Górnopłat

Schemat górnopłatu

Górnopłatsamolot lub szybowiec, którego skrzydła są umieszczone w górnej części kadłuba pośrednio (parasol) lub bezpośrednio (układ wolnonośny)[1][2].

Górnopłat jest stosowany często w naddźwiękowych myśliwcach ze względu na mały opór, dużą nośność oraz wzrost stateczności. Ze względów aerodynamicznych (stabilność) skrzydła takie mają zazwyczaj ujemny kąt wzniosu. Czasem układ górnopłatu wymusza zastosowanie usterzenia ogonowego typu T, jak np. w samolocie Ił-76. Często używany w samolotach myśliwsko-bombowych, bombowych i transportowych, ze względu na łatwość załadunku (komora załadunkowa może znaleźć się nisko nad ziemią, np. Lockheed C-130 Hercules) oraz podwieszenia uzbrojenia[3]. Ponadto skrzydła, jak i silniki umieszczone wysoko są mniej narażone na uszkodzenia.

Wadą tego układu jest umiejscowienie ciężkiego skrzydła nad kabiną pasażerską lub ładunkową. W przypadku katastrofy może to doprowadzić do zniszczenia tej części kadłuba[3].

Odmianą górnopłatu jest płat Puławskiego zwany też płatem polskim.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Jerzy Domański: 1000 słów o samolocie i lotnictwie. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974, s. 139. (pol.)
  2. Słownik języka polskiego PWN: Górnopłat (pol.). [dostęp 2018-08-23].
  3. a b Cezary Galiński: Wybrane zagadnienia projektowania samolotów. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2016, s. 204. ISBN 978-83-635393-1-3. (pol.)

Media użyte na tej stronie

AeroflotKSU.png
Autor: KS-U92, Licencja: CC BY 3.0
Aeroflot-Nord
Jak-12 RB3.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Lockheed C-130 Hercules.jpg
A C-130E Hercules from the 43rd Airlift Wing, Pope Air Force Base, N.C., flies over the Atlantic Ocean. The C-130 Hercules primarily performs the intratheater portion of the airlift mission. The aircraft is capable of operating from rough, dirt strips and is the prime transport for paradropping troops and equipment into hostile areas.
RWD-5 (SP-LOT).jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polski samolot turystyczny RWD-5R "Stanisław Skarżyński" (SP-LOT). Zbudowany z inicjatywy Stowarzyszenia Lotnictwa Eksperymentalnego 21 egzemplarz tego typu, oblatany w 2000 r. (wcześniejsze 20 egz. powstało w latach 1932-1938). Uległ wypadkowi 1.09.2018 r. podczas Pikniku Lotniczego na lotnisku Aleksandrowice w Bielsku Białej.
Mig2312.jpg
Mikoyan-Gurevich MiG-23
Hochdecker.png
(c) Stahlkocher, CC-BY-SA-3.0
Shoulder-wing aircraft