Fulmar południowy

Fulmar południowy
Fulmarus glacialoides[1]
(A. Smith, 1840)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

rurkonose

Rodzina

burzykowate

Rodzaj

Fulmarus

Gatunek

fulmar południowy

Synonimy
  • Procellaria glacialoides A. Smith, 1840[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania

Kolorem żółtym oznaczono kolonie lęgowe

Fulmar południowy[4] (Fulmarus glacialoides) – gatunek morskiego ptaka z rodziny burzykowatych (Procellariidae), występujący na oceanach półkuli południowej. Nie jest zagrożony. Jest to gatunek monotypowy[2][5].

Wygląd
Długie skrzydła i krępy tułów. Dziób silny, w większości różowy, z czarnym końcem. Pióra białe z szarym odcieniem na potylicy, piersi i bokach. Kantar ciemniejszy. Płaszcz, kuper i ogon niebieskawoszare, podobnie jak wierzch skrzydeł. Tylna krawędź skrzydeł czarno obrzeżona. Na końcach lotek I rzędu czarne plamy różnej wielkości. Spód skrzydeł w większości biały.
Rozmiary
Długość ciała 46–50 cm, rozpiętość skrzydeł 114–120 cm. Masa ciała: samce 720–1180 g, samice 720–1020 g[2].
Zasięg, środowisko
Oceany półkuli południowej. Lęgi odbywa na wybrzeżach Antarktydy i otaczających ją wyspach takich jak Sandwich Południowy, Orkady Południowe, Szetlandy Południowe, Wyspa Bouveta czy Wyspa Piotra I[3]. Podczas zimy występuje na wybrzeżach Ameryki Południowej (po środkowe Chile i południową Brazylię), osiąga też wybrzeża Południowej Afryki, Australii i Nowej Zelandii[3].
Jajo z kolekcji muzealnej
Ekologia i zachowanie
Wytrwale szybuje na usztywnionych skrzydłach. Często spotykany w stadach. Żywi się głównie skorupiakami, rybami i głowonogami. Większość ofiar chwyta z powierzchni wody. Towarzyszy trawlerom na oceanach i zjada też odpadki kuchenne ze statków. Sezon lęgowy rozpoczyna się w listopadzie. Gnieździ się kolonijnie na stromych skalistych zboczach i urwistych klifach, na osłoniętych półkach skalnych lub w szczelinach[3].
Status
IUCN uznaje fulmara południowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2004 roku szacowano liczebność światowej populacji na około 4 miliony osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].

Przypisy

  1. ↑ Fulmarus glacialoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b c Carboneras, C., Jutglar, F. & Kirwan, G.M.: Southern Fulmar (Fulmarus glacialoides). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-25].
  3. ↑ a b c d e Fulmarus glacialoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-25].
  5. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-07]. (ang.).

Bibliografia

  • Gosler Andrew: Atlas ptaków świata. Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Fulmarus glacialoides in flight - SE Tasmania.jpg
Autor: JJ Harrison (https://www.jjharrison.com.au/), Licencja: CC BY-SA 3.0
Southern Fulmar (Fulmarus glacialoides) in flight, East of the Tasman Peninsula, Tasmania, Australia
Fulmar antarctique MHNT.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of Southern Fulmar - Collection of Jacques Perrin de Brichambaut
Locality: French Antarctic Expedition 1956