Franjo Gregurić

Franjo Gregurić
ilustracja
Data i miejsce urodzenia12 października 1939
Lobor
Premier Chorwacji
Okresod 17 lipca 1991
do 12 sierpnia 1992
Przynależność politycznaChorwacka Wspólnota Demokratyczna
PoprzednikJosip Manolić
NastępcaHrvoje Šarinić

Franjo Gregurić (ur. 12 października 1939 w Loborze[1]) – chorwacki polityk i inżynier, działacz Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej, w latach 1991–1992 premier rządu jedności narodowej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie kowala. W 1956 ukończył szkołę techniczną w Zlatarze, po czym podjął pracę w przedsiębiorstwie „Radonja” w Sisaku. Dzięki otrzymanemu stypendium podjął i ukończył studia na wydziale technologicznym Uniwersytetu w Zagrzebiu. Powrócił do pracy w swojej kompanii, obejmując w wieku 25 lat stanowisko dyrektorskie. Na macierzystej uczelni uzyskiwał następnie magisterium oraz doktorat. Przeszedł później do pracy w przedsiębiorstwie „Chromos” w Zagrzebiu, w 1981 został przewodniczącym izby handlowej w Zagrzebiu. Był działaczem Związku Komunistów Chorwacji, trzykrotnie pozbawiano go członkostwa w partii komunistycznej[1]. Został następnie jednym z dyrektorów „Astry”, chorwackiego przedsiębiorstwa państwowego z branży handlowej i eksportowej. Od 1989 kierował jego biurem w Moskwie[1].

W okresie przemian politycznych dołączył do powstałej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej Franja Tuđmana. Po wybuchu wojny w Chorwacji „Astrę” wykorzystano do importu broni dla chorwackiego wojska[1]. W listopadzie 1990 został wicepremierem w rządzie Josipa Manolicia[2]. 17 lipca 1991 został powołany na urząd premiera, który sprawował do 12 sierpnia 1992[3].

Kiedy obejmował urząd, Chorwacja znajdowała się w trudnej sytuacji politycznej z powodu nieuznawania przez społeczność międzynarodową jej niepodległości oraz trwającej wojny domowej w Jugosławii. Kilka miesięcy później wobec niepowodzeń w walkach z Serbami rozszerzono skład gabinetu o przedstawicieli wszystkich partii politycznych zasiadających w parlamencie z wyjątkiem nacjonalistycznej Chorwackiej Partii Prawa. Przebudowany gabinet przyjął nazwę rządu jedności narodowej[1]. Rząd doprowadził do uznania suwerenności Chorwacji, co nastąpiło 15 stycznia 1992[1]. Po ograniczeniu działań wojennych zaczęły się tarcia polityczne między poszczególnymi partiami koalicyjnymi. W lutym 1992 rząd zaproponował autonomię dla zamieszkujących chorwackie pogranicze Serbów w zamian za ich uznanie niezależności Chorwacji i zaprzestanie tendencji separatystycznych. Sprzeciwił się temu minister Dražen Budiša z Chorwackiej Partii Socjalliberalnej, w konsekwencji kolejne ugrupowania stopniowo opuszczały koalicję.

Franjo Gregurić powrócił do „Astry”, obejmując kierownictwo zależnej spółki. W latach 1992–2000 z ramienia HDZ sprawował mandat posła do Zgromadzenia Chorwackiego. Od 1993 do 1995 był dyrektorem generalnym koncernu paliwowego INA, następnie do 1999 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego rady nadzorczej. Był również jednym z doradców prezydenta Franja Tuđmana[1].

Żonaty z Jozefiną, z którą ma córkę Sanję i syna Borisa[1]. Jego córka Sanja w latach 1994–2007 była żoną Zlatka Matešy[4].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Franjo Gregurić (chorw.). vecernji.hr. [dostęp 2017-04-09].
  2. Vlada: 2: predsjednik Vlade: Josip Manolić (chorw.). hidra.hr. [dostęp 2017-04-09].
  3. Vlada: 3: predsjednik Vlade: Dr. sc. Franjo Gregurić (chorw.). hidra.hr. [dostęp 2017-04-09].
  4. Zlatko i Sanja Mateša: Danijela nije razorila naš brak (chorw.). nacional.hr, 2007-10-09. [dostęp 2017-04-09].

Media użyte na tej stronie

Cvjetni trg simul 20160601 DSC 5221 (cropped).jpg
Autor: Branko Radovanović, Licencja: CC BY-SA 4.0
Franjo Gregurić, Vice-Chairman of the Croatian Red Cross. Simultaneous exhibition in Cvjetni trg, Zagreb, organized by the Croatian Red Cross on the occasion of the World Blood Donor Day: blood donors vs GM Robert Zelčić.
Flag of Minister in Independent State of Croatia.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Minister in Independent State of Croatia
Zastava predsjednika Vlade RH.svg
the flag of the President of the Government of the Republic of Croatia