Frank Rijkaard

Frank Rijkaard

Pełne imię i nazwisko	Franklin Edmundo Rijkaard
Data i miejsce urodzenia	30 września 1962 Amsterdam
Wzrost	190 cm
Pozycja	defensywny pomocnik, środkowy obrońca
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole 1980–1987 AFC Ajax 205 (47) 1987–1988 Sporting Lizbona 0 (0) 1987–1988 → Real Saragossa (wyp.) 11 (0) 1988–1993 AC Milan 142 (16) 1993–1995 AFC Ajax 56 (12) W sumie: 414 (75)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1981–1994  Holandia 73 (10)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1998 Holandia (asystent) 1998–2000 Holandia 2001–2002 Sparta Rotterdam 2003–2008 FC Barcelona 2009–2010 Galatasaray SK 2011–2013 Arabia Saudyjska
Dorobek medalowy
Mistrzostwa Europy złoto RFN 1988 piłka nożna brąz Szwecja 1992 piłka nożna

Frank Rijkaard, właśc. Franklin Edmundo Rijkaard (ur. 30 września 1962 w Amsterdamie) – holenderski piłkarz, który grał na pozycji defensywnego pomocnika lub środkowego obrońcy, reprezentant kraju, trener.

Uznawany jest za jednego z najlepszych defensywnych pomocników w historii futbolu^{[1][2][3][4][5]}. Wychowanek Ajaxu Amsterdam. Zawodnik portugalskiego Sportingu Lizbona, hiszpańskiego Realu Saragossa, włoskiego AC Milan. Pięciokrotny mistrz Holandii, czterokrotny zdobywca Pucharu Holandii, dwukrotny mistrz Włoch, dwukrotny zdobywca Złotych Butów w Holandii, trzykrotny zdobywca Pucharu Europy/Ligi Mistrzów (2 z AC Milanem, 1 z Ajaxem Amsterdam), Pucharu Zdobywców Pucharów (z Ajaxem Amsterdam), Superpucharu Europy oraz Pucharu Interkontynentalnego (z AC Milanem), a także Piłkarz Serie A 1992. Z reprezentacją Holandii dwukrotnie uczestniczył w mistrzostwach Europy (1988 – mistrzostwo, 1992 – półfinał) oraz mistrzostwach świata (1990, 1994). Jako trener prowadził reprezentację Holandii (półfinał mistrzostw Europy 2000), Spartę Rotterdam, hiszpańską FC Barcelonę (dwukrotny mistrz Hiszpanii, dwukrotny zdobywca Superpucharu Hiszpanii, zdobywca Ligi Mistrzów), turecki Galatasaray Stambuł oraz reprezentację Arabii Saudyjskiej.

Kariera piłkarska

Ajax Amsterdam

Karierę piłkarską rozpoczął w Ajaxie Amsterdam, w którym debiut zaliczył 23 sierpnia 1980 roku w wygranym 4:2 meczu wyjazdowym z Go Ahead Eagles w ramach 1. kolejki ligi Eredivisie^[6], w którym również strzelił swojego pierwszego gola dla swojej drużyny. W następnych latach stał się liderem Godenzonen (Synów Bogów), z trzykrotnie zdobywał mistrzostwo Holandii (1982, 1983, 1985), czterokrotnie wicemistrzostwo Holandii (1981, 1986, 1987, 1988), dwukrotnie Puchar Holandii (1983, 1986), dotarł do finału Pucharu Holandii 1981, zdobył Puchar Zdobywców Pucharów 1987 oraz dwukrotnie zdobył nagrodę Złote Buty w Holandii (1985, 1987).

Real Saragossa

W 1987 roku po konflikcie z trenerem Ajaxu Amsterdam – Johanem Cruijffem Rijkaard postanowił odejść z klubu i podpisał kontrakt z portugalskim Sportingiem Lizbona. Jednakże został on podpisany po zatwierdzeniu list startowych i nie mógł wystąpić w żadnym meczu zespołu, w związku z czym do końca sezonu 1987/1988 został wypożyczony do hiszpańskiego Realu Saragossa, w którym rozegrał 11 meczów.

AC Milan

Po sezonie 1987/1988 Rijkaard został zawodnikiem włoskiego AC Milan^[7], w którym wraz z kolegami z reprezentacji Holandii – Marco van Bastenem i Ruud Gullitem stanowił o sile Rossonerich oraz osiągnął największe sukcesy w karierze piłkarskiej: dwukrotnie mistrzostwo Włoch (1992, 1993), dwukrotnie wicemistrzostwo Włoch (1990, 1991), 3. miejsce w Serie A 1990, dwukrotnie Superpuchar Włoch (1988, 1992), dwukrotnie Puchar Europy (1989, 1990), Superpuchar Europy 1990, Puchar Interkontynentalny 1990, a także osiągał sukcesy indywidualne: 3. miejsce w plebiscycie Złotej Piłki (1988, 1989), Piłkarz meczu Pucharu Interkontynentalnego 1990, Zagraniczny zawodnik ligi Serie A oraz Złoty Guerin przyznawany dla najlepszego piłkarza ligi Serie A (1992). Dotarł do finału pierwszej edycji od zreformowania rozgrywek i zmiany nazwy Ligi Mistrzów 1993, w którym Rossoneri przegrali 1:0 z francuskim Olympique Marsylia na Stadionie Olimpijskim w Monachium.

Powrót do Ajaxu Amsterdam i koniec kariery

W 1993 roku po utracie miejsca w podstawowym składzie AC Milanu, postanowił wrócić do Ajaxu Amsterdam, gdzie bardzo dobrze zaaklimatyzował się w młodej drużynie budowanej przez trenera Louisa van Gaala. Zdobył z tą drużyną dwukrotnie mistrzostwo Holandii (1994, 1995) oraz 24 maja 1995 roku na Ernst-Happel-Stadion w Wiedniu wystąpił w finale Ligi Mistrzów, w którym Ajax Amsterdam pokonał 1:0 byłą drużynę Rijkaarda – AC Milan, dzięki czemu Rijkaard został wybrany do Jedenastki Sezonu według magazynu ESM: 1995. Po tym triumfie ogłosił zakończenie kariery piłkarskiej w wieku 32 lat.

Kariera reprezentacyjna

W reprezentacji Holandii w latach 1981–1994 rozegrał 73 mecze, w których zdobył 10 goli. Debiut zaliczył 1 września 1981 roku w przegranym 2:1 meczu towarzyskim z reprezentacją Szwajcarii rozegranym na Hardturmie w Zurychu, w którym po pierwszej połowie został zastąpiony przez innego debiutanta w tym meczu – Ruuda Gullita^[8].

Euro 1988

W 1988 roku Rijkaard został powołany przez selekcjonera reprezentacji Holandii – Rinusa Michelsa na mistrzostwa Europy 1988 w RFN-ie, na których wraz z Marco van Bastenem i Ruudem Gullitem, stanowił o sile Pomarańczowych. 25 czerwca 1988 roku w wystąpił finale turnieju rozegranym na Stadionie Olimpijskim w Monachium, w którym Pomarańczowi spotkali się z reprezentacją ZSRR, z którą grali już na tym turnieju, w fazie grupowej, w której mecz wówczas zakończył się zwycięstwem Sbornej 0:1. Jednak w finale to reprezentacja Holandii wygrała 0:2 po bramkach Ruuda Gullita i Marco van Bastena i tym samym została mistrzem Europy, a Rijkaard wraz z Marco van Bastenem i Ruudem Gullitem został wybrany do Drużyny Gwiazd turnieju.

Mundial 1990

Po turnieju targani ciągłymi zmianami selekcjonerów i konfliktami Pomarańczowi grali znacznie słabiej. Na mistrzostwach świata 1990 we Włoszech drużyna pod wodzą selekcjonera Leo Beenhakkera w fazie grupowej zremisowali wszystkie trzy mecze (z reprezentacją Egiptu (1:1), z reprezentacją Anglii (0:0) oraz reprezentacją Irlandii (1:1) i z trudem wyszli z grupy, a w 1/8 finału przegrali 2:1 z późniejszym mistrzem świata – reprezentacją RFN-u, a Rijkaard w 22. minucie, chwilę po otrzymaniu żółtej kartki po faulu na Rudim Völlerze, który chwilę później symulował atak bramkarza Pomarańczowych – Hansa van Breukelena, za co obaj otrzymali po czerwonej kartce i tym samym zakończyli udział w turnieju nie wygrywając żadnego meczu^[9].

Późniejsze lata i koniec kariery

Rijkaard wystąpił z Pomarańczowymi na mistrzostwach Europy 1992 w Szwecji, na których dotarli do półfinału, w którym Rijkaard zdobył gola na 2:2 w meczu z reprezentacją Danii i tym samym doprowadził najpierw do dogrywki, a potem do serii rzutów karnych, w których lepszy okazał się Duński dynamit wygrywając tę rywalizację 4:5 a potem sensacyjnie zdobył mistrzostwo Europy do zwycięstwie w finale 2:0 z reprezentacją Niemiec oraz na mistrzostwach świata 1994 w Stanach Zjednoczonych, na których Pomarańczowi dotarli do ćwierćfinału, w którym przegrali 2:3 z późniejszym mistrzem świata – reprezentacją Brazylii, a Rijkaard po tym meczu ogłosił zakończenie kariery reprezentacyjnej.

Kariera trenerska

Reprezentacja Holandii

Po zakończeniu kariery piłkarskiej rozpoczął karierę trenerską. Tuż przed mistrzostwami świata 1998 we Francji został włączony do sztabu szkoleniowego reprezentacji Holandii przez selekcjonera Guusa Hiddinka. Po turnieju, który Pomarańczowi zakończyli na 4. miejscu oraz po odejściu Guusa Hiddinka do hiszpańskiego Realu Madryt, ku zaskoczeniu większości obserwatorów Rijkaard został wybrany na jego następcę. Pomarańczowi nie musieli grać w eliminacjach do mistrzostw Europy 2000, gdyż wraz z Belgią byli współgospodarzami turnieju, więc zadaniem Rijkaarda było zbudowanie i przygotowanie drużyny do turnieju w meczach towarzyskich. Mimo udanego debiutu, w którym Pomarańczowi 10 października 1998 roku na Philips Stadion w Eindhoven wygrali 2:0 w meczu towarzyskim z reprezentacją Peru, przez 1,5 roku (11 meczów) nie odnieśli zwycięstwa. Wygrali dopiero 23 lutego 2000 roku na Amsterdam Arena 2:1 w meczu towarzyskim z reprezentacją Niemiec^[10]. Rijkaard rzadko eksperymentował (z nowych graczy na turniej pojechali tylko Roy Makaay i Sander Westerveld, którzy byli tylko rezerwowymi) i oparł drużynę na doświadczonych graczach, w większości swoich dawnych kolegach z Ajaxu Amsterdam. Sam był przez nich traktowany jak dobry kolega (większość zawodników zwracała się do niego po imieniu) i być może taka nieoficjalna atmosfera spowodowała, że po raz pierwszy od wielu lat w kadrze nie było konfliktów między piłkarzami. Pomarańczowi efektownie wygrali swoją grupę (reprezentacją Czech (1:0), reprezentacją Danii (3:0) i reprezentacją Francji (3:2)), a w ćwierćfinale rozgromili 6:1 reprezentację Jugosławii. W półfinale spotkali się z reprezentacją Włoch. Po 90 minutach i po dogrywce był bezbramkowy remis, w związku z czym doszło do serii rzutów karnych, w których lepsi okazali się Azzurri wygrywając 3:1. Po tej porażce w prasie przetoczyła się ostra krytyka Rijkaarda, który wkrótce podał się do dymisji^[11].

FC Barcelona

W 2001 roku po rocznej przerwie Rijkaard został trenerem Sparty Rotterdam, którego nie zdołał utrzymać w Eredivisie w sezonie 2001/2002. W 2003 roku został trenerem przeżywającej wówczas duży kryzys formy hiszpańskiej FC Barcelony. Najpierw pożegnał się z doświadczonymi piłkarzami (m.in. dawnymi podopiecznymi z reprezentacji Holandii braćmi Frankiem i Ronaldem de Boer) i zdecydowanie postawił na młodych i nieogranych zawodników, takich jak m.in.: Ronaldinho, Víctor Valdés, Deco, Rafael Márquez, Oleguer, z którymi odnosił największe sukcesy w karierze trenerskiej. Najpierw w sezonie 2003/2004 zdobył wicemistrzostwo Hiszpanii, a potem dwukrotnie mistrzostwo Hiszpanii (2005, 2006), Superpuchar Hiszpanii (2005, 2006), a w 2006 roku zdobył Ligę Mistrzów po zwycięstwie 2:1 z angielskim Arsenalem Londyn rozegranym na Stade de France w Paryżu, po czym FC Barcelona była uważana za jedną z najskuteczniejszych i najefektowniej grających drużyn na świecie, a Rijkaard w tym samym roku został wybrany Trenerem Roku UEFA i IFFHS, a także zdobył Nagrodę Alfa Ramseya oraz w plebiscycie Onze d’Or przeznaczoną dla najlepszych europejskich trenerów. Jednak potem Duma Katalonii przeżywała kryzys formy, w Primera División rozgrywki kończyła następująco: (2006/2007 – wicemistrzostwo Hiszpanii, 2007/2008 – 3. miejsce), a po sezonie 2007/2008 Rijkaard został zastąpiony przez Josepa Guardiolę.

Dalsza kariera

Rijkaard w latach 2009–2010 trenował turecki Galatasaray Stambuł, a 28 czerwca 2011 roku został selekcjonerem reprezentacji Arabii Saudyjskiej, podpisując trzyletni kontrakt, jednak 16 stycznia 2013 roku został zdymisjonowany.

Statystyki

Klubowe

Klub	Sezon	Liga	Liga		Puchar krajowy		UEFA		Inne		Łącznie
			Mecze	Gole	Mecze	Gole	Mecze	Gole	Mecze	Gole	Mecze	Gole
Ajax Amsterdam	1980/1981	Eredivisie	24	4			1	1	–		25	5
	1981/1982	Eredivisie	27	5			0	0	–		27	5
	1982/1983	Eredivisie	25	3	8	1	0	0	–		33	4
	1983/1984	Eredivisie	23	9	3	1	1	0	–		27	10
	1984/1985	Eredivisie	34	7	3	1	4	1	–		41	9
	1985/1986	Eredivisie	30	9	6	4	2	0	–		38	13
	1986/1987	Eredivisie	34	7	5	0	9	2	–		48	9
	1987/1988	Eredivisie	8	3	0	0	1	1	0	0	9	4
Łącznie			205	47	25	7	18	5	0	0	248	59
Sporting Lizbona	1987/1988	Primeira Liga	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Łącznie			0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Real Saragossa	1987/1988	Primera División	11	0	0	0	–		–		11	0
Łącznie			11	0	0	0	–		–		11	0
AC Milan	1988/1989	Serie A	31	4	6	0	9	1	1	1	47	6
	1989/1990	Serie A	29	2	6	0	9	2	3	0	47	4
	1990/1991	Serie A	30	3	2	0	4	0	3	3	39	6
	1991/1992	Serie A	30	5	5	0	–		–		35	5
	1992/1993	Serie A	22	2	5	0	6	3	0	0	33	5
Łącznie			142	16	24	0	28	6	7	4	201	26
Ajax Amsterdam	1993/1994	Eredivisie	30	10	4	0	6	1	1	0	41	11
	1994/1995	Eredivisie	26	2	2	0	10	0	1	0	39	2
Łącznie			56	12	6	0	16	1	2	0	80	13
Łącznie w karierze			414	75	55	7	62	12	9	4	540	98

^[12]

Reprezentacyjne

Reprezentacja	Rok	Mecze	Bramki
Holandia
	1981	1	0
	1982	5	0
	1983	3	2
	1984	2	0
	1985	5	0
	1986	4	0
	1987	4	0
	1988	10	0
	1989	5	0
	1990	7	1
	1991	3	0
	1992	11	3
	1993	4	0
	1994	9	4
Łącznie		73	10

^[13]

Gole w reprezentacji

Lp.	Data	Stadion	Przeciwnik	Wynik	Turniej
1.	17.12.1983	Stadion Feijenoord, Rotterdam	Malta	5:0	El. Euro 1984
2.
3.	03.06.1990	Maksimir, Zagrzeb	Jugosławia	2:0	Mecz towarzyski
4.	27.05.1992	De Baandert, Sittard	Austria	3:2	Towarzyski
5.	18.06.1992	Ullevi, Göteborg	Niemcy	3:1	Euro 1992
6.	22.06.1992	Ullevi, Göteborg	Dania	2:2	Euro 1992
7.	19.01.1994	Stade El Menzah, Tunis, Tunisia	Tunezja	2:2	Mecz towarzyski
8.	01.06.1994	Stadion Feijenoord, Rotterdam	Węgry	7:1	Mecz towarzyski
9.
10.	12.06.1994	Varsity Stadium, Toronto	Kanada	3:0	Mecz towarzyski

^[10]

Trenerskie

Drużyna	Od	Do	Wyniki
			M	Z	R	P	Z%
Holandia	06.1998	07.2000	22	8	12	2	36.36
Sparta Rotterdam	06.2001	05.2002	38	6	12	20	15.79
FC Barcelona	07.2003	05.2008	273	160	63	50	58.61
Galatasaray Stambuł	05.06.2009	20.10.2010	67	37	15	15	55.22
Arabia Saudyjska	28.06.2011	16.01.2013	27	7	9	11	25.93
Łącznie			551	338	109	104	61.34

^[14][15]

Sukcesy

Zawodnicze

Ajax Amsterdam

• Mistrzostwo Holandii: 1982, 1983, 1985, 1994, 1995
• Wicemistrzostwo Holandii: 1981, 1986, 1987, 1988
• Puchar Holandii: 1983, 1986
• Finał Pucharu Holandii: 1981
• Superpuchar Holandii: 1993, 1994, 1995
• Puchar Zdobywców Pucharów : 1987
• Liga Mistrzów: 1995

AC Milan

• Mistrzostwo Włoch: 1992, 1993
• Wicemistrzostwo Włoch: 1990, 1991
• 3. miejsce w Serie A: 1989
• Finał Pucharu Włoch: 1990
• Superpuchar Włoch: 1988, 1992
• Puchar Europy: 1989, 1990
• Finał Ligi Mistrzów: 1993
• Superpuchar Europy: 1990
• Puchar Interkontynentalny: 1990

Reprezentacyjne

• Mistrzostwo Europy: 1988
• Półfinał mistrzostw Europy: 1992

Trenerskie

Reprezentacja Holandii

• Półfinał mistrzostw Europy: 2000

FC Barcelona

• Mistrzostwo Hiszpanii: 2005, 2006
• Wicemistrzostwo Hiszpanii: 2004, 2007
• 3. miejsce w Primera División: 2008
• Superpuchar Hiszpanii: 2005, 2006
• Liga Mistrzów: 2006

Indywidualne

• Złote Buty w Holandii: 1985, 1987
• Drużyna marzeń mistrzostw Europy: 1988
• 3. miejsce w plebiscycie Złotej Piłki: 1988, 1989
• Piłkarz meczu Pucharu Interkontynentalnego: 1990
• Zagraniczny zawodnik Serie A: 1992
• Złoty Guerin: 1992
• Drużyna marzeń ESM: 1995^[16]
• 21. miejsce w UEFA Golden Jubilee Poll: 2004^[17]
• Nagroda Don Balón: 2005, 2006
• Nagroda Prezydenta UEFA: 2005
• Trener Roku UEFA: 2006
• Trener Roku IFFHS: 2006
• Nagrodę Alfa Ramseya: 2006
• Trener Roku w plebiscycie Onze d’Or: 2006
• Członek FIFA 100
• Galeria Sław AC Milan
• Jeden z 100 Najlepszych Piłkarzy według World Soccer^[18]

Życie prywatne

Pochodzi z rodziny tradycjami piłkarskimi. Jego ojciec Herman (1935–2010) był surinamskim piłkarzem grającym w klubie SV Robinhood przed emigracją do Holandii, gdzie grał w klubie ligi Eredivisie – FC Blauw-Wit^[19]. Jego starszy brat, Herman Jr, jest agentem piłkarzy z certyfikatem FIFA, który reprezentuje różnych graczy na arenie międzynarodowej. Dwukrotnie rozwiedziony, obecnie jest żonaty ze Stefanie Rucker, z którą wziął ślub w 2010 roku oraz ma czworo dzieci: córki Lindsay, Ceejay oraz synów Mitchela i Santiego^[20][21][22].

Media

Pojawia się w seriach gier wideo EA Sports FIFA: FIFA 14, FIFA 15, FIFA 16, FIFA 17 Ultimate Team Legends^[23]. W grach FIFA 18, FIFA 19 i FIFA 20 występował w FIFA Ultimate Team.

Przypisy

Bibliografia

• Arrigo Sacchi: AC Milan. Nieśmiertelni. Historia legendarnej drużyny. Kraków: Wydawnictwo SQN, 2021. ISBN 978-83-8210-207-9.

Linki zewnętrzne

• Frank Rijkaard. parman.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-26)]. w bazie Parman.eu (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie Soccerbase (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie RSSSF.com (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie FC Barcelony (kat.)
• Frank Rijkaard w bazie BDFutbol.com (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie Voetbalstats.nl (niderl.)
• Frank Rijkaard w bazie PlayMakerStats (ang. • fr. • hiszp. • niem. • port. • wł.)
• Frank Rijkaard w bazie PlayMakerStats (ang. • fr. • hiszp. • niem. • port. • wł.)
• Frank Rijkaard w bazie WorldFootball.net (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie FootballDatabase.eu (ang. • fr. • hiszp.)
• Frank Rijkaard w bazie National Football Teams (ang.)
• Statystyki kariery trenerskiej w bazie Soccerbase (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie Eu-Football.info (ang.)
• Frank Rijkaard w bazie Eu-Football.info (ang.)
• Frank Rijkaard, [w:] baza Soccerway (zawodnicy) [online] [dostęp 2021-01-01] .
• Frank Rijkaard, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [online] [dostęp 2020-11-25] .
• Frank Rijkaard, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [online] [dostęp 2020-11-25] .