Friedrichshafen G.III

Friedrichshafen G. III
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo Cesarstwo Niemieckie
ProducentFriedrichshafen
KonstruktorTheodor Kober
Typsamolot bombowy
Konstrukcjadwupłat o konstrukcji mieszane, podwozie – stałe
Załoga3 (pilot, obserwator, strzelec pokładowy)
Historia
Data oblotu1916
Dane techniczne
Napęd2 silniki rzędowe Mercedes D.IVa
Moc260 KM (191 kW, każdy)
Wymiary
Rozpiętość23,70 m
Długość12,80 m
Wysokość3,65 m
Powierzchnia nośna92,70 m²
Masa
Własna2695 kg
Startowa3946 kg
Osiągi
Prędkość maks.141 km/h
Pułap3000 m
Długotrwałość lotu5 godz.
Dane operacyjne
Uzbrojenie
3 x karabin maszynowy Parabellum kal. 7,92 mm (ruchome)
900 kg bomb
Użytkownicy
Cesarstwo Niemieckie, Polska

Friedrichshafen G.IIIniemiecki samolot bombowy z okresu I wojny światowej, używany przez siły powietrzne armii Cesarstwa Niemieckiego w latach 1917–1918.

Historia

Silnik Mercedes D.IVa eksponowany w MLP w Krakowie

Zbudowany w 1916 roku[1], wszedł do służby w połowie 1917, i do czasu zawieszenia broni był na wyposażeniu Kampfgeschwader (eskadr bojowych) 1, 2 i 4[2]. Był rozwinięciem wcześniejszej, mniej udanej konstrukcji Friedrichshafena G.II; nie zyskał takiej sławy jak maszyny firmy Gothäer Wagonfabrik AG[2], do których był podobny w układzie[1], ale był maszyną bardzo solidną i odporną.

Samoloty te były większe od współczesnych im maszyn Gotha G.IV, przenosiły więcej bomb i miały silniejsze podwozia (Gothy miały tendencję do uszkodzeń podczas lądowań). Na wysokości 1000 m osiągały prędkość ok. 140 km/h i miały pięciogodzinny czas lotu, co przekładało się na zasięg ok. 230–240 km z pełnym (1500 kg) ładunkiem bomb[2] (inne źródła mówią o udźwigu 900 kg[1]).

Samoloty te służyły głównie na froncie zachodnim, latając z misjami nad Belgię i Francję[3], w tym przeciwko brytyjskiej bazie w Dunkierce i w nocnych nalotach na Paryż[4]. Kilka egzemplarzy działało też nad Macedonią[3].

Budowa

Zdobyczny G. IIIa w malowaniu alianckim, widoczny zdwojony statecznik ogonowy

Dwusilnikowy dwupłat, z podwoziem z kołem przednim[1], o długości 12,80 m i rozpiętości 23,70 m. Napędzany przez dwa silniki rzędowe Mercedes D IV o mocy 260 KM, ze śmigłami w układzie pchającym[5]. Kadłub o konstrukcji drewnianej, kryty płótnem. Centralna jego część był całościową konstrukcją, mieszczącą kabinę załogi, bomby, zbiorniki paliwa i silniki[4]. Skrzydła składały się z centralnej części z rur stalowych i z łatwo demontowalnych sekcji zewnętrznych, z dźwigarami z drewna jodłowego, wzmocnionymi odciągami i rurkami stalowymi. Konstrukcja taka znacząco ułatwiała transport koleją[5]. Obydwa płaty wyposażone były w lotki[4]. Podwozie główne było zdwojone, a kółko przednie zabezpieczało przed kapotażem[4].

Załoga trzyosobowa, uzbrojenie obronne stanowiły 2–3 km-y Parabellum[2].

Wprowadzony na wiosnę 1918 wariant G IIIa różnił się zdwojonym poziomym usterzeniem i statecznikiem ogonowym[2]. Łącznie w zakładach Friedrichshafen, Daimler i Hanseatische wyprodukowano 345[2] lub 338[5] samolotów obu wersji.

Friedrichshafen G.III w lotnictwie polskim

W lotnictwie polskim służyły dwa samoloty G.III o nr 506/17 i 511/17 (ten ostatni w wersji G.IIIa). Oba należały do Luftstreitkräfte i przymusowo lądowały na terytorium Polski podczas lotów między Niemcami a Ukrainą[6][7]. Zostały skonfiskowane i wyremontowane w Stacji Lotnictwa w Ławicy. We wrześniu 1920 samolot G.IIIa 511/17 włączono do 21 Eskadry Niszczycielskiej dowodzonej przez por. Ludomiła Rayskiego, gdzie był wykorzystywany bojowo podczas walk na wschodzie[7]. Operował z lotnisk w Tarnopolu i we Lwowie. M.in. posłużył do zbombardowania stacji kolejowej w Żmerynce 11 października 1920[7]. W listopadzie 1920 r. został sprowadzony do Lwowa, gdzie stacjonował przez rok. Po rozebraniu na części został przetransportowany koleją do Ławicy[8]. G.III 506/17 pozostawał w rezerwie, w październiku 1920 roku został rozebrany i zmagazynowany. Jego ponowne wykorzystanie nastąpiło w 1925 roku, kiedy to został ponownie złożony w parku remontowym 3 pułku lotniczego. W 1926 roku został przekazany do Sekcji Ćwiczeń 3PL, gdzie służył przez kilka kolejnych lat[8]. Ponadto, jeszcze jeden G.III został zakupiony 2 września 1920 w Gdańsku przez Eskadrę Ochotniczą z Poznania, lecz brak jest informacji o jego losach[7].

Przypisy

  1. a b c d Wiesław Bączkowski: Samoloty bombowe pierwszej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1986, s. 61-65, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0497-4.
  2. a b c d e f Hugh W. Cowin: German and Austrian Aviation of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd, 2000, s. 82. ISBN 1-84176-069-2.
  3. a b Aircraft, Bombers. W: Spencer Tucker, Priscilla Mary Roberts: World War One. T. I. ABC-CLIO, 2005, s. 49. ISBN 978-1851094202.
  4. a b c d John C. Fredriksen: International Warbirds: An Illustrated Guide to World Military Aircraft, 1914-2000. ABC-CLIO, 2001, s. 134. ISBN 978-1576073643.
  5. a b c Justin D. Murphy: Military aircraft, origins to 1918 : an illustrated history of their impact. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2005, s. 174. ISBN 1-85109-488-1.
  6. Tomasz J. Kowalski: Bombowce (pol.). Samoloty lotnictwa polskiego 1918-1921. [dostęp 2014-12-10].
  7. a b c d Andrzej Morgała, Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Lampart, 1997. ​ISBN 83-86776-34-X​. s.179-183
  8. a b Krzysztof Luto: Friedrichshafen G-III, 1917, Ciężki samolot bombowy. Niemcy. (pol.). Samoloty w Lotnictwie Polskim. [dostęp 2014-12-10].

Media użyte na tej stronie

Flag of the German Empire.svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
Roundel of Poland (1918-1921).svg
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of Poland (1918–1921).svg
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Flag of Germany (1867–1918).svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
Friedrichshafen G.IIIa bomber in Allied service c1918 side view.jpg
A German Friedrichshafen G.IIIa bomber in Allied service.
Mercedes D IVa MLP 01.jpg
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Niemiecki 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.IVa z 1916 r., eksponowany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.