Géza Cséby
Géza Cséby (ur. 7 stycznia 1947 w Keszthely) – węgierski poeta, pisarz, tłumacz literatury pięknej, historyk literatury, kulturoznawca.
Życiorys
Ojciec Géza Cséby, matka Halina Waroczewska – uchodźca z Polski z 1939. Żona Erika Szigeti, dzieci: Géza (1985), Katalin (1988).
Studia ukończył w Budapeszcie: Wyższa Szkoła Finansów i Księgowości (1972) oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu im. Loránda Eötvösa (1983). W 2014 r. na Uniwersytecie w Szegedzie obronił rozprawę doktorską w dziedzinie nauk humanistycznych.
Debiutował w roku 1983 na łamach dwumiesięcznika „Somogy”; ale pierwsze jego tłumaczenia ukazały się w regionalnym dzienniku „Veszprémi Napló” już w roku 1960. Redaktor kwartalnika „Hévíz” (1993), jest członkiem redakcji czasopism „Pannon Tükör” („Lustro Pannońskie”) i „Magyar Jövő” („Węgierska przyszłość”). Jest autorem ponad 300 opracowań naukowych i artykułów. Jest także redaktorem wydań książkowych. Główną tematyką rozpraw naukowych są: literatura i historia kultury okresu Oświecenia.
W latach 1979–2008 był dyrektorem Centrum Kultury im. Károlya Goldmarka w Keszthely. Jest inicjatorem kontaktów węgiersko-polskich, przede wszystkim w dziedzinie kultury. Jest autorem i realizatorem projektów tablic pamiątkowych ku czci kontaktów polsko-węgierskich w Starym Sączu, w Piwnicznej-Zdroju i w Marcinkowicach. Od marca 2019 r. Honorowy Konsul RP w Keszthely.
Ważniejsze dzieła własne
- A könnyek íze. Lengyel költők és írók. (przekłady, 1994)
- Ákombák (wiersze dla dzieci, 1995)
- Száztíz esztendő. Adatok a keszthelyi ipartestület történetéhez. (1996)
- Életrajzi vázlatok. Mickiewicz, Grottger, Matejko. (1998)
- Póni ette makaróni (wiersze dla dzieci, 1999)
- A keszthelyi zsidóság története 1699–1999 (współautor, 1999)
- Dukai Takács Judit a Balaton-vidék egyik korai tájleírója (2002)
- Eltékozolt ajándék/Zmarnowane dary, Lengyel költők kisantológiája/Mała antologia poetów polskich (dwujęzyczna, przekłady, 2003)
- Ábécé. Móra Ferenc emlékének. (wiersze dla dzieci, 2003)
- Az égbolt hajfonatai/Warkocze niebios. XX. századi lengyel költők/ poeci polscy XX wieku (dwujęzyczna, przekłady, 2003)
- A „Goldmark” 55 éves a keszthelyi Goldmark Károly Művelődési Központ és Szabadtéri Színház (2008)
- Sors-címerkép. Mozaikok egy család XIX. és XX. századi történetéből. (2009)
- A csend visszhangjai. Lengyel költők a XX. és XXI. század fordulóján. (przekłady, 2010)
- Portret rodzinny. Burzliwe losy moich polskich i węgierskich przodków. 2011)
- Jak podanie ręki. T. 1 (Kézfogás. Köt. 1), red. Danuta Bartosz, Kalina Izabela Zioła, Géza Cséby; tł. Géza Cséby (2013)
- Vasárnapi koncert/Niedzielny koncert (dwujęzyczna, wiersze, 2014)
- A. V. de Thracy: Napok áttetsző léptei / Les limpides avancées des heures (dwujęzyczna, przekłady, 2016)
- A Keszthelyi Helikon. Gróf Festetics György szerepe a magyar művelődéstörténetben. (2017)
- Andrzej Grabowski: Sajtkukacka Manó kalandjai (Przygody skrzata), (przekład, 2021)
- Sona Van: A sivatag librettója. Összegyűjtött versek. (wiersze, przekłady, 2020)
- Dariusz Tomasz Lebioda: A Central park kövei. Válogatott versek. (wiersze, przekłady, 2020)
Członkostwa
- Związek Pisarzy Węgierskich
- Towarzystwo Literackie im. D. Berzsenyiego
- Towarzystwo Literacko-Kulturalne im. M. V. Csokonaiego
- Towarzystwo Propagatorów Kultury
- Związek Historyków Literatury
- Towarzystwo Muzyczne im. J. Simándy’ego (prezes)
- Związek Kulturalno-Oświatowy
- Fundacja Ładnej Węgierskiej Wymowy (prezes)
- Fundacja Zagospodarowania Terenów Publicznych Miasta Keszthely (prezes)
- Towarzystwo im. J. Piłsudskiego
- Towarzystwo Literackie im. Cypriana Norwida
Odznaczenia i wyróżnienia
- Kiváló Idegenvezető (1974)
- Odznaka Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1989)
- Bessenyei-díj (1998)
- Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2000)
- Zalai Közművelődésért-Díj (2001)
- Polonus Roku (2003)
- Magyar Köztársaság Ezüst Érdemkeresztje (2004)
- Pro Cultura Keszthely (2005)
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2006)[1]
- Obywatel Honorowy miasta Piwniczna-Zdrój (2006)[2]
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2007)
- Keszthely Városért-díj (2008)
- Srebrne Jabłko Sądeckie 2008
- Fehér Mária-díj (2008)
- Medal „Pro Patria” (2012)[3]
- Złota odznaka „Za zasługi dla Miasta i Gminy Stary Sącz”[4]
- Nagroda „Szeretet” (2017)
- Obywatel Honorowy miasta Keszthely (2019)
- Medal Alfreda Kowalkowskiego (2020)
- Nagroda Świętego Władysława (2021)
- Medal Honorowy Starego Sącza (2022)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ http://www.infor.pl/monitor-polski,rok,2006,nr,50/poz,536,postanowienie-prezydenta-rzeczypospolitej-polskiej-o-nadaniu-orderow.html.
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta. Miasto i Gmina Piwniczna-Zdrój. [dostęp 2011-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
- ↑ Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie: Minister Jan Ciechanowski, szef Urzędu ds. Kombatantów i Represjonowanych, wręczył 25 września 2012 r., w Ambasadzie RP w Budapeszcie, medale Pro Patria w uznaniu zasług na rzecz umacniania tradycji niepodległościowej i polskiej pamięci historycznej na Węgrzech.. budapeszt.msz.gov.pl. [dostęp 2013-07-01]. (pol.).
- ↑ Géza Cséby uhonorowany złotą odznaką „Za zasługi dla Miasta i Gminy Stary Sącz”. www.starosadeckie.info. [dostęp 2015-08-25]. (pol.).
Bibliografia
- MTI ki kicsoda 2009. Szerk. Hermann Péter. Budapest: Magyar Távirati Iroda, 2008. ISBN 978-963-1787-283.
- Veszprém megyei kortárs életrajzi lexikon A-K. Főszerk. Varga Béla. Veszprém: Megyei Közgyűlés, 2001. ISBN 963-7185-29-1.
- Ki kicsoda a Nyugat-Dunántúlon? 2003. Szerk. Rikli Ferenc. Nagykanizsa: Ász-Press é.n. ISSN 1785-4288.
- Cséby Géza irodalmi munkái 1960-1997. Keszthely: Goldmark Károly Művelődési Központ, 1997 ISBN 963-04-9288-1.
- A Balaton tudományos, művészeti és közéleti arcképcsarnoka. Szerk. Hadnagy Károly. Tihany: Balatoni Limnologiai Kut. Int. 2007. ISBN 978-963-06-2839-6.
- Laczkó András: Írók és iskolák. Pécs: Pannónia Könyvek, 2001 ISBN 963-9079-74-X.
- Nagy Alicja: Misja Gézy Cséby’ego. Budapest: Głos Polonii 2006/november ISSN 1219-7998.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Graroro, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cséby Géza író, költő, műfordító, irodalomtörténész, művelődéskutató