Góra lodowa B-15

Północny skraj góry lodowej B-15A w 2001 roku

Góra lodowa B-15 (ang. Iceberg B-15) – największa zanotowana dotąd góra lodowa powstała w kwietniu 2000 roku[1]. W chwili powstania miała 275 km długości i 40 km szerokości[2], a jej powierzchnia wynosiła ok. 11 000 km². Krajem najbardziej porównywalnym pod względem powierzchni jest Jamajka.

Historia

Dryf wyspy lodowej B15 i jej fragmentów w latach 2002-2006

Góra oderwała się z Lodowca Szelfowego Rossa na Antarktydzie, w pobliżu Wyspy Roosevelta[1]. W ciągu następnych lat oderwały się od niej mniejsze kawałki, pozostawiając główną część nazwaną B-15A. Ta góra lodowa rozpadła się w 2005, po wpłynięciu na płyciznę w pobliżu Przylądka Adare’a. Główna część opuściła Morze Rossa i odpłynęła niesiona Prądem Wiatrów Wschodnich, dzięki czemu dostęp do bazy McMurdo stał się łatwiejszy niż w poprzednich latach[3]. W następnych latach wciąż obserwowano jej duże fragmenty dryfujące w Oceanie Południowym[2]. W 2015 największy pozostały fragment, B-15T, miał wymiary 52 × 13 km[4]. W 2017 roku fragmenty B-15T i B-15Z okrążywszy Antarktydę Wschodnią dotarły do Morza Weddella; naukowcy spodziewają się, że Prąd Wiatrów Zachodnich płynący przez Cieśninę Drake’a uniemożliwi im dalszy dryf na zachód i wypchnie na północ od wód polarnych, gdzie szybko stopnieją[5]. W 2018 roku zaobserwowano rozpad fragmentu B-15Z, który minął Georgię Południową i dryfował dalej ku równikowi[6].

Przypisy

  1. ↑ a b Iceberg B-15, Ross Ice Shelf, Antarctica. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2000-04-14. [dostęp 2015-05-02].
  2. ↑ a b Icebergs B-15J and B-15Y. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2011-11-25. [dostęp 2015-05-02].
  3. ↑ B-15A Iceberg Breaks. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2005-11-10. [dostęp 2015-05-02].
  4. ↑ Iceberg B-15T Still Adrift. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2015-04-12. [dostęp 2015-05-02].
  5. ↑ End of the Iceberg Life Cycle. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2017-10-27. [dostęp 2017-11-02].
  6. ↑ End of the Journey for Iceberg B-15Z?. W: Earth Observatory [on-line]. NASA, 2018-06-06. [dostęp 2020-12-09].

Media użyte na tej stronie

B15a a4.jpg

Found on Wikipedia.en GIS image showing the position of B-15A iceberg from 2003 to March 2006. Image made by Luca Pietranera. Information on the iceberg poositions derived by NASA-MODIS images (MODIS Rapid Response Rroject at NASA/GSI) and European Space Agency (ESA) ENVISAT,MERIS and ASAR sensors images.

The background is a part of the MODIS mosaic of Antarctica (Haran, T., J. Bohlander, T. Scambos, and M. Fahnestock compilers. 2005. MODIS mosaic of Antarctica (MOA) image map. Boulder, CO, USA: National Snow and Ice Data Center. Digital media).Italian station "Mario Zucchelli" and US McMurdo Station are highlighted on the map.
Research on Iceberg B-15A by Josh Landis, National Science Foundation (Image 4) (NSF).jpg
The northern edge of the giant iceberg, B-15A, in the Ross Sea, Antarctica.

Iceberg B-15A is a fragment of a much larger iceberg (B-15) that broke away from the Ross Ice Shelf in March 2000. Scientists believe that the enormous piece of ice broke away as part of a long-term natural cycle (every 50-to-100 years, or so) in which the shelf--which is roughly the size of Texas--sheds pieces much as human fingernails grow and break off.

Researchers have placed global positioning systems (GPS), weather monitoring stations and four seismometers on different icebergs to track them. The goal is to learn more about what causes icebergs to calve, how and why they drift, what happens when the icebergs warm, and why they are producing previously unknown tremors that are picked up on seismometers as far away as Tahiti. Plans are to track B-15A until it disintegrates.

[Iceberg Update: In 2005 prevailing currents took B-15A slowly past the Drygalski ice tongue (an iceberg located in northern McMurdo Sound); the collision broke off the tip of Drygalski in mid-April. Iceberg B-15A sailed on along the coast leaving McMurdo Sound until it ran aground off Cape Adare in Victoria Land (a region of Antarctica lying south of New Zealand), where it broke into several smaller pieces on Oct. 27 and 28, 2005. The largest piece is still named B-15A (its surface is now approx. 1,700 square kilometres), while three additional pieces were named B-15P, B-15M and B-15N. It has since moved farther up north and broken up into more pieces. These were spotted by air force fisheries patrol on Nov. 3, 2006. On November 21, several large pieces were seen just 60 kilometres (37 mi) off the coast of Timaru, New Zealand, the largest measuring about 1.8 kilometres (1.1 mi) wide and 120 feet (37 m) high.]