Góra lodowa A-68

Zachodni skraj góry lodowej A-68 w 2017 roku

Góra lodowa A-68 – jedna z największych znanych gór lodowych, która powstała w Antarktyce w lipcu 2017 roku[1]. W chwili powstania miała powierzchnię około 5800 km².

Historia

Wyspa lodowa A-68A mija Półwysep Antarktyczny w lutym 2020 roku

Góra oderwała się od Lodowca Szelfowego Larsena przy Półwyspie Antarktycznym na Antarktydzie, w efekcie zmniejszając powierzchnię lodowca o około 10%[1]. Niedługo potem oderwał się od niej północny fragment A-68B, ale w ciągu następnego roku główna część, oznaczona A-68A, pozostawała w odległości kilkudziesięciu kilometrów od lodowca, gdyż pływający lód uniemożliwiał jej odpłynięcie[2]. Góra lodowa A-68A minęła Półwysep Antarktyczny na przełomie 2019 i 2020 roku, wpłynęła na cieplejsze wody w pobliżu Orkadów Południowych i spodziewano się jej rozpadu[3]. Tymczasem opuściła ona Morze Weddella, wpłynęła na Morze Scotia i podążała w stronę Georgii Południowej[4].

A-68A zbliżająca się do Georgii Południowej w listopadzie 2020 roku

Na początku grudnia 2020 pozostała część góry lodowej A-68A miała powierzchnię ok. 4200 km², zbliżoną do powierzchni Georgii Południowej[5]. Przypuszczano, że podobnie jak mniejszy fragment A-68C ominie ona tę wyspę, niesiona prądami morskimi i rozpadnie się, płynąc ku północy[4]. Jednak A-68A miała zanurzenie oceniane na około 200 metrów, co budziło obawy, że może osiąść na szelfie kontynentalnym blisko wyspy[5]. W takim przypadku mogłaby wywrzeć duży negatywny wpływ na zwierzęta polujące w morzu (pingwiny i płetwonogie), a także na rybołówstwo[5]. 13 grudnia góra lodowa najbardziej zbliżyła się do wyspy i oderwał się od niej fragment A-68D o powierzchni ok. 144 km²[6]. Około tydzień później powiększające się szczeliny oddzieliły od niej dwie części o powierzchniach 655 km² (A-68E) i 225 km² (A-68F); największy pozostały fragment A-68A miał powierzchnię ok. 2600 km²[6].

Na przełomie stycznia i lutego 2021 A-68A rozpadła się na szereg fragmentów o porównywalnych rozmiarach. Prąd morski odsunął ją w tym czasie na południe od Georgii Południowej[7]. A-68A uległa ostatecznej dezintegracji w kwietniu 2021 roku[8].

Przypisy

  1. a b Antarctic Ice Shelf Sheds Massive Iceberg. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2017-07-13. [dostęp 2020-12-09].
  2. One Year Adrift, but Not Far. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2018-07-16. [dostęp 2020-12-09].
  3. A-68A Holding it Together. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2020-04-22. [dostęp 2020-12-09].
  4. a b Iceberg A-68A Nears South Georgia. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2020-11-16. [dostęp 2020-12-09].
  5. a b c A68 iceberg on collision path with South Georgia. BBC, 2020-12-04. [dostęp 2020-12-09].
  6. a b Giant iceberg A68a shatters into large fragments. BBC, 2020-12-22. [dostęp 2021-01-04].
  7. Is this the end of the A-68A iceberg? (ang.). Europejska Agencja Kosmiczna, 2021-02-03. [dostęp 2021-02-11].
  8. Shuman, Christopher: Tracking an Antarctic Iceberg’s Epic Journey (ang.). W: earthobservatory.nasa.gov [on-line]. [dostęp 2021-12-30].

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Operation IceBridge View of Larsen C (26376302328).jpg
Autor: NASA Goddard Space Flight Center from Greenbelt, MD, USA, Licencja: CC BY 2.0
This is an photograph from the Oct. 31, 2017 Operation IceBridge flight over the Larsen C. For the last nine years, NASA’s Operation IceBridge has been flying over Antarctica to measure changes in land and sea ice at the bottom of the world. Soon after beginning this year’s campaign, the mission flew over one of the most obvious signs of change in 2017: a giant iceberg the size of Delaware that recently calved off of the Larsen C ice shelf. This iceberg is more than 600 feet thick and has a total volume twice the size of Lake Erie. Even so, it won’t contribute any more to sea level rise, as it’s been floating as part of an ice shelf for a long time. Scientists are still researching whether the removal off all that ice will have any effect on the flow rates of glaciers upstream from the Larsen C. Caption: The western edge of iceberg A68 and the new edge of Larsen C Ice Shelf in the distance. NASA/Nathan Kurtz More about NASA’s Operation IceBridge: <a href="http://www.nasa.gov/mission_pages/icebridge/index.html" rel="nofollow">www.nasa.gov/mission_pages/icebridge/index.html</a> ( <a href="https://www.nasa.gov/mission_pages/icebridge/index.html" rel="nofollow">www.nasa.gov/mission_pages/icebridge/index.html</a> ) NASA image use policy. ( <a href="http://www.nasa.gov/audience/formedia/features/MP_Photo_Guidelines.html" rel="nofollow">www.nasa.gov/audience/formedia/features/MP_Photo_Guidelin...</a> ) NASA Goddard Space Flight Center ( <a href="http://www.nasa.gov/centers/goddard/home/index.html" rel="nofollow">www.nasa.gov/centers/goddard/home/index.html</a> ) enables NASA’s mission through four scientific endeavors: Earth Science, Heliophysics, Solar System Exploration, and Astrophysics. Goddard plays a leading role in NASA’s accomplishments by contributing compelling scientific knowledge to advance the Agency’s mission. Follow us on Twitter ( <a href="https://twitter.com/NASAGoddardPix" rel="nofollow">twitter.com/NASAGoddardPix</a> ) Like us on Facebook ( <a href="http://www.facebook.com/pages/Greenbelt-MD/NASA-Goddard/395013845897?ref=tsd" rel="nofollow">www.facebook.com/pages/Greenbelt-MD/NASA-Goddard/39501384...</a> ) Find us on Instagram ( <a href="http://instagrid.me/nasagoddard/?vm=grid" rel="nofollow">instagrid.me/nasagoddard/?vm=grid</a> )
A68A nears South Georgia.jpg
Góra lodowa A-68A zbliżająca się do Georgii Południowej w listopadzie 2020 roku
A-68A in February 2020 ESA22128359.jpeg

A huge iceberg called A68 calved from the Antarctic Peninsula’s Larsen C ice shelf on 12 July 2017. This image, which was captured by the Copernicus Sentinel-3 mission, shows its position on 9 February 2020. The berg is now known as A-68A after losing two chunks of ice: A-68B and A-68C. Antarctic icebergs are named from the Antarctic quadrant in which they were originally sighted, then a sequential number, then, if the iceberg breaks, a sequential letter.