Fritz Todt

Fritz Todt

(c) Bundesarchiv, Bild 146-1969-146-01 / Röhn / CC-BY-SA 3.0
Data i miejsce urodzenia	4 września 1891 Pforzheim
Data i miejsce śmierci	8 lutego 1942 lotnisko Kętrzyn-Wilamowo
Minister uzbrojenia i amunicji Rzeszy
Okres	od 1940 do 1942
Przynależność polityczna	Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników
Poprzednik	urząd utworzony
Następca	Albert Speer
Przywódca Organizacji Todt
Okres	od 1938 do 1942
Poprzednik	urząd utworzony
Następca	Albert Speer
Odznaczenia

(c) Bundesarchiv, Bild 183-J00405 / CC-BY-SA 3.0

Kondukt na pogrzebie Fritza Todta

Grób Todta na Cmentarzu Inwalidów w Berlinie

Fritz Todt (ur. 4 września 1891 w Pforzheim, zm. 8 lutego 1942 koło Kętrzyna) – niemiecki inżynier i hitlerowski działacz państwowy w okresie III Rzeszy.

Życiorys

Studiował w Karlsruhe oraz na Politechnice Monachijskiej^[1]. W czasie I wojny światowej służył w niemieckich siłach powietrznych^[1] i walczył na froncie zachodnim. Był członkiem NSDAP od 1922^[1], a w 1931 został oficerem SS^[1]. Od 1933 generalny inspektor niemieckich dróg^[1], od 1934 Urzędu Techniki, a od 1940 minister uzbrojenia i amunicji Rzeszy^[1].

To właśnie Todtowi Adolf Hitler powierzył budowę słynnych autostrad niemieckich Reichsautobahn (RAB), czyniąc go generalnym inspektorem budowy dróg. Todt wywiązał się z tego zadania znakomicie, czego efektem było powstanie do 1938 roku około 3 tysięcy kilometrów autostrad. W trakcie trwania Letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku (Niemcy ukończyli do tego czasu około 1000 km autostrad) na przyjezdnych cudzoziemcach autostrady robiły oszałamiające wrażenie. Todt do realizacji zadania budowy autostrad RAB zaprzągł szereg inżynierów i architektów, którzy dbali o każdy szczegół, jak np. prof. Paul Bonatz ze szkoły stuttgarckiej zajmujący się projektowaniem nawet jak na współczesne czasy nowocześnie wyglądających mostów i wiaduktów. W realizację projektu budowy RAB Todt zaangażował również Roberta Leya z jego Niemieckim Frontem Pracy (DAF) i Konstantina Hierla przewodzącego Służbie Pracy Rzeszy (RAD).

Todt stworzył paramilitarną Organizację Todt (OT, niem. Organisation Todt), która w latach 1938–1945 zajmowała się głównie budownictwem obiektów wojskowych (głównie Linia Zygfryda, Wał Atlantycki oraz szereg wojennych kwater Hitlera jak ta w Wilczym Szańcu)^[1]. Organizacja ta miała własne obozy pracy i zatrudniała też więźniów z obozów koncentracyjnych. W późniejszych latach wojny udział pracowników przymusowych w szeregach OT był bardzo duży.

Mając świadomość, że niemiecka produkcja zbrojeniowa nie nadąża za potrzebami (np. w październiku 1941 Wehrmacht zużył na froncie wschodnim 561 tys. pocisków kal. 75 mm przy produkcji 76 tys. szt., a w grudniu 494 tys. przy produkcji 18 tys. szt.) 29 listopada 1941 Todt oświadczył Hitlerowi, że „pod względem militarnym i ekonomicznym wojna jest przegrana”^[2].

Fritz Todt zginął 8 lutego 1942 w katastrofie lotniczej na lotnisku Kętrzyn-Wilamowo obsługującym Wilczy Szaniec, wracając po konferencji z Hitlerem nt. uzbrojenia^[1]. Okoliczności jego śmierci do dzisiaj stwarzają pole do tworzenia teorii spiskowych, gdyż Fritz Todt nie lubił się z szeregiem partyjnych karierowiczów Adolfa Hitlera, jak choćby z Hermannem Göringiem. Todt zawsze chwalony był za profesjonalizm, dobre kwalifikacje oraz znakomity talent organizacyjny. Göring zaraz po śmierci Todta zjawił się u Hitlera w Wilczym Szańcu, gdzie – jak wspominał Albert Speer – zaproponował swoją kandydaturę jako następcę Fritza Todta. Hitler wyznaczył jednak innego następcę w osobie Speera. Ciało Todta wystawiono w pobliskim Karolewie, a później transportem kolejowym ze stacji kolejowej (obecnie nie istnieje) w Czernikach przewieziono do Berlina, gdzie odbył się oficjalny pogrzeb.

Przypisy

Bibliografia

• BlaineB. Taylor BlaineB., Inżynierowie - tajna armia Hitlera, GrzegorzG. Siwek (tłum.), Warszawa: RM, 2011, ISBN 978-83-7243-958-1, OCLC 804012320 .
• Richard Overy: Trzecia Rzesza Historia Imperium. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012. ISBN 978-83-7670-290-2.