Frano Ilia

Frano Ilia
Arcybiskup Szkodry
Kraj działania

Albania

Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1918
Juban

Data i miejsce śmierci

22 października 1997
Szkodra

Arcybiskup Szkodry
Okres sprawowania

1993–1997

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

18 grudnia 1943

Sakra biskupia

25 kwietnia 1993

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

25 kwietnia 1993

Miejsce

Szkodra

Konsekrator

Jan Paweł II

Współkonsekratorzy

Camillo Ruini
Jozef Tomko

Frano Ilia (ur. 21 lutego 1918 we wsi Juban k. Szkodry, zm. 22 października 1997 w Szkodrze) – albański arcybiskup katolicki, więzień sumienia.

Życiorys

Syn Rroka Hila Ilii i Shore[1]. Ukończył szkołę w rodzinnej miejscowości, a następnie w 1932 przeniósł się wraz z rodzicami do Szkodry, gdzie podjął naukę w seminarium prowadzonym przez lazarystów[1]. W tym czasie wydawał wspólnie z innymi seminarzystami pismo Aurora Consurgens[1]. W roku 1938 wyjechał na studia teologiczne do Genewy[1].

18 grudnia 1943 r. został wyświęcony na księdza. Pracował początkowo w parafii w Tiranie, a następnie w Delbnisht k. Milotu. W październiku 1944, w czasie walk o Tiranę został mianowany zastępcą proboszcza parafii stołecznej. W maju 1945 oprócz wykonywania obowiązków w parafii uczył dzieci w szkole powszechnej[1]. 6 kwietnia 1956 został proboszczem w parafii Milot. W latach 60. tłumaczył na język albański Illyricum Sacrum - dzieło Daniele Farlatiego.

Po ogłoszeniu Albanii państwem ateistycznym został aresztowany 23 września 1967[2]. 25 kwietnia 1968 skazany na karę śmierci za zdradę ojczyzny i szpiegostwo na rzecz Watykanu[1]. Karę zamieniono ostatecznie na 25 lat więzienia. Frano Ilia spędził w więzieniu 20 lat, wychodząc na wolność 12 kwietnia 1988. 11 listopada 1990 odprawił w Jubanie jedną z pierwszych Mszy św. po okresie przymusowej ateizacji[1]. W 1992 został mianowany ordynariuszem archidiecezji szkoderskiej, a także administratorem apostolskim diecezji Sapa, Lezhy i Mirdity. Wyświęcony na biskupa w czasie wizyty Jana Pawła II w Albanii (25 kwietnia 1993).

W październiku 1997 został uhonorowany pośmiertnie tytułem honorowego obywatela Szkodry, jego imię nadano też jednej ze szkół[3].

Zob. także

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Kastriot Marku, Imzot Frano Illia, njeriu që i kushtoi jetën kishës, kombit dhe kulturës. = 2018-01-27, shqiptarja.com, 22 października 2017 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-27] (alb.).
  2. ↑ Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.4. Tirana: 2015, s. 13. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
  3. ↑ 26 TETOR 1997, MONSINJOR FRANO ILIA, QYTETAR NDERI I SHKODRËS. = 2021-05-10, qmksh.al (alb.).

Bibliografia

  • Martirizimi i Kishes Katolike Shqiptare 1944-1990. Szkodra: 1993, s. 193. (alb.).
  • Engjëll Sedaj, Imzot Frano Ilia (1918-1997), Rilindja Nr. 1331, 31 X 1997, s.12.
  • Duchowny na stronie catholic-hierarchy