Fritz Brügel

Tablica poświęcona niemieckim i austriackim uchodźcom w Sanary-sur-Mer, na której został wymieniony Fritz Brügel

Fritz Brügel (ur. 13 lutego 1897 w Wiedniu, zm. 4 lipca 1955 w Londynie) – austriacki oraz czechosłowacki bibliotekarz, dyplomata i pisarz, znany również pod pseudonimami: Bedrich Dubsky, Dr. Dubsky, Wenzel Sladek.

Życie

Fritz Brügel pochodził z rodziny żydowskiej. Jego ojcem był Ludwig Brügel, historyk i dziennikarz. Wychowywał się w Pradze. Studiował historię na Uniwersytecie Wiedeńskim. W roku 1921 doktoryzował się z filozofii na podstawie dysertacji o historii Niemców w Czechach. Następnie stał na czele Biblioteki Nauk Społecznych Wiedeńskiej Izby Robotników i Pracowników Umysłowych (Sozialwissenschaftliche Bibliothek der Kammer für Arbeiter und Angestellte für Wien). Pracował również jako dziennikarz, biorąc aktywny udział w oświatowej działalności socjaldemokracji.

W roku 1933 należał do grupy założycieli Związku Pisarzy Socjalistycznych. Przystąpił do Komunistycznej Partii Austrii i wziął udział w powstaniu lutowym w roku 1934. Po klęsce zbiegł do Czechosłowacji. Rok później odebrano mu obywatelstwo austriackie, więc przyjął czechosłowackie. Pracował w czechosłowackim Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz pisywał artykuły do różnych czasopism. W roku 1936 odbył podróż do ZSRR. Po podpisaniu układu monachijskiego wyemigrował do Francji. Początkowo zamieszkał w Paryżu, a następnie przeniósł się do południowej części kraju. W roku 1941, przez Hiszpanię i Portugalię, uciekł do Wielkiej Brytanii, gdzie, aż do roku 1945, aktywnie działał w czechosłowackim rządzie emigracyjnym.

Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do Pragi. Podjął pracę w czechosłowackiej dyplomacji: od roku 1946 był zastępcą szefa, a od 1949 szefem czechosłowackiej misji wojskowej w Berlinie. W 1950 r. porzucił służbę dyplomatyczną w proteście przeciwko wewnętrznej sytuacji w Republice Czechosłowackiej. Ponownie wyemigrował, tym razem przez RFN i Szwajcarię, do Londynu, gdzie mieszkał do swej śmierci.

Fritz Brügel, obok artykułów prasowych, pisywał również utwory narracyjne oraz wiersze. Jednym z jego najbardziej znanych dzieł jest tekst pieśni socjalistycznej pt. Die Arbeiter von Wien. Tłumaczył także z greki klasycznej.

Dzieła

• 1921 r.^[1] – Beiträge zur Geschichte der Deutschen in Böhmen^[2]
• 1923 r. – Zueignung
• 1929 r. – Aus den Anfängen der deutschen sozialistischen Presse
• 1931 r. – Führung und Verführung. Antwort an Rudolf Borchardt
• 1931 r. – Klage um Adonis. Gedichte
• 1931 r. – Der Weg der Internationale
• 1932 r. – Goethe in lateinischer und griechischer Sprache
• 1932 r. – Die Hauptsache ist...^[3]
• 1935 r. – Februar-Ballade
• 1937 r. – Gedichte aus Europa
• 1938 r. – Die Verlagsgeschichte der „Heiligen Familie
• 1940 r. – Die Gedichte des Episthenes
• 1945 r. – Der Chronist unserer Zeit^[4]
• 1951 r. – Verschwörer

Redakcje i opracowania

• Neujahrs-Almanach für Unterthanen und Knechte. Reprint der Ausgabe von Leipzig, Weller, 1850, Wiener Bibliophilentagung, Wien 1928.
• Geschichte des Sozialismus in Erst- und Original-Ausgaben. Ausstellung vom 25. Mai – 5. Juni 1925, Wien 1926 (współpraca: Otto Mänchen-Helfen).
• Der deutsche Sozialismus von Ludwig Gall bis Karl Marx. Das Lesebuch des Sozialismus, Hess & Co., Wien 1931 (współpraca: Benedikt Kautsky).

Tłumaczenia

• Aischylos: Agamemnon. Freie Nachdichtung, Verl. Oskar Wöhrle, Konstanz 1923.
• Aischylos: Die Rächerinnen. Freie Nachdichtung, Verl. Oskar Wöhrle, Konstanz 1924.
• Aischylos: Die Totenspenderinnen. Freie Nachdichtung, Verl. Oskar Wöhrle, Konstanz 1924.
• Die Perser. Dem Aischylos nachgedichtet, Münster, Wien 1927.

Przypisy

Bibliografia

• Karl Stubenvoll, 75 Jahre Sozialwissenschaftliche Studienbibliothek der Kammer für Arbeiter und Angestellte für Wien 1921-1996, Wien 1997.
• Julius Stieber, Studien zu Fritz Brügel und seiner politischen Lyrik. Vom Aufbruch der österreichischen Sozialdemokratie in den zwanziger Jahren bis zu deren Niederlage im Februar 1934, Wien 1999 (phil. Diplomarbeit).
• Julius Stieber, Fritz Brügel im Exil 1934-1955. Studien zu Leben und Werk eines sozialdemokratischen Schriftstellers, Wien 1998.
• Eckart Früh, Fritz Brügel, [w:] Noch mehr, Wien 2001.
• Madeleine Wolensky, „Februarballade”. Fritz Brügel, der Bürgerkrieg 1934 und die Bibliothek der Arbeiterkammer Wien, [w:] „Wir werden ganze Arbeit leisten...” – Der austrofaschistische Staatsstreich 1934, red. Stephan Neuhäuser, o. O. 2004.
• Gerd Callesen, Fritz Brügel (1897–1955), [w:] „Bewahren – Verbreiten – Aufklären”. Archivare, Bibliothekare und Sammler der Quellen der deutschsprachigen Arbeiterbewegung, red. Günter Benser, Michael Schneider, Friedrich-Ebert-Stiftung, Bonn – Bad Godesberg 2009, ISBN 978-3-86872-105-8, s. 53–57, online (PDF, 273 KB).

Linki zewnętrzne

• http://www.dasrotewien.at/bruegel-fritz.html