Góry Krucze
 Zimowa panorama południowej części Gór Kruczych – widok od zachodu | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion | |
| Mikroregion(y) | Góry Krucze |
Góry Krucze (cz. Vraní hory, niem. Rabengebirge) – zachodnia część Gór Kamiennych, należących do Sudetów Środkowych. Od zachodu i północnego zachodu graniczą z Bramą Lubawską i Karkonoszami, od północnego wschodu z pasmem Czarnego Lasu, od wschodu z Kotliną Krzeszowską i Zaworami, od południa z czeską częścią Gór Stołowych (Broumovská vrchovina). Grzbietem południowej części Gór Kruczych biegnie granica polsko-czeska.
Opis
Pasmo ma przebieg północ-południe, co jest nietypowe dla Sudetów, a spowodowane jest ich budową geologiczną. Na północy rozpoczyna się Kościelną (513 m n.p.m.) w granicach administracyjnych miasta Kamiennej Góry a kończy się Jańskim Wierchem na południu.
Szczyty
| Polska nazwa | Czeska nazwa | Niemiecka nazwa | Wysokość m n.p.m. |
|---|---|---|---|
| Anielska Góra | Angenelii Berg, Angenelli-Berg | 651 | |
| Bogoria | Geislerberg | 645 | |
| Bógdał | Magdalenen Felse | 747 | |
| Buczak | Buchberg, Buchen Berg | 587 | |
| Długa Góra | Lange-Berg | 635 | |
| Długosz | Langerberg, Der Langer Berg | 612 | |
| Drążona | Höllen Berg | 600 | |
| Głazica | Stein Berg | 798 | |
| Golicowa Kopa | Gollkuppe | 703 | |
| Gołota | Gölte-Berg | 762 | |
| Jański Wierch | Janský vrch | Johannesberg | 697 |
| Jaworowa | Ulmerberg, Ulmen Berg | 786 | |
| Kierz | Die Kerze | 662 | |
| Kobyla Góra | Dlouhá straň | Fleischerberg, Fleischer Berg | 758 |
| Końska | Pferde Berg | 813 | |
| Kościelna | Kirchberg | 513 | |
| Kralowiecki Szpicak | Královecký Špičák | Königshaner Spitzberg | 881 |
| Krucza Skała | Rabenstein | 681 | |
| Kurek | Hahnberg | 548 | |
| Leszczówka | Hasenberg | 680 | |
| Lipowiec | Lindenberg, Linden Berg | 605 | |
| Miejska Górka | Kahleberg, Kahle Berg | 650 | |
| Młynarz | Mühl Berg | 573 | |
| Mrowiniec | Ameisen Hügel | 817 | |
| Owcza Głowa | Schafberg, Schaf Berg | 753 | |
| Parkowa | Krichberg | 510 | |
| Pliszczyna | Fleischer Berg | 735 | |
| Płonina | Palm Berg | 626 | |
| Polska Góra | Gotschenberg | 792 | |
| Pośrednia | Mittelberg | 789 | |
| Pustelnia | Einsiedelberg | 683 | |
| Rudna | Rothe Höhe | 528 | |
| Sądowa Góra | Gerichtsberg, Geriths-berg | 538 | |
| Sępia Góra | 740 | ||
| Skowroniec | Lechenberg | 581 | |
| Skowrończa | 707 | ||
| Sołtysia | Scholzenberg, Scholzen Berg | 640 | |
| Starzec | Der alte Berg | 722 | |
| Szeroka | Der breite Berg | 842 | |
| Szubianka | Galgenberg, Galgen Berg | 513 | |
| Święta Góra | Heiligerberg, Heiliger Berg | 701 | |
| Świstak | Pfeifferberg | 678 | |
| Trzy Kawałki | Die Drei Stücke | 598 | |
| Wiązowa | Ulmen Berg | 800 | |
| Widok | Aussicht | 712 | |
| Wronie Wzgórze | Krähen Hügel | 551 | |
| Zajęcznik | Hasen Berg | 683 | |
| Zasieka | Grenzberg, Grenz Berg | 650 | |
| Kozlík | Kuischenberg[1] | 787 | |
| Mravenčí vrch | Omsenberg[1] | 836 |
Masyw Jańskiego Wierchu jest oddzielony od właściwych Gór Kruczych doliną Beczkowskiego Potoku (Bečkovský potok), dopływu Szkła, i wg czeskich geografów należy do pasma Jestřebí hory.
Doliny
Najdłuższą doliną w Górach Kruczych jest Krucza Dolina (4,8 km), są również nieco krótsze:
Dlouhé údolí (2,1 km),
Krótki Dół (1,6 km),
Dolina Miłości (1,5 km.)
Długi Dół (1,2 km),
Przedni Dół (1,1 km)
Čerstova rokle (1 km)
Vodní údoli (0,7 km)
Budowa geologiczna
Góry Krucze stanowią zachodnią część niecki śródsudeckiej. Zbudowane są z utworów czerwonego spągowca (dolnego permu), a ich zachodnie krańce i przedpole, również górnokarbońskich. Warstwy skalne zapadają generalnie ku wschodowi, ku centrum niecki i rozciągają się z południa na północ. Góry zbudowane są ze skał osadowych, głównie piaskowców, zlepieńców oraz wulkanicznych – porfirów i ich tufów, które tworzą najwyższe wzniesienia.
Krajobraz
Góry Krucze cechują strome zbocza i głęboko wcięte doliny potoków. Obniżenia wypreparowane są w mniej odpornych piaskowcach i tufach, natomiast wzniesienia zbudowane są ze zlepieńców lub porfirów. W wielu miejscach występują niewielkie skałki.
Roślinność
Góry Krucze pokryte są w większości lasami świerkowymi. Miejscami występują kwaśne buczyny. W rezerwacie „Kruczy Kamień” występuje rzadki, być może endemiczny, fiołek porfirowy.
Miejscowości
- Po polskiej stronie
Betlejem, Błażejów, Błażkowa, Janiszów, Kamienna Góra, Lipienica, Lubawka, Okrzeszyn, Przedwojów, Uniemyśl
- Po czeskiej stronie
Bečkov, Bernartice, Královec
Atrakcje turystyczne
- Arado – podziemna trasa turystyczna
- Trzej Bracia
- Betlejem i Kalwaria Krzeszowska
- Kalwaria na Świętej Górze
- Kruczy Kamień
- Dolina Miłości
- Jański Wierch – skałki na wierzchołku i na zboczach
- Královecký Špičák – panorama ze szczytu
- Bečkovský vodopád
Przypisy
- ↑ a b ÚAZK – Toposekce 3. vojenské mapování, archivnimapy.cuzk.cz [dostęp 2017-01-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].
Bibliografia
- Góry Kamienne, T. 9, pod red. Marka Staffy; Wydawnictwo I-BIS, Wrocław, 199
Media użyte na tej stronie
Autor: Timaska, Licencja: CC0
Obniżenie śródgórskie w Sudetach Środkowych w południowo-zachodniej Polsce w województwie dolnośląskim.
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0
Długosz. Panorama Przedwojowa
(c) Neral z czeskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Snowy panoramic view of the southern, high part of the Krucze Mountains (Vraní hory), Central Sudetes, as seen from the west (i.e. from the Czech side). The photo was taken from the ski slope of Prkenný Důl near Žacléř.