego baonu uzupełnień^[4]. 6 sierpnia 1919 roku został skierowany na szkolenie w zakresie pilotażu do Francuskiej Szkoły Pilotów w Warszawie, po jego ukończeniu został 28 kwietnia 1920 r. rozpoczął naukę w Wyższej Szkole Lotniczej w Ławicy. 8 lipca 1920 roku został przydzielony do 8. eskadry wywiadowczej i w jej składzie walczył podczas wojny polsko-bolszewickiej. Podczas działań wojennych wyróżnił się podczas ataków z niskiej wysokości na oddziały Armii Czerwonej. 12 września 1920 roku, podczas lotu w trudnych warunkach atmosferycznych, wykrył i zaatakował oddziały nieprzyjaciela w rejonie Lubomla^[b]. Następnie przekazał polskim oddziałom informacje o położeniu i ruchach wroga^[5].

16 września wykrył oddziały 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego w rejonie Uściługu i z niskiej wysokości przeprowadził szereg ataków na oddziały wroga^[6]. Następnie brał udział w ofensywie pod Warszawą, szczególnie wyróżnił się podczas ataków na cofające się oddziały sowieckie z rejonu Wyszkowa i Pułtuska. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wykonał 14 lotów, w tym 11 lotów zwiadowczych i 3 na bombardowanie^[3].

19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w Wojskach Lotniczych, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich^[7]. 22 lutego 1922 roku został zdemobilizowany, ale już 13 grudnia tego samego roku powrócił do czynnej służby^[5]. Otrzymał przydział do 1. pułku lotniczego na stanowisko dowódcy kompanii pułkowej. 29 września 1924 roku został przeniesiony do 12. eskadry lotniczej. 26 sierpnia 1925 został przeniesiony do 6 pułku lotniczego we Lwowie, w którym 28 listopada objął dowództwo nad 65. eskadrą lotniczą. 25 lutego 1927 objął stanowisko oficera ewidencyjnego w 6 pułku lotniczym. 19 marca 1928 został mianowany na stopień kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa^[8]. Z dniem 15 stycznia 1929 został przydzielony na czteromiesięczny kurs instruktorów strzelania i bombardowania lotniczego w Lotniczej Szkole Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu^[9]. Od 19 kwietnia 1929 został mianowany komendantem parku lotniczego 6 pl^[5]. 8 października 1929 został skierowany na roczny kurs w Centralnej Wojskowej Szkoły Gimnastyki i Sportów w Poznaniu^[3]. Po jego ukończeniu, 29 kwietnia 1930 został przeniesiony do służby w 5 pułku lotniczym w Lidzie^[5][10]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 10. lokatą w korpusie aeronautyki^[11]. W marcu 1939, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował 3. lokatę w korpusie oficerów lotnictwa, grupa techniczna^[2]. Pełnił wówczas służbę w 6 pułku lotniczym na stanowisku dowódcy oddziału portowego Bazy Lotniczej^[12].

Dalsze jego losy nie są znane.

Ordery i odznaczenia^[5][13]

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 282
• Krzyż Niepodległości (17 września 1932)^[14][15]
• Krzyż Walecznych^[2]
• Srebrny Krzyż Zasługi (18 marca 1932)^[16]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Polowa Odznaka Pilota nr 52 (11 listopada 1928)^[17]
• Państwowa Odznaka Sportowa
• Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)^[18]
• francuska Odznaka Pilota (1929)^[19]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari : 1919–1920. T. 1, [Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920]. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7. OCLC 749442378.