Góry Ellswortha

Góry Ellswortha
Ellsworth Mountains
Ilustracja
Sentinel Range w Górach Ellswortha (2012)
KontynentAntarktyda
Najwyższy szczytMasyw Vinsona
Położenie na mapie Antarktyki
Mapa konturowa Antarktyki, blisko centrum na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Góry Ellswortha”
Ziemia78°31′31,74″S 85°37′01,73″W/-78,525483 -85,617147

Góry Ellswortha (ang. Ellsworth Mountains[1]) – pasmo górskie w południowej części Ziemi Ellswortha w Antarktydzie Zachodniej.

Nazwa

Odkrywca Gór Ellswortha – Lincoln Ellsworth (1880–1951) nadał im nazwę Sentinel Range[2]. Po odkryciu, że góry obejmują dwa odrębne pasma, nadano im nazwę Ellsworth Mountains, a nazwa Sentinel Range zaczęła być stosowana dla ich północnego pasma[2].

Geografia

Pasmo górskie w południowej części Ziemi Ellswortha w Antarktydzie Zachodniej o długości ok. 322 km i szerokości ok. 48 km[a], biegnące z północnego zachodu na południowy wschód[2]. Graniczy z zachodnim brzegiem Lodowca Szelfowego Ronne[2].

Spływający na wschód lodowiec Minnesota Glacier rozdziela Góry Ellswortha na dwa pasma – Sentinel Range w części północnej i Heritage Range w części południowej[2][3]. W górach leży sześć z dziesięciu najwyższych szczytów Antarktydy[4]:

  • Masyw Vinsona (4892 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Antarktydy
  • Mount Tyree (4852 m n.p.m.) – drugi pod względem wysokości szczyt Antarktydy
  • Mount Shinn (4661 m n.p.m.) – trzeci pod względem wysokości szczyt Antarktydy
  • Mount Craddock (4650 m n.p.m.) – czwarty pod względem wysokości szczyt Antarktydy
  • Mount Gardner (4587 m n.p.m.) – piąty pod względem wysokości szczyt Antarktydy
  • Mount Epperly (4359 m .n.p.m.) – ósmy pod względem wysokości szczyt Antarktydy

Zbudowane ze skał osadowych i magmowych prekambryjskich i paleozoicznych, silnie sfałdowane, leżą oddalone od Gór Transantarktycznych, kończąc się nagle na północy i na południu[5]. Według jednej z hipotez stanowią przemieszczony fragment kratonu transantarktycznego[6].

Na terenie Gór Ellswortha, przede wszystkim w ich południowej części, odkryto liczne skamieniałości – 150 różnych gatunków flory i fauny z okresu od wczesnego kambru do permu, m.in. znaleziono tu pierwszy na terenie Antarktydy Zachodniej okaz wymarłego rodzaju paproci nasiennych Glossopteris[7].

Historia

Góry zostały odkryte 23 listopada 1935 roku przez amerykańskiego lotnika Lincolna Ellswortha (1880–1951) podczas transantarktycznego lotu z Dundee Island na Lodowiec Szelfowy Rossa[2]. Drogą lądową po raz pierwszy dotarł tu amerykański glacjolog Charles R. Bentley (1929–2017) w ramach badań prowadzanych podczas Międzynarodowego Roku Geofizyczny[8].

Góry zostały zmapowane przez United States Geological Survey na podstawie badań naziemnych i zdjęć lotniczych marynarki wojennej USA w latach 1958–1966[2]. Pracami kartograficznymi kierował Campbell Craddock (1930–2006)[8].

Uwagi

  1. Inne źródła podają, że góry rozciągają się na długości 350 km, a ich szerokość dochodzi do 80 km, zob. Webers i Splettstoesser 2007 ↓, s. 1.

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Antarctica relief location map.jpg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical Location map Antarctica, Azimuthal equidistant projection
Sentinel Range, Ellsworth Mountains, Antarctica.jpg
View of the Sentinel Range in the Ellsworth Mountains, Antarctica. Mission IceBridge, fall 2012