Gąsior (narzędzie kary)

Gąsior

Głowa i ręce umieszczone w gąsiorze

Gąsior na XIX rycinie. Osobą ukaraną jest Tytus Oates

Gąsior – przyrząd do wykonywania kary za drobniejsze występki. Powszechnie mylnie zwany dybami.

Składał się z dwóch słupków i dwóch desek zamykanych pomiędzy nimi. W deskach wycięte były otwory na ręce i szyję. Człowieka zamykano w gąsiorze na godzinę lub dłużej „w takiej postawie jakby chodził po ziemi na czworakach”. Kara gąsiora oprócz cierpień fizycznych, działała także psychologicznie (publiczny wstyd). W razie recydywy bywała wzmacniana przez dodanie „cięgi postronkowej” (chłosty sznurem). Gąsiory znajdowały się przy domach wójtów, sołtysów, na rynkach miejskich i dziedzińcach dworskich.

Wynalazek ten najprawdopodobniej sprowadzono z Niemiec, gdzie miał też taką samą nazwę (Gänserich).

Replika historycznego gąsiora jest jedną z atrakcji towarzyszących interaktywnym pokazom poświęconym historiom i legendom toruńskim w Domu Legend Toruńskich^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Aleksander Brückner: Encyklopedia staropolska. Wyd. pierwsze fotooffsetowe. Warszawa: PWN, 1990.
• Zygmunt Gloger: Encyklopedia staropolska. Wyd. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.