Frank albański
Frank albański, albańska jednostka monetarna w latach 1925-1947, dzieląca się na 100 qindar ar, od 1926 r. współobiegająca razem ze wprowadzonym w tym roku lekiem. Stanowiła równowartość 5 leków.
W momencie wprowadzenia była równa frankowi francuskiemu[1]. Należała do systemu waluty złotej[2]. Jeden frank odpowiadał 0,290323 grama czystego złota[3].
Historia
Przed wprowadzeniem franka, Albania nie posiadała własnej waluty, posługiwano się m.in. koronami austro-węgierskimi, w obiegu były również monety francuskie, włoskie, serbskie, jak również brytyjskie suwereny, oraz talary Marii Teresy[3][4].
Albański parlament przyznał Narodowemu Bankowi Albanii prawo emitowania banknotów, jak również złotych i srebrnych monet w 1925. W lutym 1926 frank został wprowadzony do obiegu[3].
W 1939 w następstwie okupacji Albanii przez Włochy, całkowicie odstąpiono od systemu waluty złotej: zniesiono wymienialność banknotów na złoto i wprowadzono stały kurs franka do lira (1 frank = 6,25 lirów)[3]. Frank pozostał prawnym środkiem płatniczym.
W 1945 wypowiedziano umowy łączące walutę albańską z włoską. Rozpoczęto stemplowanie przedwojennych banknotów 20-frankowych oraz okupacyjnych dwudziesto- i stufrankowych, unieważniając następnie te, które stempla nie posiadały[5].
Frank albański został zlikwidowany w 1947[2] i zastąpiony jednolitym nowym lekiem po kursie 1 frank = 9 leków[5].
Monety
W latach 1926-1938 bito następujące monety, których nominał wyrażony był we frankach albańskich[6]:
| Nominał | Średnica (mm) | Waga (g) | Metal i próba |
|---|---|---|---|
| 1 frank | 23 | 5 | srebro 835 |
| 2 franki | 27 | 10 | srebro 835 |
| 5 franków | 37 | 25 | srebro 900 |
| 10 franków | 18,5 | 3,23 | złoto 900 |
| 20 franków | 21 | 6,45 | złoto 900 |
| 50 franków | 27 | 16,13 | złoto 900 |
| 100 franków | 35 | 32,26 | złoto 900 |
Wydane zostały zarówno monety obiegowe, jak następujące emisje okolicznościowe:
- 25-lecie niepodległości (1, 2, 20 i 100 franków - 1937),
- małżeństwo króla Zogu z Geraldiną Apponyi (20 i 100 franków - 1938),
- dziesięciolecie panowania króla Zogu (20, 50 i 100 franków - 1938, kopie wykonane nowymi stemplami w 1969).
Banknoty
W 1926 Narodowy Bank Albanii wyemitował serię niedatowanych banknotów, na którą składały się nominały: 1 frank / 5 leków (wkrótce wycofany[7]), 5 franków, 20 franków i 100 franków.
W 1939, w czasie włoskiej okupacji, przedrukowano banknot stufrankowy umieszczając orła w miejscu wizerunku Ahmeda Zogu.
W latach 1939-1940 wyemitowano nowe banknoty o nominałach 5, 20 i 100 franków posiadające znak wodny przedstawiający wizerunek króla włoskiego.
Ostatnia seria albańskich banknotów frankowych, datowana na 1945 i wprowadzona do obiegu w 1946, obejmowała nominały 5, 20, 100 i 500 franków i przedstawiała wizerunek Skanderbega[8].
Przypisy
- ↑ Owen Pearson: Albania in the Twentieth Century, A History: Volume I: Albania and King Zog. The Centre for Albanian Studies, 2004, s. 248. ISBN 1-84511-013-7.
- ↑ a b A brief history of central banking in Albania (ang.). Bank of Albania. [dostęp 2018-05-06].
- ↑ a b c d Arta Pisha, Besa Vorpsi, Neraida Hoxhaj: Albania: from 1920 to 1944 (ang.). Bank of Greece. [dostęp 2018-05-14].
- ↑ Owen Pearson: Albania in the Twentieth Century, A History: Volume I: Albania and King Zog. The Centre for Albanian Studies, 2004, s. 246. ISBN 1-84511-013-7.
- ↑ a b Arta Pisha, Besa Vorpsi: Monetary policy in Albania during 20-th century economic crises (ang.). The Central Bank of the Republic of Turkey, 2010-04. [dostęp 2018-05-14].
- ↑ Thomas Michael: Standard Catalog of World Coins 1901-2000, 44th edition. Iola, WI: Krause Publications, 2016, s. 44-45. ISBN 978-1-4402-4654-8.
- ↑ Banknotes issued by the National Bank of Albania, 1926-1945 (ang.). Bank of Albania. [dostęp 2018-05-14].
- ↑ George S. Cuhaj: Standard Catalog of World Paper Money General Issues · 1368-1960, 15th Edition. Iola, WI: Krause Publications, 2014, s. 29-30. ISBN 978-1-4402-4267-0.