Gądków Wielki
| Artykuł | 52°14′26″N 14°58′21″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°14'28.0"N, 14°58'37.9"E, 52°14'N, 14°58'E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 346 m |
| wieś | |
 Popiersie T. Kościuszki, kościół pw. MB Bolesnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 635[1] |
| Strefa numeracyjna | 68 |
| Kod pocztowy | 66-235[2] |
| Tablice rejestracyjne | FSU |
| SIMC | 0915372 |
Położenie na mapie gminy Torzym _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Torzym") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego  | |
 52°14′26″N 14°58′21″E/52,240556 14,972500 | |
Gądków Wielki (niem. Groß Gandern) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Torzym.
W latach 1945-54 siedziba gminy Gądków Wielki. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gądków Wielki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Położenie
Miejscowość położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 139. W Gądkowie Wielkim istnieje stacja kolejowa na linii Zielona Góra – Szczecin.
Historia
Gądków Wielki stanowił niegdyś własność zakonu templariuszy, którzy w XIII w. utworzyli tu parafię. Od 1350 r. część wsi była własnością Zakonu Rycerskiego Joannitów, a w XV w. przeszła we władanie rodu von Lessov. Mimo iż najwcześniej polskość zanikała na tych obszarach, które najdłużej znajdowały się w ramach państwa brandenbursko-pruskiego, a więc Nowej Marchii w Ziemi Torzymskiej, to i tu można odszukać bardzo późne ślady polskości. Wedle autorów niemieckich w wielu wsiach Ziemi Torzymskiej posługiwano się językiem polskim w XVII w. w kościele, w użyciu codziennym jeszcze później. Chodzi tu zapewne o wsie położone przede wszystkim nad Pliszką m.in. Gądków Wielki i wsie położone dalej wzdłuż Odry, aż do Słubic[3].
Zabytki
- kościół pw. Matki Bożej Bolesnej; w Gądkowie Wielkim istniał kościół, który spłonął pod koniec XIX w. W 1911 r. zakończono budowę nowego kościoła na miejscu starego. Kościół w Gądkowie Wielkim do pojawienia się ludności napływowej ze wschodu był wyznania protestanckiego.
Sport
W miejscowości działał klub piłkarski Gądkowski Klub Sportowy „Czarni” Gądków Wielki, który został założony w 1990 roku[4].
Zobacz też
- Gądków
- Gądków Mały
Przypisy
- ↑ Wieś Gądków Wielki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-07-20] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 256 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Urząd miasta i gminy Torzym. (pol.).
- ↑ Czarni Gądków Wielki
Bibliografia
- Marta Danowska, Witraże sakralne z okresu od 2. poł. XIX do lat 30. XX wieku w województwie lubuskim, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 5 (2008), Zielona Góra 2008.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.18 N
- S: 51.33 N
- W: 14.40 E
- E: 16.60 E
Autor:
Mapa powiatu sulęcińskiego, Polska
Autor: Paweł Borkowski (user:99kerob), Licencja: CC BY-SA 3.0
Na pierwszym planie popiersie Tadeusza Kościuszki, w tle wieża kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej w Gądkowie Wielkim