Frank Beyer

Frank Beyer

(c) Bundesarchiv, Bild 183-B1005-0007-001 / CC-BY-SA 3.0
Prawdziwe imię i nazwisko	Frank Paul Beyer
Data i miejsce urodzenia	26 maja 1932 Nobitz
Data i miejsce śmierci	1 października 2006 Berlin
Zawód	reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	1) Lydia Albrecht (1956-1965; córka; rozwód) 2) Renate Blume (1969-1975; syn; rozwód) 3) Monika Unferferth (1985-?; rozwód)
Lata aktywności	1957-2000

Frank Beyer (ur. 26 maja 1932 w Nobitz, zm. 1 października 2006 w Berlinie) – niemiecki reżyser i scenarzysta filmowy. Obok Konrada Wolfa i Heinera Carowa był jednym z najwybitniejszych twórców kina NRD^[1]. Tworzył zarówno filmy mierzące się z nazistowską przeszłością Niemiec, jak i z realiami życia we Wschodnich Niemczech.

Życiorys

W 1952 rozpoczął studia teatralne na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, ale niedługo później przeniósł się na uczelnię filmową FAMU w Pradze. Po ukończeniu studiów w 1957 rozpoczął pracę we wschodnioniemieckiej państwowej wytwórni filmowej DEFA^[2], początkowo jako asystent reżysera Kurta Maetziga, a wkrótce potem jako samodzielny reżyser.

Jego głośny film Nadzy wśród wilków (1963) według powieści Brunona Apitza był opowieścią o polskich więźniach obozu w Buchenwaldzie, ukrywających przed esesmanami żydowskiego chłopca. Był to pierwszy film Beyera dystrybuowany szeroko poza granicami NRD i pierwszy w historii niemiecki film poświęcony tematyce obozów koncentracyjnych.

Ślad kamieni (1966), z Krystyną Stypułkowską w roli głównej, został zaledwie trzy dni po premierze zakazany przez władze, gdyż zbyt realistycznie ukazywał warunki życia i pracy w Niemczech Wschodnich. Film uznano za "wrogi wobec partii i państwa", skierowano go na półkę na 20 lat, reżysera usunięto z Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec i objęto zakazem pracy dla jedynej w kraju wytwórni filmowej DEFA^[3].

Wobec tych represji, Beyer musiał skupić się na pracy dla telewizji oraz dla państwowego teatru w Dreźnie. Kolejny film fabularny nakręcił dopiero po dziewięciu latach. Jakub kłamca (1975), poruszający tematykę Holocaustu, był jedynym filmem z NRD nominowanym do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Obraz osadzony był w realiach warszawskiego getta i oparty na podstawie powieści Jurka Beckera. Opowiadał on historię tytułowego Jakuba, dodającego otuchy przebywającym w getcie Żydom poprzez rozpowszechnianie wśród nich pogłosek o zbliżających się wyzwolicielach^[4]. Główną rolę Vlastimila Brodský'ego nagrodzono Srebrnym Niedźwiedziem dla najlepszego aktora na 25. MFF w Berlinie.

Wiele kontrowersji wzbudził dramat wojenny Pobyt (1983), nakręcony na podstawie powieści Hermanna Kanta. Obraz oskarżano o podgrzewanie antypolskich resentymentów, gdyż ukazywał postać młodego niemieckiego żołnierza niesłusznie oskarżonego o zbrodnie wojenne i osadzonego po wojnie w polskim więzieniu. Po interwencji władz polskich film został ostatecznie wycofany z udziału w konkursie głównym na 33. MFF w Berlinie, gdzie - zdaniem krytyków - miał szansę na główne nagrody.

Po upadku muru berlińskiego Beyer pracował głównie dla telewizji. W 1991 otrzymał Niemiecką Nagrodę Filmową za całokształt twórczości w uznaniu swoich zasług dla "budowania mostów pomiędzy RFN i NRD na długo przed oficjalnym zjednoczeniem"^[3]. Beyer przewodniczył jury konkursu głównego na 43. MFF w Berlinie (1993)^[5].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Frank Beyer w bazie IMDb (ang.)
• Frank Beyer w bazie Filmweb