Frank Sherwood Rowland , właśc. Franklin Sherwood Rowland (ur. 28 czerwca 1927 w Delaware , zm. 10 marca 2012 w Newport Beach ) – amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla .
Życiorys Jego ojciec był profesorem matematyki na zlokalizowanym w Delaware Uniwersytecie Wesleyan . W 1948 roku F. Sherwood Rowland uzyskał tam stopień bakałarza. Kontynuował studia na Uniwersytecie Chicagowoskim , na którym w 1952 uzyskał stopień doktora. Wykładowcami chemii fizycznej byli tam Harold Urey , a później Edward Teller , a chemii nieorganicznej Henry Taube . Dodatkowo Rowland uczęszczał na wykłady z fizyki jądrowej prowadzone przez Marię Göppert-Mayer i Enrico Fermiego . Wykładowcą radiochemii i jego mentorem był Willard Libby , kończący wówczas nagrodzone Nagrodą Nobla prace dotyczące datowania radiowęglowego . Praca Rowlanda dotyczyła radioaktywnych atomów bromu , uzyskiwanych w cyklotronie .
Po ukończeniu doktoratu odbył staże na Uniwersytecie Princeton (1952–1956) i Uniwersytetu Kansas (1956–1964). W 1964 został profesorem na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine . Tam rozpoczął u niego staż podoktorski Mario Molina .
Rowland i Molina stwierdzili, że freony mogą ulegać destrukcji w atmosferze, a uwalniany z nich chlor katalizuje rozpad cząsteczek ozonu . Pierwsze wyniki badań opublikowali w czasopiśmie Nature w 1974 roku[1] .
W 1989 został, wraz z Eliasem Coreyem , laureatem Nagrody Japońskiej .
W 1995 roku otrzymał, wraz z Paulem Crutzenem i Mario Moliną , nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za wkład w badania chemii atmosfery, zwłaszcza procesów powstawania i destrukcji warstwy ozonowej (tj. występowania tzw. dziury ozonowej ).
Przypisy ↑ Mario J. M.J. Molina Mario J. M.J. , F.S. F.S. Rowland F.S. F.S. , Stratospheric sink for chlorofluoromethanes: chlorine atom-catalysed destruction of ozone , „Nature ”, 249 (5460), 1974, s. 810–812, DOI : 10.1038/249810a0 (ang. ) .Bibliografia XX wiek 1901: van ’t Hoff 1902: Fischer 1903: Arrhenius 1904: Ramsay 1905: Baeyer 1906: Moissan 1907: Buchner 1908: Rutherford 1909: Ostwald 1910: Wallach 1911: Skłodowska-Curie 1912: Grignard , Sabatier 1913: Werner 1914: Richards 1915: Willstätter 1918: Haber 1920: Nernst 1921: Soddy 1922: Aston 1923: Pregl 1925: Zsigmondy 1926: Svedberg 1927: Wieland 1928: Windaus 1929: Harden , von Euler-Chelpin 1930: Fischer 1931: Bosch , Bergius 1932: Langmuir 1934: Urey 1935: F. Joliot-Curie , I. Joliot-Curie 1936: Debye 1937: Haworth , Karrer 1938: Kuhn 1939: Butenandt , Ružička 1943: de Hevesy 1944: Hahn 1945: Virtanen 1946: Sumner , Northrop , Stanley 1947: Robinson 1948: Tiselius 1949: Giauque 1950: Diels , Alder 1951: McMillan , Seaborg 1952: Martin , Synge 1953: Staudinger 1954: Pauling 1955: du Vigneaud 1956: Hinshelwood , Siemionow 1957: Todd 1958: Sanger 1959: Heyrovský 1960: Libby 1961: Calvin 1962: Perutz , Kendrew 1963: Ziegler , Natta 1964: Hodgkin 1965: Woodward 1966: Mulliken 1967: Eigen , Norrish , Porter 1968: Onsager 1969: Barton , Hassel 1970: Leloir 1971: Herzberg 1972: Anfinsen , Moore , Stein 1973: Fischer , Wilkinson 1974: Flory 1975: Cornforth , Prelog 1976: Lipscomb 1977: Prigogine 1978: Mitchell 1979: Brown , Wittig 1980: Berg , Gilbert , Sanger 1981: Fukui , Hoffmann 1982: Klug 1983: Taube 1984: Merrifield 1985: Hauptman , Karle 1986: Herschbach , Lee , Polanyi 1987: Cram , Lehn , Pedersen 1988: Deisenhofer , Huber , Michel 1989: Altman , Cech 1990: Corey 1991: Ernst 1992: Marcus 1993: Mullis , Smith 1994: Olah 1995: Crutzen , Molina , Rowland 1996: Curl Jr. , Kroto , Smalley 1997: Boyer , Walker , Skou 1998: Kohn , Pople 1999: Zewail 2000: Heeger , MacDiarmid , Shirakawa XXI wiek 2001: Knowles , Noyori , Sharpless 2002: Wüthrich , Fenn , Tanaka 2003: Agre , MacKinnon 2004: Ciechanower , Herszko , Rose 2005: Chauvin , Grubbs , Schrock 2006: Kornberg 2007: Ertl 2008: Shimomura , Chalfie , Tsien 2009: Ramakrishnan , Steitz , Jonath 2010: Heck , Negishi , Suzuki 2011: Szechtman 2012: Kobilka , Lefkowitz 2013: Karplus , Levitt , Warshel 2014: Betzig , Hell , Moerner 2015: Lindahl , Modrich , Sancar 2016: Feringa , Sauvage , Stoddart 2017: Dubochet , Frank , Henderson 2018: Arnold , Smith , Winter 2019: Goodenough , Whittingham , Yoshino 2020: Charpentier , Doudna 2021: List , MacMillan 2022: Bertozzi , Meldal , Sharpless
XX wiek 1990: Gustav Nossal 1991: Albrecht Fleckenstein 1992: Raymond Lemieux 1993: Ali Javan 1994: Frank Sherwood Rowland 1995: Herbert H. Jasper 1996: Alec Jeffreys 1997: Jean-Marie Ghuysen 1998: Charles R. Goldman 1999: Robert Allan Weinberg 2000: Frank Fenner XXI wiek
XX wiek 1985: John R. Pierce i Ephraim Katchalski 1986: David Turnbull i Willem J. Kolff 1987: Henry M. Beachell , Gurdev S. Khush i Theodore H. Maiman 1988: Georges Vendryes , Donald A. Henderson , Isao Arita , Frank Fenner , Luc Montagnier i Robert C. Gallo 1989: Frank Sherwood Rowland i Elias James Corey 1990: Marvin Minsky , William Jason Morgan , Dan Peter Mckenzie i Xavier Le Pichon 1991: Jacques - Louis Lions i John Julian Wild 1992: Gerhard Ertl i Ernest John Christopher Polge 1993: Frank Press i Kary B. Mullis 1994: William Hayward Pickering i Arvid Carlsson 1995: Nick Holonyak Jr. i Edward F. Knipling 1996: Charles K. Kao i Masao Ito 1997: Takashi Sugimura , Bruce N. Ames , Joseph F. Engelberger i Hiroyuki Yoshikawa 1998: Leo Esaki , Jozef S. Schell i Marc C. E. Van Montagu 1999: W. Wesley Peterson , Jack L. Strominger i Don C. Wiley 2000: Ian L. McHarg i Kimishige Ishizaka XXI wiek 2001: John B. Goodenough i Timothy R. Parsons 2002: Tim Berners-Lee , Anne McLaren i Andrzej K. Tarkowski 2003: Benoît Mandelbrot , James A. Yorke i Seiji Ogawa 2004: Ken’ichi Honda , Akira Fujishima , Keith J. Sainsbury i John H. Lawton 2005: Makoto Nagao , Masatoshi Takeichi i Erkki Ruoslahti 2006: John Houghton i Akira Endō 2007: Peter Shaw Ashton , Albert Fert i Peter Grünberg 2008: Victor McKusick , Bob Kahn i Vinton Gray Cerf 2009: Dennis L. Meadows i David E. Kuhl 2010: Shun’ichi Iwasaki i Peter Vitousek 2011: Kenneth Thompson , Dennis Ritchie , Tadamitsu Kishimoto i Toshio Hirano 2012: Janet Rowley , Brian Druker , Nicholas Lydon i Masato Sagawa 2013: C. Grant Willson , Jean M. J. Fréchet i John Frederick Grassle 2014: Yasuharu Suematsu i C. David Allis 2015: Yutaka Takahashi , Theodore Friedmann i Alain Fischer 2016: Hideo Hosono i Steven D. Tanksley 2017: Emmanuelle Charpentier , Jennifer Doudna i Adi Szamir 2018: Akira Yoshino , Max D. Cooper , Jacques Miller 2019: Yoshio Okamoto , Rattan Lal 2020: Svante Pääbo , Robert G. Gallager 2021: Martin A. Green , Bert Vogelstein , Robert A. Weinberg 2022: Katalin Karikó , Drew Weissman , Christopher Field
Identyfikatory zewnętrzne: