Gëzim Erebara

Gëzim Erebara
Data i miejsce urodzenia

19 maja 1928
Dibra (Albania)

Data i miejsce śmierci

12 lutego 2007
Tirana (Albania)

Zawód

reżyser
scenarzysta

Lata aktywności

od 1963

Odznaczenia
Artist i Merituar

Gëzim Erebara (ur. 19 maja 1928 w Dibrze, zm. 12 lutego 2007 w Tiranie[1]) – albański reżyser i scenarzysta filmowy.

Życiorys

Był synem Sulo Erebary. W 1949 rozpoczął studia w praskiej szkole filmowej FAMU, której jednak nie ukończył[1]. Po powrocie do Albanii pracował początkowo w jednym z teatrów amatorskich, a następnie związał się z Teatrem Wojskowym, w którym pracował jako reżyser. Występował także w amatorskiej grupie teatralnej, działającej w domu kultury Ali Kelmendi w Tiranie[1]. W roku 1957 przeniósł się do Studia Filmowego Nowa Albania. W 1958 był asystentem reżysera u boku Kristaqa Dhamo w filmie Tana. W 1958 wraz z K. Dhamo reżyserował pierwszy film dokumentalny Ne u dashuruam me Shqiperine (Kochamy Albanię)[1].

Ważnym momentem w jego karierze był pierwszy film fabularny – Ngadhënjim mbi vdekjen, zrealizowany w 1967, wraz z Piro Milkanim, uhonorowany nagrodą państwową. Pierwszym samodzielnym filmem, który zrealizował był obraz Guximtarët z 1970. W jego dorobku znalazło się 10 filmów fabularnych i 15 filmów dokumentalnych.

Był także autorem tłumaczeń literatury czeskiej na język albański (Karel Čapek, Jaroslav Seifert, Jaroslav Hašek). Prowadził także wykłady z reżyserii filmowej dla studentów Instytutu Sztuk w Tiranie. W 1987 otrzymał tytuł Zasłużonego Artysty (alb. Artist i Merituar)[1]. Jego imię nosi jedna z ulic w północno-wschodniej części Tirany (dzielnica Kinostudio).

Filmografia

Filmy fabularne

Filmy dokumentalne

  • 1959: Ne u dashuruam me Shqipërinë (Zakochaliśmy się w Albanii)
  • 1960: Ansambli i këngëve dhe valleve (Zespół pieśni i tańca)
  • 1961: Migjeni
  • 1962: Gjirokastra
  • 1963: Kujdes nga lëndët që përdoren kundër dëmtonjësve në bujqësi
  • 1964: Gurët dekorativë (Kamienie ozdobne)
  • 1965: Vangjush Mio
  • 1966: Ndre Mjeda
  • 1966: Kënga të buçasë
  • 1966: Maleve me dëborë (Góry w śniegu)
  • 1969: Këngë e valle nga gurra popullore
  • 1971: Qytetet ilire (Miasta iliryjskie)
  • 1972: Kuvendet Ilire (Zgromadzenia iliryjskie)
  • 1972: Me emrin tënd, Parti (Z twoim imieniem, Partio)
  • 1973: Ata quheshin Arbër (Nazywali się Arberami)
  • 1974: Brigada e 19-të sulmuese (XIX Brygada Uderzeniowa)
  • 1977: Tri dekada të filmit shqiptar (Trzy dekady filmu albańskiego)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Gezim Erebara (1928-2007)…Regjisor filmi, pedagog., Aktoret Shqiptare [dostęp 2021-05-28] (alb.).

Bibliografia

  • Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
  • Gëzim Erebara w bazie IMDb (ang.)
  • Ben Andoni, Dy fjalë qytetarit, Gëzim Erebara, revistamapo.com, 24 lutego 2007 [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2007-02-25] (alb.).