Freya von Moltke
(c) Dorothea von Haeften, CC BY-SA 3.0 Freya von Moltke (2009) | |
Imię i nazwisko urodzenia | Freya Deichmann |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 29 marca 1911 |
Data i miejsce śmierci | 1 stycznia 2010 |
Zawód, zajęcie | prawnik |
Narodowość | niemiecka |
Majątek | |
Rodzice | Carl Theodor Deichmann (ojciec) |
Małżeństwo | |
Dzieci | Helmuth Caspar von Moltke |
Freya von Moltke, z domu Deichmann (ur. 29 marca 1911 w Kolonii, zm. 1 stycznia 2010 w Norwich w stanie Vermont) – niemiecka prawniczka, działaczka opozycji antyhitlerowskiej, członkini Kręgu z Krzyżowej, żona jego inicjatora Helmutha von Moltke, pisarka.
Życiorys
Freya Deichmann wychowała się w Kolonii, jako córka Carla Theodora Deichmanna i jego żony Aday[1] z domu von Schnitzler. Za radą matki, po ukończeniu szkoły średniej, uczęszczała najpierw do szkoły rolniczej dla kobiet, a potem po zdaniu matury, immatrykulowała się na studia prawnicze[1]. Zakończyła je obroną dysertacji doktorskiej[1].
W 1929 r. poznała Helmutha Jamesa von Moltke, którego w 1931 poślubiła[1][2]. W 1937 r. urodził się ich syn Helmuth Caspar, a w 1941 r. drugi syn Konrad[1]. W czasie nieobecności męża zarządzała dobrami w Krzyżowej[1]. W systematycznie wysyłanej korespondencji mąż informował ją o swoich kontaktach i rozmowach[1]. Była najbardziej zaufaną wspólniczką męża i regularnie brała udział w spotkaniach i dyskusjach w Krzyżowej i Berlinie[1][3]. Opracowywała podstawowe teksty Kręgu i uratowała wiele dokumentów źródłowych ugrupowania, które ukryła w pasiekach w Krzyżowej[1]. Gestapo nie dowiedziało się o jej udziale w spisku[1].
Po nieudanym zamachu na Hitlera, przeprowadzonym 20 lipca 1944 w Wolfsschanze większość członków organizacji oskarżono o zdradę stanu i skazano przed Volksgerichtshof (Trybunałem Ludowym) na śmierć. Wśród zabitych był także jej mąż[4]. Freya von Moltke bezskutecznie starała się o jego zwolnienie z więzienia[1].
Od 1947 do 1956 r. zajmowała się pracą społeczną i mieszkała ze swoimi oboma synami najpierw w Związku Południowej Afryki, ojczyźnie jej zmarłej teściowej. W 1960 przeprowadziła się do Norwich, w stanie Vermont w USA, do filozofa kultury Eugena Rosenstock-Huessy, który w czasach młodości jej męża mocno wpłynął na Helmutha Jamesa von Moltke[1].
Angażowała się na rzecz zachowania dziedzictwa Kręgu z Krzyżowej, jak i przekształcenia dóbr w międzynarodowy ośrodek spotkań[5]. Od 1990 r. była, jako honorowa przewodnicząca zarządu i rady, związana z Fundacją „Krzyżowa”, zajmującą się międzynarodową wymianą młodzieży i promowaniem dziedzictwa Kręgu z Krzyżowej[4].
W 2009 r. otrzymała nagrodę im. Adama Mickiewicza, przyznawaną przez Komitet Wspierania Współpracy Francusko-Niemiecko-Polskiej (Trójkąt Weimarski) za szczególny wkład w pojednanie i współpracę europejską[5].
Publikacje
- w języku niemieckim
- Briefe an Freya 1933–1945. (Briefe ihres Mannes), C. H. Beck, München 2005, ISBN 3-406-35279-0.
- Erinnerungen an Kreisau 1930–1945, C. H. Beck, München 2003, ISBN 3-406-51064-7.
- Für und wider. Entscheidungen in Deutschland 1918–1945 (wraz z Annedore Leber), Mosaik-Verlag, Berlin u. Frankfurt/M. 1961
- Die Verteidigung Europäischer Menschlichkeit, w: Beilage zur Wochenzeitung Das Parlament vom 28. Juni 2004, Aus Politik und Zeitgeschichte, B 27/2004, Bonn 2004
- Helmuth James und Freya von Moltke: Abschiedsbriefe Gefängnis Tegel September 1944–Januar 1945, C. H. Beck, München 2011, ISBN 978-3-406-61375-3.
- w języku polskim[6]
- Wspomnienia z Krzyżowej 1930-1945, Wydawnictwo Polsko-Niemieckie 2000
- Listy do Freyi. 1943-1944, Helmuth James von Moltke, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe 2008
- Listy na pożegnanie. Wrzesień 1944 – styczeń 1945, Wydawnictwo Znak 2017
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Freya Gräfin von Moltke. gdw-berlin.de. [dostęp 2018-02-25]. (niem.).
- ↑ Sebastian Fikus: Niepokorni z Krzyżowej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2010, s. 35. ISBN 978-83-60691-97-7.
- ↑ Sebastian Fikus: Niepokorni z Krzyżowej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2010, s. 11. ISBN 978-83-60691-97-7.
- ↑ a b bm: Zmarła Freya von Moltke, członkini Kręgu z Krzyżowej. Gazeta.pl, 2010-01-04 11:25. [dostęp 2010-01-04]. (pol.).
- ↑ a b Nagroda im. Mickiewicza dla wybitnych Europejczyków.
- ↑ Freya von Moltke. Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-02-25].
Bibliografia
- bm: Zmarła Freya von Moltke, członkini Kręgu z Krzyżowej. Gazeta.pl, 2010-01-04 11:25. [dostęp 2010-01-04]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Materiały dot. Freyi von Moltke. Katalog Niemieckiej Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-02-25]. (niem.).
- Strona Fundacji im. Freyi von Moltke na rzecz Krzyżowej. fvms.de. [dostęp 2018-02-25].
- ISNI: 0000 0001 2101 4290
- VIAF: 54192345
- LCCN: n88675978
- GND: 119018454
- LIBRIS: rp36csg94v5t1xz
- BnF: 121860988
- SUDOC: 030448972
- NKC: mzk2011651221
- NTA: 073190721
- BIBSYS: 98064767
- CiNii: DA06255536
- PLWABN: 9810540354505606
- NUKAT: n99709892
- J9U: 987007265395905171
- CANTIC: a10624971
- LNB: 000222351
- WorldCat: lccn-n88675978
Media użyte na tej stronie
(c) Dorothea von Haeften, CC BY-SA 3.0
Freya von Moltke in the summer of 2009
Autor: uploaded to Wikipedia by HopsonRoad., Licencja: GFDL
Photograph of Helmuth James Graf von Moltke and his bride, Freya Deichmann, with their mothers (von Moltke center, Deichmann right) on 18 October 1931 in Cologne, Germany (unknown photographer). Image supplied by Freya von Moltke, widow of Helmuth James von Moltke, with express permission for it to be used freely world-wide without constraint.