Franciszków (Ożarów Mazowiecki)

Franciszków
część miasta
Państwo

 Polska

Województwo

mazowieckie

Powiat

warszawski zachodni

Gmina

Ożarów Mazowiecki

Miasto

Ożarów Mazowiecki

W granicach miasta

1 stycznia 1967
(1957–66 część osiedla Ożarów-Franciszków)

SIMC

0921421[1]

Strefa numeracyjna

22

Tablice rejestracyjne

WZ

Położenie na mapie Ożarowa Mazowieckiego
Mapa konturowa Ożarowa Mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Franciszków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Franciszków”
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego
Mapa konturowa powiatu warszawskiego zachodniego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Franciszków”
Położenie na mapie gminy Ożarów Mazowiecki
Mapa konturowa gminy Ożarów Mazowiecki, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Franciszków”
Ziemia52°12′33″N 20°47′34″E/52,209142 20,792810
Portal Polska

Franciszków – centralna część miasta Ożarów Mazowiecki o charakterze rezydencyjno-przemysłowym[2]. Centrum Franciszkowa rozpościera się między ulicą Poznańską a torami kolejowymi, w rejonie ulic Spacerowej i Mickiewicza[3].

Zasięgowi Franciszkowa odpowiada obręb ewidencyjny 08 (TERYT 143206_4)[4].

Historia

Franciszków powstał pod koniec XIX wieku jako zachodnia kolonia wsi Ożarów[5], należącej od 1867 do gminy Ożarów w powiecie warszawskim w guberni warszawskiej. W 1901 roku we Franciszkowie powstała huta szkła Ożarów, stanowiąca początek rozwoju przemysłu na terenie dzisiejszego Ożarowa Mazowieckiego[5]. Od 1919 w Polsce, w województwie warszawskim. W wyniku parcelacji wsi Ożarów w 1929 roku wyrosła sieć osiedli wzdłuż historycznego traktu zachodniego, w tym Mickiewicza, Franciszków, Zientarówka i Balcerówka[5]. 20 października 1933 utworzono gromadę Ożarów w granicach gminy Ożarów, składającą ze wsi Ożarów, kolonii Franciszków i wsi Jarzębówek[6].

Podczas II wojny światowej w Generalnym Gubernatorstwie, w powiecie Warschau w dystrykcie warszawskim. W 1943 liczba mieszkańców Ożarowa (z Franciszkowem) wynosiła 3506 mieszkańców[7].

Po wojnie dokonano podziału Ożarowa[8]:

  • zachodnia, zurbanizowana część wsi Ożarów z Franciszkowem utworzyła odrębną gromadę o nazwie Ożarów-Franciszków,
  • niezurbanizowana, wschodnia część część wsi Ożarów stanowiła nadal odrębną gromadę o nazwie Ożarów, także nazywaną Ożarowem-Wsią),
  • parcele na północ i na południe od wsi Ożarów (obecne obręby ewidencyjne 2, 3, 4, 5, 6 i 10) utworzyły odrębną gromadę o nazwie Ożarów-Parcele.

1 lipca 1952 wszystkie te trzy gromady (należące do gminy Ożarów) włączono do nowo utworzonego powiatu pruszkowskiego w województwie warszawskim[9].

W związku z reformą administracyjną państwa jesienią 1954 zniesiono gminy, w tym gminę Ożarów[10]. Dotychczasowe gromady Ożarów-Franciszków i Ożarów-Parcele a także enklawa dotychczasowej gromady Ożarów[11] utworzyły nową gromadę Ożarów Franciszków w powiecie pruszkowskim (wiejski Ożarów wszedł w skład odrębnej gromady Ożarów)[12].

1 stycznia 1957 gromadę Ożarów-Franciszków zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla[13], przez co zachodni Ożarów, Franciszków i Parcele stały się formalnie jednym organizmem osadniczym.

1 stycznia 1967 osiedle Ożarów-Franciszków otrzymało status miasta z równoczesną zmianą nazwy na Ożarów Mazowiecki[14], przez co Franciszków stał się obszarem miejskim.

Na uwagę zasługuje fakt, że wschodnia, wiejska część Ożarowa zachowała swoją odrębność względm Ożarowa Mazowieckiego aż do końca 2013 wieku (jako sołectwo Ożarów-Wieś o powierzchni 241,98 ha), kiedy to została włączona do Ożarowa Mazowieckiego z dniem 1 stycznia 2014[15][16].

Przypisy

  1. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  2. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2013 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy (Dz.U. z 2013 r. poz. 869).
  3. ↑ Franciszków w Geoportalu
  4. ↑ Obręb ewidencyjny 08
  5. ↑ a b c Historia Ożarowa Mazowieckiego
  6. ↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 14, poz. 136
  7. ↑ Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943).
  8. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  10. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. ↑ Przylegająca do zachodniej granicy gromad Ożarów Franciszków i Ożarów Parcele.
  12. ↑ chwała Nr VI/10/15/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu pruszkowskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  13. ↑ Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 277
  14. ↑ Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318
  15. ↑ „Ożarów i Nieporęt nieco większe” Życie Warszawy 28 grudnia 2014.
  16. ↑ Dz.U. z 2013 r. poz. 869
Ożarów Mazowiecki
Części miasta wg TERYT
Inne

Herb Ożarowa Mazowieckiego

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat warszawski zachodni location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu warszawskiego zachodniego, Polska
Ożarów Mazowiecki location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Ożarów Mazowiecki, Poland
  • top = 52.2271
  • bottom = 52.1958
  • left = 20.763
  • right = 20.8254
Ożarów Mazowiecki (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ożarów Mazowiecki, Polska