Fryderyk III Oldenburg

Fryderyk III Oldenburg
król Danii i Norwegii
Okres	od 1648 do 9 lutego 1670
Dane biograficzne
Dynastia	Oldenburgowie
Data urodzenia	18 marca 1609
Data śmierci	9 lutego 1670
Ojciec	Chrystian IV Oldenburg
Matka	Anna Katarzyna Hohenzollern
Żona	Zofia Amelia brunszwicka
Dzieci	Chrystian V, Anna Zofia, Frederyka Amalia, Wilhelmina Ernestyna, Fryderyk, Jerzy, Ulryka Eleonora, Dorota Juliana
Odznaczenia

Fryderyk III (ur. 18 marca 1609, zm. 9 lutego 1670) – władca Danii i Norwegii oraz Grenlandii i Islandii. Panował w latach 1648–1670.

Życiorys

Za jego panowania Dania straciła Skanię (na podstawie traktatu w Roskilde), co uniemożliwiło jej zamykanie cieśnin i tym samym Bałtyku.

W 1660 w wyniku zamachu stanu zniósł tron elekcyjny, wprowadzając monarchię dziedziczną – pierwszy podstawowy krok w budowie absolutyzmu.

W 1643 poślubił Zofię Amelię brunszwicką; mieli ośmioro dzieci:

• Chrystiana V (1646–1699), kolejnego króla Danii,
• Annę Zofię (1647–1717), żonę elektora Saksonii Jana Jerzego III, matkę króla Polski Augusta II Mocnego,
• Frederykę Amalię (1649–1704), żonę księcia Holstein-Gottorp Chrystiana Albrechta,
• Wilhelminę Ernestynę (1650–1706), żonę elektora Palatynatu Karola II
• Fryderyka (1651–1652),
• Jerzego (1653–1708), brytyjskiego księcia-małżonka, męża królowej Anny Stuart,
• Ulrykę Eleonorę (1656–1693), żonę króla Szwecji Karola XI,
• Dorotę Julianę (1657–1658).

Władcy Danii Królestwo Danii Skjoldungowie Gorm Stary (?–958) Harald I Sinozęby (958–987) Swen I Widłobrody (987–1014) Harald II (1014–1018) Kanut II Wielki (1018–1035) Kanut III (Hardekanut) (1035–1042) Ynglingowie Magnus Dobry (1042–1047) Estrydsenidzi Swen II Estrydsen (1047–1076) Harald III Hein (1076–1080) Kanut IV Święty (1080–1086) Olaf I Głód (1086–1095) Eryk I Zawsze Dobry (1095–1103) Mikołaj Stary (1103–1134) Eryk II Pamiętny (1134–1137) Eryk III Jagnię (1137–1146) Swen III Grade (1146–1157) Kanut V (1146–1157) Waldemar I Wielki (1146–1182) Kanut VI (1182–1202) Waldemar II Zwycięski (1202–1241) Waldemar Młodszy (1215–1231) Eryk IV Denar od pługa (1241–1250) Abel (1250–1252) Krzysztof I (1252–1259) Eryk V Glipping (1259–1286) Eryk VI Menved (1286–1319) Krzysztof II (1319–1326) Eryk (1321–1332) Waldemar III (1326–1329) Krzysztof II (1329–1332) Eryk (1329–1332) bezkrólewie (1332–1340) Waldemar IV Atterdag (1340–1375) Folkungowie Olaf II (1375–1387) Estrydsenidzi Małgorzata I (1375–1387) Małgorzata I (1387–1412) Unia kalmarska Gryfici Eryk VII Pomorski (1396–1439) Wittelsbachowie Krzysztof III Bawarski (1440–1448) Oldenburgowie Chrystian I (1448–1481) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523) Królestwo Danii i Norwegii Oldenburgowie Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1814) Królestwo Danii Oldenburgowie Fryderyk VI (1814–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863) Glücksburgowie Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1947) Fryderyk IX (1947–1972) Małgorzata II (od 1972)

Władcy Islandii Islandia jako część Królestwa Norwegii Ród króla Sverrego Haakon IV Stary (1262–1263) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319) Folkungowie Magnus VII Eriksson (1319–1343) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387) Wittelsbachowie Małgorzata (1387–1412) Eryk III Pomorski (1412–1442) Krzysztof Bawarski (1442–1448) Dynastia Bonde Karol I Knutsson Bonde (1449–1450) Oldenburgowie Chrystian I (1450–1481) bezkrólewie (1481–1483) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1815) Islandia jako część Królestwa Danii Oldenburgowie Fryderyk VI (1815–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863) Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1918) Królestwo Islandii Oldenburgowie Chrystian X (1918–1944) Sveinn Björnsson (1944, regent) 1944 - zniesienie monarchii, proklamowanie Republiki Islandii

Władcy Norwegii Władcy legendarni Ynglingowie Halfdan I Biały (640–700) Eystein Halfdansson (700–730) Halfdan II Łagodny (730–784) Gudrød Myśliwy (784–821) Olaf (821–840) Halfdan III Czarny (840–860) Królestwo Norwegii Ynglingowie Harald I Pięknowłosy (872–930) Eryk I Krwawy Topór (930–935) Haakon I Dobry (935–961) Harald II Szara Opończa (961–976) Skjoldungowie Harald Sinozęby (961–987) Swen Widłobrody (987–995) Haakon Sigurdsson (970/975–995) Ynglingowie Olaf I Tryggvason (995–1000) Skjoldungowie Swen Widłobrody (1000–1014) Eryk z Lade (1000–1015) Swen z Lade (1000–1015) Ynglingowie Olaf II Haraldsson (1015–1028) Skjoldungowie Knut Wielki (1028–1035) Haakon Eiriksson (regent 1028–1029/1030) Swen Knutsson (1030–1035) Ælgifu (regentka 1030–1035) Ynglingowie Magnus I Dobry (1035–1047) Ród króla Haralda Harald III Srogi (1045–1066) Magnus II Haraldsson (1066–1069) Olaf III Pokojowy (1067–1093) Haakon Magnusson (1093–1094) Magnus III Bosy (1093–1103) Olaf Magnusson (1103–1115) Eystein I Magnusson (1103–1123) Sigurd I Krzyżowiec (1103–1130) Magnus IV Ślepy (1130–1135) Harald IV Gille (1130–1136) Sigurd II Gęba (1136–1155) Inge I Garbaty (1136–1161) Eystein II (1142–1157) Magnus Haraldsson (1142–1145) Haakon II Barczysty (1157–1162) Magnus V (1161–1184) Ród króla Sverrego Sverre Sigurdsson (1184–1202) Haakon III (1202–1204) Guttorm Sigurdsson (1204) Inge II Baardsson (1204–1217) Haakon IV Stary (1217–1263) Haakon Haakonsson Młody (1240–1257) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319) Folkungowie Magnus VII Eriksson (1319–1343/1355) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387) Unia kalmarska Estrydsenidzi Małgorzata (1387–1412) Gryfici Eryk III Pomorski (1396–1442) Wittelsbachowie Krzysztof Bawarski (1442–1448) Dynastia Bonde Karol I Knutsson Bonde (1449–1450) Oldenburgowie Chrystian I (1450–1481) Bezkrólewie (1481–1483) Jan (1483–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) Olav Engelbrektsson (regent 1533–1536) Królestwo Danii i Norwegii Oldenburgowie Chrystian III (1534/1536–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1784) Fryderyk VI (1784–1814) Królestwo Norwegii Oldenburgowie Christian Frederik (regent 1814) Christian Frederik (1814) Unia szwedzko- norweska Oldenburgowie Karol II (1814–1818) Bernadotte Karol III Jan (1818–1844) Oskar I (1844–1859) Karol IV (1859–1872) Oskar II (1872–1905) Królestwo Norwegii Oldenburgowie Haakon VII (1905–1957) Olaf V (1957–1991) Harald V (od 1991)