Głafira Okułowa-Teodorowicz

Głafira Iwanowna Okułowa-Teodorowicz (ur. 23 kwietnia/6 maja 1878 w Szoninie w guberni jenisejskiej, zm. 18 lub 19 października 1957 w Moskwie) – rosyjska rewolucjonistka, bolszewiczka, uczestniczka rosyjskiej wojny domowej po stronie czerwonych.

Życiorys

Uczyła się na żeńskich kursach pedagogicznych w Moskwie[1]. Pierwszy raz została aresztowana w 1896 r., została wówczas skazana na zsyłkę do guberni jenisejskiej w trybie administracyjnym. Zwolniona w 1899 r., od tego samego roku należała do Socjaldemokratycznej Partii Robotników Rosji[1]. Działała w kołach robotniczych w Kijowie, rozpowszechniała pismo „Iskra” w Samarze i w Moskwie[2]. Aresztowana ponownie w 1902 r., została skazana w trybie administracyjnym na zesłanie do guberni jakuckiej[1]. Po zwolnieniu, w latach 1905–1908 działała w organizacji partyjnej w Petersburgu[2]. Wyszła za mąż za Iwana Teodorowicza, również działacza rewolucyjnego, i po skazaniu go na katorgę w 1911 r. udała się w ślad za nim do guberni irkuckiej[2].

W marcu 1917 r. weszła do komitetu gubernialnego partii bolszewickiej w guberni jenisejskiej i równocześnie do Środkowosyberyjskiego obwodowego biura partii bolszewickiej. Od 1918 r. zasiadała w prezydium Wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego[1]. Była w nim kierowniczką wydziału agitacji, następnie naczelnikiem oddziału politycznego Frontu Wschodniego i członkinią jego Rady Rewolucyjno-Wojskowej[1]. Między kwietniem a czerwcem 1919 r., tj. podczas wiosennej ofensywy białej armii adm. Aleksandra Kołczaka na froncie wschodnim oraz podczas kontrofensywy Armii Czerwonej[3], należała do Rady Rewolucyjno-Wojskowej 1 Armii Frontu Wschodniego. Następnie od czerwca 1919 r. do listopada 1919 r. była członkinią Rady Rewolucyjno-Wojskowej 8 Armii Frontu Południowego[1], walczącej z Siłami Zbrojnymi Południa Rosji na Ukrainie Lewobrzeżnej[4]. W 1920 r. zasiadała w Radzie Rewolucyjno-Wojskowej armii rezerwowej[1].

Po zakończeniu wojny domowej w Rosji pozostawała pracownicą partyjną. W latach 1929–1930 była zastępczynią kierownika wydziału agitacji, propagandy i publikacji przy Komitecie Centralnym WKP (b), następnie rektorem Wyższej Komunistycznej Szkoły Rolniczej w Swierdłowsku, a później analogicznej szkoły w Riazaniu[1]. Autorka broszur na tematy wsi i udziału społeczeństwa w budowaniu nowej kultury[2]. Spisała wspomnienia poświęcona Jakowowi Swierdłowowi[2].

W 1954 r. przeszła na emeryturę. Zmarła trzy lata później w Moskwie i została pochowana na Cmentarzu Nowodziewiczym[2].

Odznaczona Orderem Lenina[1].

Jej imię nosi ulica w Iwanowie[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Теодорович (урождённая Окулова) Глафира Ивановна, www.knowbysight.info [dostęp 2020-03-05].
  2. ↑ a b c d e f Новодевичье кладбище. Окулова-Теодорович Глафира Ивановна (1878-1957), nd.m-necropol.ru [dostęp 2020-03-05].
  3. ↑ Smele J.D., Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918-1920, Cambridge: Cambridge University Press, 1997, ISBN 978-0-521-57335-1, s. 310, 316.
  4. ↑ Awgustowskoje kontrnastuplenije Jużnogo fronta, 1919, [w:] Grażdanskaja wojna i wojennaja interwiencija w SSSR. Encikłopiedija, Sowietskaja Encikłopiedija, Moskwa 1983.
  5. ↑ Улица Окуловой в Иванове ждала ремонта 10 лет, kstati.news [dostęp 2020-03-05] (ros.).