Friedrich Sigmund Merkel

Johann Friedrich Sigmund Merkel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1845
Norymberga

Data i miejsce śmierci

28 maja 1919
Getynga

Faksymile

Johann Friedrich Sigmund Merkel (ur. 5 kwietnia 1845 w Norymberdze, zm. 28 maja 1919 w Getyndze) – niemiecki lekarz anatom i patolog. Rektor Uniwersytetu w Rostocku w latach 1881/82 i 1882/83. W 1875 roku przedstawił pierwszy pełny opis komórek skóry, znanych obecnie pod eponimiczną nazwą komórek Merkla.

Życiorys

Syn aptekarza Sigmunda Merkla (1806-1880) i Clary Osterhausen (1816–1877), córki lekarza Johanna Carla Osterhausena i Susanny Marii Wilhelminy Krüger. Wnuk Paula Wolfganga Merkla (1756–1820), norymberskiego kupca i polityka[1].

Studiował medycynę na Uniwersytecie w Erlangen, Greifswaldzie i Getyndze. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1869 roku w Erlangen. Został prosektorem w Getyndze i rok później habilitował się z anatomii. W 1872 roku został powołany na katedrę anatomii Uniwersytetu w Rostocku. W 1883 został profesorem anatomii na Uniwersytet Albertyna w Królewcu, od 1885 do 1919 wykładał w Getyndze.

Od 1880 członek Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina (niem. Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina), członek Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen.

W 1870 ożenił się z Anną Henle (1850–1923), córką Jakoba Henlego. Mieli trzech synów (dwóch zginęło na froncie) i trzy córki (dwie zmarły w młodym wieku). Syn Paul Merkel był profesorem prawa na Uniwersytecie w Greifswaldzie[1].

Merkel wprowadził do atlasów anatomicznych stosowaną do dziś konwencję, oznaczania tętnic kolorem czerwonym, żył – niebieskim, a nerwów – żółtym[2].

Wybrane prace

  • Über eine anomale Verbindung des M. pectoralis maior und latissimus dorsi. Zeitschrift für rationelle Medicin 29 d. III. Reihe (1867)
  • Zur Anatomie der Iris. Zeitschrift für rationelle Medicin Bd. 31 (1868)
  • Mitteilurgen über Stützzellen. Göttinger Nachrichten 1869, Nr. 1.
  • Henle, Merkel. Über die sogenannte Bindesubstanz der Zentralorgane des Nervensystems. Zeitschrift für rationelle Medicin Bd. 34, III. Reihe (1869)
  • Der Diktator pupillae. Zeitschrift für rationelle Medicin Bd. 34 (1869)
  • Über die Macula lutea des Menschen und die Ora serrata einiger Wirbeltiere. Inauguraldissertation. Leipzig, W. Engelmann, 1869.
  • Die Zonula ciliaris. Habilitationsschrift. Leipzig, Engelmann, 1870
  • Zur Kenntnis der Stäbchenschicht der Retina. Archiv für Anatomie, Physiologie und wissenschaftliche Medicin (1870)
  • Die Stützzellen des menschlichen Hoden. Archiv für Anatomie, Physiologie und wissenschaftliche Medicin (1870)
  • Vorläufige Mitteilung über das quergestreifte Muskelgewebe. Göttinger Nachrichten 1871
  • Die Linea nuchae suprema, anatomisch und anthropologisch betrachtet. Leipzig, Engelmann, 1871.
  • Makroskopische Anatomie des Auges und seiner Umgebungen. [w:] Handbuch der Augenheilkunde; Leipzig, 1874.
  • Untersuchungen aus dem anatomischen Institut zu Rostock. Rostock, Stiller'schen Hof- und Universitäts-Buchhandlung, 1874. 99 ss.
  • Die trophische Wurzeln des Trigeminus.
  • Das Mikroskop und seine Anwendung. München, 1875. XII + 324 ss.
  • Ueber den Bau der Lendenwirbelsäule. Archiv für Anatomie und Physiologie 1877, 1: 314-333
  • Über die Endigungen der sensiblen Nerven in der Haut der Wirbeltiere. Rostock, 1880.
  • Handbuch der topographischen Anatomie. Braunschweig 1885-1907.
  • Der Musculus superciliaris. Anatomischer Anzeiger 2, ss. 17-18 (1886)
  • Ueber die Halsfascie. Anatomische Hefte 1 (1892)
  • Das Auge des Neugeborenen. Anatomische Hefte 1 (1892)
  • Ergebnisse der Anatomie und Entwickelungsgeschichte.
  • Menschliche Embryonen verschiedenen Alters auf Medianschnitten untersucht. Ein Beitrag zu Mechanik der Entwicklung. Göttingen, Dieterich, 1894. 39 ss.
  • Darmsystem. [w:] Handbuch der Anatomie; volume 6. Jena, 1902.
  • Die Anatomie des Menschen. Mit Hinweisen auf die ärztliche Praxis. 6 Abteilungen in 11 Bänden. Wiesbaden, J. F. Bergmann, 1913-1918.
  • Der Schenkelsporn. Centralblatt für die medicinischen Wissenschaften, 11 (27): 417-432 (1873)
  • Bemerkungen zum Beckenwachstum. Anatomische Hefte 20 (1903)
  • Betrachtungen ueber die Entwicklung des Bindegewebes. Anatomische Hefte (1909)
  • Beobachtungen ueber den Haarwechsel in der menschlichen Kopfhaut. Anatomische Hefte 57 (1919)

Przypisy

  1. a b Volker Zimmermann: Merkel, Friedrich. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 17. Berlin: Duncker & Humblot, 1994, s. 145-146.
  2. Henry Alan Skinner: The origin of medical terms. Williams & Wilkins, 1961 s. 272

Bibliografia

  • Kallius E. Friedrich Merkel†. „Anatomischer Anzeiger”. 54 (4), s. 40-54, 1921. 
  • Z Halata, M Grim, KI Bauman. Friedrich Sigmund Merkel and his "Merkel cell", morphology, development, and physiology: review and new results. „The Anatomical Record Part A: Discoveries in Molecular, Cellular, and Evolutionary Biology”. 271 (1), s. 225-39, marzec 2003. DOI: 10.1002/ar.a.10029. PMID: 12552639. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Friedrich Merkel Signature.jpg
Friedrich Sigmund Merkel's signature
Voit 181 Friedrich Merkel.jpg
Friedrich Merkel (1845-1919), deutscher Anatom