Furfural

Furfural
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C5H4O2

Inne wzory

C4H3O-CHO

Masa molowa

96,08 g/mol

Wygląd

przezroczysta, bezbarwna do brunatnawożółtej, oleista ciecz[1]

Identyfikacja
Numer CAS

98-01-1

PubChem

7362

Podobne związki
Podobne związki

alkohol furfurylowy, furan, tetrahydrofuran, kwas furanokarboksylowy, furfuramid, hydroksymetylofurfural

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Furfural (dawna nazwa: furfurol) – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów. Jest związkiem heterocyklicznym z 5-członowym pierścieniem zawierającym atom tlenu (formalnie pochodna furanu). Nazwa związku pochodzi od surowca, z którego furfural jest otrzymywany (łac. furfur – otręby).

Zastosowanie

Furfural stosowany jest m.in. do otrzymywania, tworzyw sztucznych (fenoplasty, żywice furanowe), barwników, fungicydów, antybiotyków (furylofuramid, nitrofurazonsemikarbazon 5-nitro-furfuralu), w rafinacji olejów oraz jako rozpuszczalnik.

Z furfuralu działaniem parą wodną na katalizatorze otrzymuje się furan, a poprzez redukcję alkohol furfurylowy (furfurol) oraz tetrahydrofuran.

Otrzymywanie

Furfural otrzymuje się przemysłowo przez hydrolizę pentozanów zawartych w odpadach przemysłu celulozowego, słomie, czy otrębach zbożowych za pomocą kwasów nieorganicznych do pentoz (głównie ksylozy). W tych samych warunkach, w jakich zachodzi hydroliza, cukry te ulegają dehydratacji i cyklizacji z utworzeniem furfuralu:

C5H10O5 → C5H4O2 + 3 H2O

W laboratorium furfural można otrzymać ze zmielonych kolb kukurydzy, poprzez ogrzewanie materiału roślinnego z 10% kwasem siarkowym i chlorkiem sodu, zbierając destylujący furfural w odbieralniku[2].

Przypisy

  1. a b c Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  2. Roger Adams, V. Voorhees, Furfural, „Organic Syntheses”, 1, 1921, s. 49, DOI10.15227/orgsyn.001.0049.

Media użyte na tej stronie

GHS-pictogram-silhouete.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
Furfural 3D ball.png
Autor: Jynto (talk), Licencja: CC0

Ball-and-stick model of the furfural molecule, a compound found in sawdust.

Color code:

 Carbon, C: black
 Hydrogen, H: white
 Oxygen, O: red
GHS-pictogram-skull.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for toxic substances