Fryderyk III Mądry

Fryderyk III Wettyn
—elektor Saksonii, Arcymarszałek Rzeszy—
Ilustracja
Fryderyk Mądry, portret autorstwa Lucasa Cranacha, 1532
elektor Saksonii
Okresod 1486
do 1525
PoprzednikErnest Wettyn
NastępcaJan Stały
Dane biograficzne
DynastiaWettynowie
Data i miejsce urodzenia17 stycznia 1463
Torgau
Data i miejsce śmierci5 maja 1525
Lochau
OjciecErnest Wettyn
MatkaElżbieta Wittelsbach

Fryderyk III Wettyn (ur. 17 stycznia 1463 na Zamku Hartenfels w Torgau, zm. 5 maja 1525 w Lochau) – książę saski i elektor Rzeszy Niemieckiej w latach 1486–1525.

Był synem Ernesta, elektora Saksonii, i jego żony Elżbiety Wittelsbach. Jego dziadkami byli: elektor Saksonii Fryderyk II Łagodny i księżniczka Styrii, Karyntii i Krainy Małgorzata Habsburg oraz książę Bawarii Albrecht III Wittelsbach i księżniczka Brunszwiku-Grubenhagen Anna Welf.

Odegrał ważną rolę w rozwoju reformacji, jako protektor Lutra i innych reformatorów, a także zręczny polityk. Do wykładowców założonego przez niego w 1502 roku uniwersytetu w Wittenberdze należeli m.in. Marcin Luter i Filip Melanchton. Chronił Lutra przed atakami przeciwników, wyjednując dla niego u cesarza Karola V nietykalność osobistą podczas Sejmu Rzeszy w Wormacji (1521) oraz ukrywając go w latach 1521–1522 na zamku Wartburg. Był także wielkim mecenasem artystów i poetów[1].

W 1525 roku, na swoim łożu śmierci, przeszedł na luteranizm.

Genealogia

Prapradziadkowie

margrabia Miśni
Fryderyk III Wettyn
(1332–1381)
∞1346
Katarzyna Henneberg
(1334–1397)

książę Brunszwiku-Lüneburg
Henryk I Welf
(1355–1416)
∞1388
Zofia wołogoska
(1370–1406)

arcyksiążę Austrii, Styrii i Karyntii
Leopold III Habsburg
(1351–1386)
∞1365
Viridis Visconti
(1350–1414)

książę rawski, płocki, wiski
Siemowit IV Piast
(1352–1426)
∞1387
Aleksandra Olgierdówna
(1368–1434)

książę Bawarii
Jan II Wittelsbach
(1341–1397)
∞1372
Katarzyna z Gorycji
(-1391)

władca Mediolanu
Bernabò Visconti
(1323–1385)
∞1350
Beatrice Regina della Scala
(1333–1384)

książę Brunszwiku-Grubenhagen
Albert Welf
(1339–1383
∞
Agnieszka z Brunszwiku-Lüneburga
(-1410)

książę Brunszwiku-Getyngi
Otto I Welf
(1340–1394)
∞
Małgorzata z Jülich

Pradziadkowie

elektor Saksonii
Fryderyk I Wettyn
(1370–1428)
∞1402
Katarzyna Brunszwiku-Lüneburga
(1395–1442)

arcyksiążę Styrii, Karyntii i Krainy
Ernest Habsburg
(1377–1424)
∞1412
Cymbarka mazowiecka
(1393–1429)

książę Bawarii
Ernest Wittelsbach
(1373–1438)
∞1395
Elżbieta Visconti
(1374–1432)

książę Brunszwiku-Grubenhagen
Eryk I Welf
(1383–1427)
∞
Elżbieta z Brunszwiku-Getyngi
(-1344)

Dziadkowie

elektor Saksonii
Fryderyk II Wettyn
(1412–1464)
∞1431
Małgorzata Habsburg
(1416–1486)

książę Bawarski
Albrecht III Wittelsbach
(1401–1460)
∞1436
Anna z Brunszwiku-Grubenhagen
(1420–1474)

Rodzice

elektor Saksonii
Ernest Wettyn
(1441–1486)
∞1460
Elżbieta Wittelsbach
(1443–1484)

Fryderyk III Wettyn (1463–1525), elektor Saksonii

Przypisy

  1. ↑ Wendy Beckett: Historia malarstwa : wędrówki po historii sztuki Zachodu. Warszawa: Arkady, 2007. ISBN 978-83-213-4008-1.
Władcy Saksonii
Książęta
Saksonii
Pierwsi władcy
  • Hadugato (531)
  • Berthoald (627)
  • Teoderyk (743–744)
  • Widukind (777–785 lub 810)
  • Ekbert I (785 lub 810 – po 811)
  • Wilipert (810–850)
Ludolfingowie
Billungowie
Supplinburgowie
Welfowie
Askańczycy
Welfowie
Askańczycy
Elektorzy
Saksonii
Askańczycy
Wettynowie
Linia
ernestyńska
Linia
albertyńska
Królowie
Saksonii
Wettynowie

Arms of Saxony.svg

Media użyte na tej stronie