Front Wielkopolski
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 22 maja 1919 | |
| Rozformowanie | 23 marca 1920 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | gen. piech. Józef Dowbor-Muśnicki | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Poznań | |
| Rodzaj sił zbrojnych | Wojska lądowe | |
| Podległość | Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego | |
| Skład | 1 Dywizja Strzelców 2 Dywizja Strzelców 3 Dywizja Strzelców 4 Dywizja Strzelców I Wielkopolska Grupa Lotnicza grupa odwodowa gen. Konarzewskiego | |
Front Wielkopolski – związek operacyjny Wojska Polskiego utworzony na wypadek inwazji wojsk niemieckich dyrektywą Wodza Naczelnego gen. Józefa Piłsudskiego z 22 maja 1919.
Historia
Wraz ze wzrostem napięcia w stosunkach polsko-niemieckich rosło zagrożenie starcia zbrojnego. Potwierdzała go koncentracja wojsk niemieckich koło Torunia i na Górnym Śląsku, szacowana na 300 tysięcy żołnierzy. Polskie Naczelne Dowództwo przewidywało silne uderzenie Reichswehry na Wielkopolskę oraz mniejsze na Warszawę i Suwałki. W związku z tym postanowiono przeciwstawić tym siłom 4 wyższych związków operacyjnych (frontów). Jednym z nich był Front Wielkopolski, utworzony z Armii Wielkopolskiej, jednak do pełnego jej połączenia z Wojskiem Polskim doszło dopiero w sierpniu 1919. Zamierzano jego siłami uderzyć na Gdańsk i Wrocław.
1 listopada 1919 roku Dowództwo Główne Wojsk Polskich b. zaboru pruskiego, działając na podstawie dekretu Naczelnika Państwa, przystąpiło do formowania Dowództwa Frontu Wielkopolskiego[1].
W przypadku uderzenia niemieckiego jednostki Frontu miały mieć następujące położenie:
- 2 DSW – Wisła – Krzyż Wielkopolski
- 1 DSW – Puszcza Notecka – Sowin
- 3 DSW – Sowin – Prosna (Wieruszów)
Dodatkowo miał być wydzielony batalion do obrony Częstochowy. Ostatecznie do wybuchu wojny nie doszło (mimo wielu starć granicznych, jak pod Bydgoszczą 6 czerwca, pod Rynarzewem 18 czerwca albo wzajemny ostrzał artyleryjski 1 lipca) i stopniowo jednostki były wysyłane na wschód, a Front Wielkopolski został rozwiązany (wraz z resztą frontów) 23 marca 1920.
Obsada personalna Dowództwa Frontu 15 listopada 1919 roku
Dowództwo
- dowódca frontu – gen. piechoty Józef Dowbor-Muśnicki
- dowódca frontu – gen. ppor. Wincenty Odyniec (p.o. 16-22 X 1919)
- adiutant dowódcy frontu – rtm. Witold Radecki-Mikulicz
- inspektor artylerii – gen. ppor. Anatol Kędzierski
- inspektor wojsk Technicznych – płk Jan Skoryna
- inspektor sanitarny – gen. ppor. lek. Ireneusz Wierzejewski
Sztab
- szef sztabu – gen. ppor. Jan Wroczyński
- zastępca szefa sztabu – ppłk Radosław Dzierżykraj-Stokalski (p.o. szefa sztabu 16-22 X 1919)
- szef Oddziału I Organizacyjnego – por. Stanek
- szef Oddziału II Informacyjnego – ppor. Szczepanik
- szef Oddziału III Operacyjnego – mjr SG Wzacny
- zastępca szefa Oddziału III Operacyjnego – por. Kazimierz Glabisz
- szef Oddziału IIIa Łączności – ppłk Andrzej Miączyński
- szef Oddziału IIIb Lotnictwo – płk Tadeusz Grochowalski
- szef Oddziału IV Kwatermistrzostwo – ppłk SG Salecki
- szef Oddziału IVa Kolejowego – por. Ruge
- szef Oddziału V Prezydialnego – kpt. SG Ruszczewski
Ordre de Bataille Frontu
- Dowództwo Frontu Wielkopolskiego
- 1 Dywizja Strzelców Wielkopolskich (do sierpnia)
- 2 Dywizja Strzelców Wielkopolskich (do października)
- 3 Dywizja Strzelców Wielkopolskich
- 4 Dywizja Strzelców Wielkopolskich (sierpień – październik)
- I Wielkopolska Grupa Lotnicza
- grupa odwodowa gen. Konarzewskiego
Łącznie 991 oficerów i 65 417 szeregowych (stan na 5 czerwca)
Przypisy
- ↑ Rozkaz dzienny Nr 244 Dowództwa Głównego Wojsk Polskich b. zaboru pruskiego z 1 listopada 1919 roku.
Bibliografia
- Norman Davies: White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War, 1919-20. London: Pimlico, 2003. ISBN 83-03-01373-4.
- Tadeusz Wawrzyński. Dowództwa frontów 1919-1920. „Biuletyn Centralnego Archiwum Wojskowego 20/1997”.
- Mieczysław Wrzosek: Wojny o granice Polski Odrodzonej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1992. ISBN 83-214-0752-8.
| |||||||||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
