Friedrich Wilhelm Krüger

Friedrich Wilhelm Krüger
Ilustracja
SS-Obergruppenführer SS-Obergruppenführer
Data i miejsce urodzenia8 maja 1894
Strasburg
Data i miejsce śmierci10 maja 1945
Gundertshausen
Przebieg służby
Lata służby1914–1918
1933–1945
FormacjaKaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
SA-Logo.svg SA
Flag Schutzstaffel.svg SS
Stanowiskawyższy Dowódca SS i Policji w GG
Główne wojny i bitwyI wojna światowa,
II wojna światowa
Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Zasługi Wojennej I klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Odznaka za 8-letnią służbę w SS (III Rzesza) Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Odznaka Honorowa Olimpijska (III Rzesza) Medal Pamiątkowy 13 marca 1938
(c) Bundesarchiv, Bild 121-0267 / CC-BY-SA 3.0
Friedrich Wilhelm Krüger (drugi z prawej, w hełmie) Kraków 1939. Na przedzie Hans Frank
Krüger (w środku) w obozie janowskim we Lwowie

Friedrich Wilhelm Krüger (ur. 8 maja 1894 w Strasburgu, zm. 10 maja 1945 w Gundertshausen) – zbrodniarz hitlerowski[1], wyższy Dowódca SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie (1939 do 1943), sekretarz stanu do spraw bezpieczeństwa w rządzie GG i SS-Obergruppenführer. Był pełnomocnikiem Heinricha Himmlera do spraw umocnienia niemieckości w Generalnym Gubernatorstwie.

Życiorys w okresie do II wojny światowej

Krüger urodził się w alzackim Strasburgu[2], należącym wówczas (w okresie 1870-1918) do Rzeszy i po ukończeniu szkoły podstawowej rozpoczął karierę wojskową. Podczas I wojny światowej został trzykrotnie ranny i otrzymał kilka odznaczeń (w tym Żelazny Krzyż I i II klasy). Po zakończeniu wojny pracował w kilku zawodach o charakterze cywilnym. Krüger wstąpił do NSDAP w 1929, a do SA w 1930 (z których rok później przeniósł się do SS). W 1932 został wybrany posłem do Reichstagu, a już w 1935 uzyskał w SS bardzo wysoki stopień SS-Obergruppenführera.

Okres II wojny światowej

Od 4 października 1939 do 9 listopada 1943 Krüger sprawował funkcję Wyższego Dowódcy SS i Policji (Höherer SS- und Polizeiführer) w Generalnym Gubernatorstwie (GG) w okupowanej przez III Rzeszę Polsce. Jest on odpowiedzialny za całe pasmo zbrodni popełnionych na obywatelach polskich, organizując masowy terror na obszarze GG:

  • Odpowiedzialny za masową eksterminację Żydów polskich, w szczególności za utworzenie gett i stworzenie w nich okropnych warunków, powodujących wysoką śmiertelność ich mieszkańców oraz masową eksterminację Żydów w obozach zagłady Treblinka, Belzec i Sobibor (tzw. Operacja Reinhard)[1]. Nadzorował także likwidację getta warszawskiego.
  • Ponosi odpowiedzialność za terror stosowany wobec cywilnej ludności polskiej, w tym za Akcję AB, masowe egzekucje, „akcje pacyfikacyjne” czy umieszczanie Polaków w obozach koncentracyjnych[1]. Kierował także akcją przesiedleńczą na Zamojszczyźnie, gdy wysiedlono 110 tysięcy ludzi, przygotowując obszar pod niemiecką kolonizację.

Liczbę ofiar jego działalności należy liczyć w milionach (w samych obozach zagłady podczas Operacji Reinhard zginęło ok. 2,2 miliona ludzi).

Krüger był także pełnomocnikiem Himmlera do spraw umacniania niemczyzny w GG. Jego władza była ogromna i walczył o nią zazdrośnie, tocząc spory z generalnym gubernatorem Hansem Frankiem, co było powodem odwołania go ze stanowiska wyższego dowódcy SS i Policji w GG przez Himmlera w listopadzie 1943. 20 kwietnia 1943 oddział egzekucyjny Armii Krajowej („Osa”-„Kosa 30”) przeprowadził w Krakowie nieudany zamach na Krügera. Tadeusz Battek „Góral” i Andrzej Jankowski „Jędrek” obrzucili jego kabriolet dwiema wiązkami Filipinek, które jednak nie wpadły do środka, uszkadzając tylko samochód[3] i być może raniąc Krügera[4].

Od czerwca do sierpnia 1944 r. Krüger dowodził 6 Dywizją Górską SS Nord w północnej Finlandii. Później do lutego 1945 r. Krüger był dowódcą V Górskiego Korpusu SS. W lutym 1945 r. został przedstawicielem Himmlera w OBSO Südost, a w kwietniu i maju 1945 r. dowodził policyjną Kampfgruppe złożoną z funkcjonariuszy Ordnungspolizei. Walczyli oni w ramach Grupy Armii Południe (znanej po 1 maja 1945 r. jako Grupa Armii Ostmark). Po kapitulacji w Górnej Austrii Krüger dostał się do niewoli amerykańskiej i popełnił samobójstwo.

Bibliografia

Przypisy

  1. a b c Encyklopedia Powszechna PWN, hasło Friedrich Wilhelm Krüger.
  2. Krüger Friedrich Wilhelm, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2012-06-02].
  3. Pierwszy taki zamach AK. Ta śmierć miała pokazać Niemcom, że nigdzie nie są bezpieczni
  4. Przemysław Wywiał. W biały dzień. „Pamięć.pl”. 4(13)/2013, s. 40–44, 2013-04. ISSN 2084-7319. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
DEU EK Ritter BAR.svg
Baretka: Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego (III Rzesza).
DEU EK 1Kl 1939Clasp BAR.svg
Baretka: Krzyż Żelazny I Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
DEU EK 2Kl 1939Clasp BAR.svg
Baretka: Krzyż Żelazny II Klasy (1914) z okuciem ponownego nadania 1939 (III Rzesza).
DEU Ehrenkreuz des Weltkrieges Frontkaempfer BAR.svg
Baretka: "Krzyż Honoru za Wojnę 1914/1918" (Niemcy, III Rzesza) – dla Frontowców (z mieczami).
AUT KuK Kriegsbande BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
GER German Olympic Decoration (1936) ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 4.0
German Olympic Decoration ribbon bar. Nazi Germany, 1936.
DEU KVK 1 Klasse swords BAR.svg
Baretka: Wojenny Krzyż Zasługi z Mieczami I Klasy (III Rzesza).
Планка Золотой партийный знак НСДАП.svg
Планка Золотой партийный знак НСДАП
Friedrich Wilhelm Krüger obóz janowski we Lwowie.jpg
Friedrich Wilhelm Krüger (w środku) w obozie janowskim we Lwowie
D-PRU Princely Hohenzollern Order BAR.svg
Baretka: Order Domowy Hohenzollernów.
(Hausorden von Hohenzollern)
Friedrich Wilhelm Krüger.jpg
Friedrich Wilhelm Krüger (* 8. Mai 1894 in Straßburg; † 10. Mai 1945 in Gundertshausen, Eggelsberg, Oberösterreich) Reichstagsabgeordneter der NSDAP und SS-Obergruppenführer
Bundesarchiv Bild 121-0267, Polen, Krakau, Polizeiparade, Hans Frank.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 121-0267 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Generalgouverneur Frank spricht
SS Oberst Obergruppenführer Krüger HSSPF i. Gen. Gouvernement (2.v.r.), Generalgouverneur Frank (r.)
DEU SS-Dienstauszeichnung 8Jahre BAR.svg
Baretka: Odznaka za Długoletnią Służbę w SS (SS-Dienstauszeichnung) – III Klasa za 8 lat – III Rzesza.
SS-Obergruppenführer Collar Rank.svg
Autor: Mintz l, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rang insignia of the SS/Waffen-SS, here universal collar patches to the General’s rank “SS-Obergruppenfuehrer” until 1945.
Anschluss Medal Bar.PNG
Autor: Realismadder, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The ribbon bar for the Anschluss medal, awarded to German military personnel, German officials, Austrian members of the NSDAP and other austrians who participated in the annexation (Anschluss) of Austria in March 1938.
DEU KVK 2 Klasse swords BAR.svg
Baretka: Wojenny Krzyż Zasługi z Mieczami II Klasy (III Rzesza).