Friedrichstadt-Palast

Friedrichstadt-Palast
Dawny Friedrichstadt-Palast (po prawej) widziany od strony Szprewy. Po lewej teatr Berliner Ensemble 1964

Friedrichstadt-Palastteatr rewiowy w Berlinie, znajdujący się w dzielnicy Berlin-Mitte przy Friedrichstraße 107.

Historia

Dawny Friedrichstadt-Palast zastąpił halę targową, wzniesioną naprzeciw dzisiejszego teatru Brechta „Berliner Ensemble” w latach 1865–1867 i oddaną do użytku 29 września 1867. Jej rozmiary wynosiły 84 × 64 m. Już po siedmiu miesiącach hala okazała się nierentowna i została zamknięta.

Dopiero w roku 1873 adaptowano halę dla potrzeb cyrku o 5000 miejscach siedzących.

Korzystając z bliskości Szprewy, przez halę poprowadzono odgałęzienie – otwarty kanał wykorzystywany w przedstawieniach cyrkowych. 31 lipca 1897 cyrk uległ likwidacji. Budynek przypadł w drodze licytacji przedsiębiorcom, którzy urządzili w hali Neues Olympia-Riesen-Theater (Nowy Olbrzymi Teatr Olimpijski). Po dwóch latach teatr podzielił losy poprzedników.

W roku 1899 w budynku zagościł znowu cyrk. Po wybuchu I wojny światowej konie cyrkowe zarekwirowano, 31 marca 1918 odbyło się ostatnie przedstawienie.

1 kwietnia 1918 halę przejęła spółka akcyjna „National-Theater” utworzona z inicjatywy austriackiego reżysera teatralnego Maxa Reinhardta. Przebudowę hali powierzono wybitnemu architektowi Hansowi Poelzigowi, który zaprojektował podwieszony sufit ze zwisającymi soplami oraz scenę obrotową o średnicy 18 m. Teatr zainaugurowano przedstawieniem „Orestei” Ajschylosa 28 listopada 1919 w reżyserii Maxa Reinhardta.

W okresie III Rzeszy teatr otrzymał nazwę Theater des Volkes (Teatr Ludu). W marcu 1945 budynek uległ uszkodzeniom wskutek bombardowania.

Położony we wschodnim Berlinie budynek po wojnie stał się miejscem imprez politycznych, takich jak kongres założycielski organizacji młodzieżowej Freie Deutsche Jugend.

W roku 1949 upaństwowiony budynek otrzymał dawną nazwę „Friedrichstadtpalast”.

W roku 1980 budynek groził zawaleniem wskutek przegnicia pali wbitych w podmokły grunt dla posadowienia fundamentów. Władze NRD postanowiły budynek rozebrać, na sąsiedniej działce wznieść nowy budynek teatralny o dawnej, tradycyjnej nazwie.

Budynek rozebrano w roku 1985.

Nowa siedziba

Nowy budynek oddano do użytku 27 kwietnia 1984. Budynek wzniesiono w technologii prefabrykacji z elementów żelbetowych. Stanowi przykład możliwości budownictwa uprzemysłowionego NRD. Obok zburzonego w roku 2009 Pałacu Republiki stanowił jeden z najbardziej prestiżowych obiektów stolicy NRD.

Na widowni teatru znajduje się 1895 miejsc siedzących. Scena o powierzchni 2854 m² stanowi największą scenę teatralną świata, a portal sceniczny o szerokości 24 m jest najszerszy w Europie. Pod sceną znajduje się wysuwany basen o pojemności 140 tysięcy litrów oraz płyta lodowiska.

Oprócz stałego zespołu aktorskiego i baletowego teatr utrzymuje 250-osobowy zespół dziecięcy.

W podziemiu teatru znajduje się siedziba kabaretu telewizyjnego Quatsch Comedy Club.

Galeria

Bibliografia

  • Wolfgang Schumann: Friedrichstadtpalast – Europas größtes Revuetheater. Henschel Verlag, Berlin 1995
  • Wolfgang Tilgner, Eva Senger: Das Haus an der Spree – Von der Markthalle zum Friedrichstadtpalast. Friedrichstadt-Palast (Hrsg.), Berlin 1974

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Friedrichstadt Palace detail Varieté.jpg
Autor: Weissnicht, Licencja: CC BY-SA 3.0
Berlin: Friedrichstadtpalast, relief "Varieté" by Emilia Bayer; concrete
Friedrichstadtpalast Berlin re-publica 2009 003.JPG
Mixing desk in the main hall of the Friedirchstadtpalast Berlin, Germany during the re:publica 2009.
Friedrichstadt-Palast aussen.jpg
Autor: FriedrichstadtPalast, Licencja: CC BY-SA 3.0
Theatre Friedrichstadtpalast in Berlin
Friedrichstadt-Palast Foyer.jpg
Autor: Soenne, Licencja:
Friedrichstadt-Palast Foyer
Bundesarchiv Bild 183-L1109-0305, Berlin, Friedrichstadtpalast.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-L1109-0305 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Berlin, Friedrichstadtpalast ADN-ZB Deutsche Demokratische Republik 10.11.1972 Friedrichstadt-Palast in der DDR-Hauptstadt Berlin. Unmittelbar am Ufer der Spree gelegen präsentiert sich das größte Varieté-Theater der Deutschen Demoktratischen Republik, der Friedrichstadt-Palast (unser Foto). Die Vergangenheit dieses Gebäudes ist so kunterbunt wie das monatliche Programm des Hauses. Im Jahre 1869 wurde es als Markthalle errichtet, die dann später einem Zirkus als Etablissement diente. Das 1919 von Poelzig daraus erbaute Große Theater wurde im zweiten Weltkrieg schwer zerstört. In vereinfachter Form wiederaufgebaut dient es etwa 25 Jahre als Varieté, in dem etwa 3000 Besucher Platz finden. Foto: Kaufhold Copyright: ADN-Zentralbild
BE und Alter Friedrichstadtpalast 1964.jpg
Autor: 44penguins, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Berliner Ensemble" und alter Friedrichstadtpalast; von einem eigenen Dia gescannt
Friedrichstadtpalast-BLN.jpg
Friedrichstadtpalast in Berlin