Franciszek Wojakowski

Franciszek Wojakowski
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1880
Kraków

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

56 Pułk Piechoty 40 Pułk Piechoty
Korpus Kadetów Nr 1

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie wojny) Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Franciszek Rudolf Wojakowski[1] (ur. 21 lipca 1880 w Krakowie, zm. 1940 w ZSRR) – polski nauczyciel, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 21 lipca 1880 w Krakowie jako syn Adama[2][3]. Był wyznania rzymskokatolickiego[2]. Kształcił się w C. K. III Gimnazjum w Krakowie, gdzie w 1901 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości[4].

Od 1 sierpnia 1908 pracował w zawodzie nauczyciela[2]. Z zawodu był nauczycielem języka polskiego[2]. W 1909 pracował w gimnazjum w Stanisławowie z ruskim językiem wykładowym[2]. 24 stycznia 1910 został przeniesiony do C. K. Gimnazjum w Jarosławiu[5]. W drugim półroczu roku szkolnego 1909/1910 przebywał na urlopie z powodu choroby[6]. Jako zastępca nauczyciela 25 sierpnia 1910 został przeniesiony z Jarosława do C. K. II Gimnazjum w Stanisławowie z językiem polskim wykładowym[7][8][9]. Uczył tam języka polskiego, języka greckiego, był kierownikiem Kółka Polonistów[10], języka łacińskiego, historii[11]. W sprawozdaniu szkolnym stanisławowskiego II gimnazjum z 1912 wydrukowano jego pracę pt. Ideały narodowe i ogolno-ludzkie w twórczości Zygmunta Krasińskiego[12]. 11 lipca 1912 został mianowany rzeczywistym nauczycielem w C. K. Gimnazjum w Trembowli, gdzie złożył przysięgę 5 września 1912[13][14]. Uczył tam języka polskiego[15]. W trembowelskim C. K. Gimnazjum pozostawał do końca istnienia Austro-Węgier[16].

W rezerwie piechoty C. K. Armii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1903[17], potem awansowany na stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1908[18]. Był przydzielony do 56 pułku piechoty w Krakowie do około 1911[19][20][21][22][23][24][25][26]. Następnie został przeniesiony do C. K. Obrony Krajowej i zweryfikowany w stopniu podporucznika piechoty w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1908[27]. Był przydzielony do 36 pułku piechoty z Kołomyi[28][28][29]. Około 1914 był podporucznikiem w stosunku ewidencji[30]. Po wybuchu I wojny światowej awansowany na stopień porucznika piechoty obrony krajowej w stosunku ewidencji z dniem 1 listopada 1914[31][31].

Po zakończeniu wojny, jako były oficer armii austriackiej został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu kapitana[32]. W roku szkolnym 1920/1921, pozostając formalnie profesorem polskiego Państwowego Gimnazjum w Trembowli, służył w wojsku[33]Na przełomie 1920/1921 był nauczycielem w C. K Gimnazjum w Trembowli[34]. Został awansowany na stopień majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[35]. W 1923 i 1924 pozostawał oficerem nadetatowym 40 pułku piechoty w garnizonu Lwów[36][37]. Stamtąd był przydzielony do Korpusu Kadetów Nr 1 w tym mieście: w 1923 do kadry oddziału szkolnego[38], w 1924 do działu naukowego[39], uczył języka polskiego, łaciny, greki[40][41]. Został awansowany na stopień podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[42]. W 1926 był dyrektorem nauk w KK Nr 1[41]. W 1928 jako oficer przeniesiony w stan spoczynku zamieszkiwał we Lwowie[43]. W 1934 jako oficer rezerwy był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[44].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej 1939 i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/5-6 oznaczony numerem 574)[45]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Odznaczenia

austro-węgierskie

Przypisy

  1. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Franz Wojakowski”. Inny został mianowany kadetem służby stałej piechoty z dniem 1 września 1903 i służył w 80 pułku piechoty we Lwowie, a potem był podporucznikiem 41 pułku piechotyw Czerniowcach.
  2. a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 123.
  3. Franciszek Wojakowski. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-25].
  4. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1901. Kraków: 1901, s. 72, 73.
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1910. Jarosław: 1910, s. 6.
  6. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1910. Jarosław: 1910, s. 3, 7.
  7. Tu został błędnie wskazany jako Kazimierz Wojakowski. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”. Nr 21, s. 391, 20 lipca 1910. 
  8. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1911. Jarosław: 1911, s. 39.
  9. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1910/11. Stanisławów: 1911, s. 26.
  10. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1910/11. Stanisławów: 1911, s. 24, 45.
  11. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1911/12. Stanisławów: 1912, s. 35.
  12. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1911/12. Stanisławów: 1912, s. 3-30.
  13. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1912/13. Stanisławów: 1913, s. 47.
  14. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Trembowli za rok szkolny 1912/13. Trembowla: 1913, s. 7.
  15. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Trembowli za rok szkolny 1912/13. Trembowla: 1913, s. 2.
  16. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1022.
  17. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1904. Wiedeń: 1903, s. 400.
  18. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1909. Wiedeń: 1908, s. 392.
  19. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1904. Wiedeń: 1903, s. 513.
  20. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1905. Wiedeń: 1904, s. 521.
  21. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1906. Wiedeń: 1905, s. 529.
  22. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1907. Wiedeń: 1906, s. 537.
  23. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1908. Wiedeń: 1907, s. 545.
  24. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1909. Wiedeń: 1908, s. 563.
  25. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1910. Wiedeń: 1909, s. 569.
  26. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1911. Wiedeń: 1910, s. 575.
  27. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 194.
  28. a b Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 384.
  29. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 355.
  30. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 212.
  31. a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 110.
  32. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920, s. 129.
  33. Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazyum w Trembowli za rok szkolny 1920/21. Trembowla: 1921, s. 3.
  34. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Trembowli za rok szkolny 1936/37. Trembowla: 1937, s. XXXVIII.
  35. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 399.
  36. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 242.
  37. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 224.
  38. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1508.
  39. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1371.
  40. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 344.
  41. a b Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 340.
  42. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 344.
  43. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 896.
  44. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 325, 968.
  45. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 106. [dostęp 2015-06-17].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
AUT KuK Friedensbande BAR.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka: wstążka dla części odznaczeń cywilnych oraz niektórych odznaczeń wojskowych nadawanych w czasie pokoju (Friedensbande) dla odznaczeń austro-węgierskich:
PL Epolet pplk.svg
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
AUT KuK Kriegsbande BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).