Fryderyk Henryk Orański

Fryderyk Henryk Orański
— książę Oranii, stadhouder Zjednoczonych Prowincji —
Gerrit van Honthorst, Fryderyk Henryk z żoną Amalią
Książę Oranii
Okres	od 1625 do 1647
Poprzednik	Maurycy Orański
Następca	Wilhelm II Orański
Stadhouder Zjednoczonych Prowincji
Okres	od 1625 do 1647
Poprzednik	Maurycy Orański
Następca	Wilhelm II Orański
Dane biograficzne
Dynastia	Orańska-Nassau
Data i miejsce urodzenia	29 stycznia 1584 Delft
Data i miejsce śmierci	14 marca 1647 Haga
Miejsce spoczynku	Delft
Ojciec	Wilhelm I Orański
Matka	Louise de Coligny
Żona	Amalia von Solms-Braunfels
Dzieci	Wilhelm II Orański
Odznaczenia

Fryderyk Henryk Orański, hol. Frederik Hendrik (ur. 29 stycznia 1584 w Delfcie, zm. 14 marca 1647 w Hadze) – książę Oranii-Nassau, stadhouder Republiki Zjednoczonych Prowincji.

Fryderyk Henryk był młodszym synem Wilhelma I Milczka i urodził się w Delfcie około 6 miesięcy po tym, jak jego ojciec został zamordowany. Jego matka – Louise de Coligny była córką sławnego dowódcy hugenotów, admirała de Coligny, i była czwartą żoną Wilhelma I Milczka.

Rządy

Fryderyk Henryk ze swoją rodziną

Fryderyk Henryk podobnie jak jego starszy brat – Maurycy Orański odbył w młodości szkolenie wojskowe i podobnie jak jego brat był jednym z najlepszych generałów swojego wieku. Po śmierci Maurycego (w 1625) odziedziczył jednak wszystkie tytuły i godności swojego ojca – został stadhouderem (namiestnikiem) pięciu prowincji (Holandii, Zelandii, Utrechtu, Overijssel i Geldern).

Fryderyk Henryk był świetnym generałem, ale również był wyśmienitym politykiem. Przez 22 lata pozostał głową rządu Zjednoczonych Prowincji i przez te lata państwo to przeżywało lata świetności. Okres rządów Fryderyka Henryka jest powszechnie nazywany złotym wiekiem republiki. Wtedy miały miejsce wielkie zwycięstwa militarne i triumfy marynarki oraz ekspansja handlowa i rozwój literatury i sztuki holenderskiej.

Najważniejszymi zwycięstwami Fryderyka Henryka było oblężenie i zdobycie ’s-Hertogenbosch (w 1629), Maastricht (w 1632), Bredy (w 1637), Sas van Gent (w 1644) i Hulst (w 1645). Początkowo dążył on do utworzenia sojuszu z Francją przeciw Hiszpanii, później jednak poświęcił ten sojusz i zawarł pokój z Hiszpanią, niezwykle korzystny dla Zjednoczonych Prowincji, który miał zostać przypieczętowany traktatem z Münster.

Małżeństwo

Fryderyk Henryk w 1625 poślubił Amalię Solms-Braunfels^[1][2]. Para miała 9 dzieci:

1. Wilhelma II Orańskiego (1626–1650), poślubił Marię Henriettę Stuart
2. Luizę Henrietę Orańską-Nassau Louise Henriette Oranje-Nassau(1627–1667), poślubiła Fryderyka Wilhelma I Hohenzollerna
3. Henrietę Amalię Orańską-Nassau (1628),
4. Elżbietę Orańską-Nassau (1630),
5. Izabelę Karlotę Orańską-Nassau (1632–1642),
6. Albertynę Agnieszkę Orańską-Nassau (1634–1696), w 1652 r. poślubiła swojego dalszego kuzyna, Wilhelma Fryderyka Nassau-Dietz (1613-1664), drugiego z kolei syna Ernesta Kazimierza I Nassau-Dietz (1573-1632) i Zofii Jadwigi Brunszwickiej-Lüneburg,
7. Henrietę Katarzynę Orańską-Nassau (1637–1708), poślubioną w 1659 r. w Gronigen Janowi Jerzemu II, księciu Anhalt-Dessau,
8. Henryka Ludwika Orańskiego-Nassau Hendrik Lodewijk van Nassau (1639),
9. Marię Orańską-Nassau (1642–1688), której mężem został w 1666 r. Ludwik Henryk Maurycy Wittelsbach (1640–1674), hrabia Palatynatu Simmern-Kaiserslautern (1640-1674), syn Ludwika Filipa i Ludwik Filip Wittelsbacha (1602–1655), księcia Palatynatu-Simmern-Kaiserlauten i Marii Eleonory Brandenburskiej (1607–1675); wnuk ciotki Marii, Luizy Julianny Orańskiej.

Śmierć

Po śmierci Fryderyk Henryk został pochowany z wielką pompą obok szczątków swojego ojca i brata, w Delfcie. Traktat z Munster, kończący długi konflikt między Holendrami a Hiszpanami, nie został podpisany do 30 stycznia 1648. Choroba i śmierć stadhoudera znacznie opóźniły podpisanie traktatu, zwłaszcza że jego syn odmówił jego podpisania i rozpoczął negocjacje z Francją.

Przypisy