Funchal
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Burmistrz | Paulo Cafôfo | ||||
| Powierzchnia | 76,15 km² | ||||
| Wysokość | 0–1400 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | 291 | ||||
| Kod pocztowy | 9000-xxx → 9060-xxx | ||||
Położenie na mapie Madery  | |||||
Położenie na mapie Oceanu Atlantyckiego  | |||||
 32°39′04″N 16°54′35″W/32,651111 -16,909722 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Funchal (wym. [fũˈʃaɫ], odm.: D. Funchalu, Mc. Funchalu[2]) – miasto w Portugalii, na południowym wybrzeżu wyspy Madera, jest ośrodkiem administracyjnym Regionu Autonomicznego Madery (Região Autónoma da Madeira).
Krótki opis
W 2011 roku liczyło 111 892 mieszkańców[1]. Ważny port handlowy i rybacki. Międzynarodowy port lotniczy (lotnisko znajduje się jednak w niewielkiej miejscowości położonej obok Funchalu – Santa Cruz). Słynne uzdrowisko klimatyczne i kąpielisko. Przemysł spożywczy, głównie winiarski.
Historia
Nazwa pochodzi od kopru (po portugalsku funcho), który w znacznej ilości rośnie na wyspie.
Miasto zostało założone w 1421 roku przez odkrywcę Madery João Gonçalves Zarco, w 1508 roku król Manuel I Szczęśliwy nadał osadzie prawa miejskie. W kościele Najświętszej Maryi Panny w Monte na przedmieściach Funchalu (Nossa Senhora do Monte) został pochowany ostatni cesarz Austrii Karol I Habsburg, który ostatnie miesiące swego życia spędził na wygnaniu w Monte. W Funchalu znajduje się również willa Quinta Bettencourt, gdzie zimę z 1930 na 1931 r. spędził Józef Piłsudski.
Znane osoby
Pochodzi stamtąd Cristiano Ronaldo, piłkarz, zawodnik reprezentacji Portugalii w piłce nożnej. W Funchalu urodziła się również Vânia Fernandes, reprezentantka Portugalii podczas 53. Konkursu Piosenki Eurowizji w Belgradzie.
Demografia
| Zmiana liczby mieszkańców Funchalu w latach 1849–2011 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1849 | 1900 | 1930 | 1960 | 1981 | 1991 | 2001 | 2004 | 2011 |
| 29 403 | 43 375 | 68 030 | 98 113 | 112 746 | 115 403 | 103 961 | 100 847 | 111 892[1] |
Klimat
Funchal, jak i cała Madera znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego[3][4] typu śródziemnomorskiego[5], z całorocznym okresem wiosenno–letnim. Średnia roczna temperatura wynosi 22,6 °C w dzień i 16,5 °C w nocy[6].
W najchłodniejszym okresie – od grudnia do kwietnia, średnia temperatura wynosi wokół 19–20 °C w dzień i 13–14 °C w nocy. Opady śniegu, jak i mróz nigdy nie wystąpiły. Najniższą zanotowaną temperaturą było 7,4 °C w nocy. W maju i listopadzie średnia temperatura wynosi wokół 22 °C w dzień i 16 °C w nocy, natomiast w lipcu i październiku średnia temperatura wynosi wokół 25 °C w dzień i 19 °C w nocy. Najcieplejszymi miesiącami są sierpień i wrzesień ze średnią temperaturą wokół 26 °C w dzień i 20 °C w nocy. Temperatury ≥30 °C występują rzadko, w okresie od czerwca do września mogą pojawić się około 2 takie dni miesięcznie. Najwyższa odnotowana temperatura to 38,4 °C[6].
Funchal ma około 80 dni deszczowych rocznie, od 1 dnia deszczowego w lipcu do 13 dni deszczowych w grudniu. Występuje tutaj około 2500 godzin czystej słonecznej pogody rocznie, od 164 h (średnio 5,3 godziny dziennie, około 5 razy więcej niż w Polsce) w grudniu do 260 h (średnio 8,4 godziny czystego słońca na dobę) w sierpniu[7]. Temperatura morza waha się od 17,8 °C w marcu do 23,7 °C we wrześniu[8].
| Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Średnie temperatury w dzień [°C] | 19.7 | 19.7 | 20.4 | 20.6 | 21.6 | 23.4 | 25.1 | 26.4 | 26.4 | 24.9 | 22.6 | 20.7 | 22,6 |
| Średnie dobowe temperatury [°C] | 16.7 | 16.6 | 17.2 | 17.5 | 18.6 | 20.6 | 22.2 | 23.2 | 23.2 | 21.8 | 19.6 | 17.9 | 19,6 |
| Średnie temperatury w nocy [°C] | 13.7 | 13.4 | 13.9 | 14.4 | 15.6 | 17.7 | 19.2 | 20.0 | 20.0 | 18.6 | 16.6 | 15.0 | 16,5 |
| Opady [mm] | 74.1 | 83.0 | 60.2 | 44.0 | 28.9 | 7.2 | 1.6 | 2.0 | 32.9 | 89.5 | 88.8 | 115 | 627 |
| Średnia liczba dni z opadami | 12 | 10 | 9 | 8 | 6 | 3 | 1 | 2 | 6 | 9 | 10 | 13 | 87 |
| Średnie usłonecznienie (w godzinach) | 167 | 171 | 205 | 225 | 214 | 198 | 245 | 260 | 225 | 205 | 168 | 164 | 2447 |
| Źródło: IPMA[6], climatemps.com[7] – nasłonecznienie (liczba dni z opadami dla wartości 0,1 mm, wysokość 58 m n.p.m., 100 m od oceanu, 1981–2010) | |||||||||||||
| Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rok |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 18,8 | 18,1 | 17,8 | 18,2 | 19,0 | 20,5 | 21,8 | 23,1 | 23,7 | 23,1 | 21,5 | 19,9 | 20,5 |
Sołectwa gminy Funchal
Ludność wg stanu na 2011 r.[1]
- Imaculado Coração de Maria – 6207 osób
- Monte – 6701 osób
- Santa Maria Maior – 13 352 osoby
- Santa Luzia – 5866 osób
- Santo António – 27 383 osoby
- São Gonçalo – 6587 osób
- São Martinho – 26 482 osoby
- São Pedro – 7273 osoby
- São Roque – 9385 osób
- Sé – 2656 osób
Miasta partnerskie
Fremantle
Gibraltar
Herclijja
Honolulu
Kapsztad
Leichlingen (Rheinland)
Livingstone- Marrickville
- New Bedford
- Oakland
Parla
Praia
Saint Helier
Santos- São Paulo
- Wyspa Maui
Poznań
Przypisy
- ↑ a b c d Statistics Portugal, www.ine.pt [dostęp 2018-02-11] (ang.).
- ↑ ksng.gugik.gov.pl/pliki/wykaz.pdf, s. 94 [dostęp 2016-06-14].
- ↑ Climatic map by Istituto Geografico De Agostini.
- ↑ Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
- ↑ World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
- ↑ a b c Instituto Português do Mar e da Atmosfera: Monthly Averages for Funchal, Portugal (1981-2010).
- ↑ a b „Funchal Climate & Temperature” – climatemps.com.
- ↑ Funchal average sea temperature – seatemperature.org.
Media użyte na tej stronie
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of Gibraltar
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
Blank SVG map of Madeira
Autor: Tentotwo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of Atlantic_Ocean.
- Projection: Lambert azimuthal equal-area projection.
- Area of interest:
- N: 70.0° N
- S: -70.0° N
- W: -95.0° E
- E: 25.0° E
- Projection center:
- NS: 0.0° N
- WE: -35.0° E
- GMT projection: -JA-35.0/0.0/180/19.998266666666666c
- GMT region: -R-147.58842045747764/-48.58942183011819/77.58842045747762/48.589421830118205r
- Land, shoreline and borders: 1:110m Natural Earth Datasets
Autor: Ville Koistinen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
A view of Funchal towards east from Pico da Cruz (261 m).
Autor: Mariusz Paździora, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablice pamiątkowe ku czci Marszałka Piłsudskiego na willi Quinta Bettencourt w Funchal na Maderze, gdzie Marszałek mieszkał w l. 1930/31
Autor: Bextrel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centro histórico do Funchal, Madeira