Góry Smocze

Góry Smocze
Widok na Góry Smocze

Góry Smocze (ang. Drakensberg, afr. Drakensberge) – pasmo górskie w Południowej Afryce, Lesotho i Eswatini, przebiegające równolegle do wybrzeża Oceanu Indyjskiego. Stanowi część Wielkiej Krawędzi. Pod względem geologicznym są to góry zrębowe, zbudowane z piaskowców, łupków i bazaltów. Najwyższym szczytem jest Thabana Ntlenyana[1] (3482 m n.p.m.), inne ważniejsze szczyty to Giant's Castle (3312 m n.p.m.) i Cathedral Peak (3300 m n.p.m.).

Geologia

Najstarszymi utworami są prekambryjskie skały wulkaniczne - pokrywy lawowe oraz skały efuzywne, które pokrywają znaczną część Afryki Południowej. W erze paleozoicznej osadziły się łupki, mułowce i piaskowce formacji Karoo (ang. Karoo Supergroup). Kiedy, przed 200 milionami lat, zaczął się rozpadać superkontynent Gondwana, nastąpiły gwałtowne wylewy szczelinowe, których efektem są lawy Gór Smoczych[2]. W rejonie Gór Smoczych starsze skały osadowe przykryte są warstwą bazaltów o miąższości powyżej 1400 m. Erozja i denudacja zmniejszyły zasięg ich występowania do niewielkiego płaskowyżu. Obecnie erozja odsłoniła zalegające poniżej osady[2].

Wody

Z Gór Smoczych wypływają liczne strumienie. Te na stromych, wschodnich zboczach są zazwyczaj krótkie i wpadają do Oceanu Indyjskiego. Strumienie z łagodnych, zachodnich zboczy łączą się stopniowo w płynącą na zachód rzekę Oranje oraz jej dopływy, np. Caledon, a także Tugela.

Klimat

Góry Smocze w znaczący sposób oddziałują na klimat Afryki Południowej, zatrzymując wilgotne masy powietrza niesione przez ciepły Prąd Mozambicki i wiatry znad Atlantyku. Dzięki nim na skraju Afryki Południowej wytworzył się klimat śródziemnomorski o ilości opadów nie przekraczającej 600 mm rocznie. W Mozambiku mamy do czynienia z klimatem wilgotnym, gdzie opady przekraczają 1500 mm rocznie. Z kolei w środkowej części kontynentu, głównie w Botswanie, panuje klimat suchy kontynentalny.

Gospodarka

Południowo-wschodnie stoki Gór Smoczych charakteryzują się szczególnie dogodnymi warunkami dla rolnictwa. Można spotkać plantacje trzciny cukrowej oraz sady owocowe. W wyższych partiach gór prowadzi się uprawę herbaty.

Ochrona przyrody

Część obszaru pasma objęta jest ochroną w ramach rezerwatów przyrody, a także położonego na terytorium RPA Parku Narodowego Drakensberg (zwanego też uKhahlamba), który w 2000 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Inne parki narodowe w rejonie Gór Smoczych to Royal Natal w RPA i Sehlabathebe w Lesotho.

W 2001 roku na części obszaru Gór Smoczych utworzono także Transgraniczny Obszar Ochrony Przyrody Maloti-Drakensberg, który w 2013 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako rozszerzenie wcześniejszego wpisu Parku Narodowego Drakensberg.

Góry Smocze 3D

Przypisy

  1. ↑ Za Geograficznym atlasem świata i Nową Encyklopedią Powszechną PWN. Część źródeł jako najwyższy szczyt Gór Smoczych wymienia Cathkin Peak o wysokości 3650 m n.p.m. Według innych źródeł szczyt ten ma jednak mniejszą wysokość.
  2. ↑ a b Sycholt, August (2002). Roxanne Reid. ed. A Guide to the Drakensberg. Cape Town: Struik Publishers. pp. 9. ISBN 1-86872-593-6


Bibliografia

  • Geograficzny atlas świata, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1989, tom II, str. 143.
  • Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. V, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, str. 908.
  • Wielkie góry Afryki i Australii, seria: Encyklopedia geograficzna, Muza S.A., Warszawa 1992, ISBN 83-7079-013-5, str. 44-47.
GiantsCastlePanoramaSmall.jpg
Parki narodowe w Południowej Afryce

Media użyte na tej stronie

Drakensberg 3D.gif
Drakensberg 3D.
Sanipass drakensberge 01.jpg
Ein Foto von den Drakensbergen fotografiert von Lesotho aus. Wo die Wolken aufsteigen ist Südafrika.
South Africa - Drakensberg (16422630006).jpg
Autor: Diriye Amey from Locarno, Switzerland, Licencja: CC BY 2.0
Photos at Royal Natal National Park
GiantsCastlePanoramaSmall.jpg
Autor: KlausF, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Panorama of the KwaZulu-Natal Drakensberg, from the vicinity of Giant's Castle, on left and just out of sight, through to Cathkin Peak at far right, a direct distance of 31 kilometres (19 mi).
  • From left to right are the Long Wall, Katana, the Carabineers ending in a hidden valley, Kambule, Mt. Durnford – a table head with Jareteng and Potterill in its foreground (above green knoll), Erskine, Langalibalele Pass (somewhat obscured) and The Thumb at the top of a firebreak.
  • Centrally placed are the Bannerman Face, Bannerman Pass, and the angular Gypaëtus Point. To its right the gradual cline upwards to Popple Peak, The Judge and The Corner.
  • To the right, in blue haze, the extensive Injasuti region, followed by Champagne Castle, the pointed Monk's Cowl and Cathkin Peak.