Głożyna (roślina)

Głożyna
Ilustracja
Głożyna pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

szakłakowate

Rodzaj

głożyna

Nazwa systematyczna
Ziziphus P. Miller
Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754[3]
Typ nomenklatoryczny

Z. jujuba P. Miller[3]

Głożyna cierń Chrystusa

Głożyna (Ziziphus Mill.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących głównie w tropikalnej i subtropikalnej Azji oraz na kontynentach amerykańskich. Nieliczne gatunki rosną także w Afryce i w strefie klimatu umiarkowanego[4].

Morfologia

Pokrój
Niewielkie drzewa i krzewy, czasem pnące, często kolczaste, zimozielone lub z opadającymi liśćmi[4].
Liście
Skrętoległe i ogonkowe, przylistki często przekształcone w ciernie[4].
Kwiaty
Kwiaty drobne, obupłciowe, zebrane w drobnych kwiatostanach wyrastających w kątach liści. Kielich zrosłodziałkowy, płytki, półkolisty. Płatki korony żółto-zielone, trójkątne, na szczycie z kantem, u nasady z paznokciem, odwrotnie jajowate lub łopatkowate. Dysk mięsisty, 5–10-klapowany. Słupek górny, kulisty, z 2–3, rzadko 4 komorami, szyjka słupka 2- lub 4-krotnie głęboko podzielona[4].
Owoce
Kuliste i owalne pestkowce z pojedynczą pestką, z 2 lub 3 komorami w każdej z pojedynczym nasionem[4]. U niektórych gatunków jadalne[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj należący do plemienia Paliureae, rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae L.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2][6].

Lista gatunków[7]
  • Ziziphus abyssinica Hochst. ex A.Rich.
  • Ziziphus acutifolia (Griseb.) M.C. Johnst.
  • Ziziphus amole (Sessé & Moc.) M.C. Johnst.
  • Ziziphus attopensis Pierre
  • Ziziphus bidens (Urb.) M.C. Johnst.
  • Ziziphus celata Judd & D.W. Hall
  • Ziziphus chloroxylon (L.) Oliv.
  • Ziziphus cinnamomum Triana & Planch.
  • Ziziphus cotinifolia Reissek
  • Ziziphus cyclocardia S.F.Blake
  • Ziziphus fungii Merr.
  • Ziziphus guatemalensis Hemsl.
  • Ziziphus hamur Engl.
  • Ziziphus incurva Roxb.
  • Ziziphus joazeiro Mart.
  • Ziziphus jujuba Mill. – głożyna pospolita
  • Ziziphus laui Merr.
  • Ziziphus lloydii M.C. Johnst.
  • Ziziphus lotus (L.) Lam. – głożyna afrykańska
  • Ziziphus mairei Dode
  • Ziziphus melastomoides Pittier
  • Ziziphus mexicana Rose
  • Ziziphus microdictya (Urb. & Ekman) M.C. Johnst.
  • Ziziphus mistol Griseb.
  • Ziziphus montana W.W. Sm.
  • Ziziphus mucronata Willd.
  • Ziziphus nummularia (Burm.f.) Wight & Arn.
  • Ziziphus obovata (Urb.) M.C. Johnst.
  • Ziziphus obtusifolia (Hook. ex Torr. & A. Gray) A. Gray
  • Ziziphus oenopolia (L.) Mill.
  • Ziziphus oxyphylla Edgew.
  • Ziziphus parryi Torr.
  • Ziziphus pedunculata (Brandegee) Standl.
  • Ziziphus piurensis Pilg.
  • Ziziphus pubescens Oliv.
  • Ziziphus pubinervis Rehder
  • Ziziphus reticulata DC.
  • Ziziphus rignonii Delponte
  • Ziziphus rivularis Codd
  • Ziziphus robertsoniana Beentje
  • Ziziphus rugosa Lam.
  • Ziziphus saeri Pittier
  • Ziziphus sonorensis S. Watson
  • Ziziphus sphaerocarpa Tul.
  • Ziziphus spina-christi (L.) Desf. – głożyna cierń Chrystusa
  • Ziziphus strychnifolia Triana & Planch.
  • Ziziphus taylorii (Britton) M.C. Johnst.
  • Ziziphus thyrsiflora Benth.
  • Ziziphus undulata Reissek
  • Ziziphus xiangchengensis Y.L. Chen & P.K. Chou
  • Ziziphus xylopyrus (Retz.) Willd.
  • Ziziphus yucatanensis Standl.
  • Ziziphus zeyheriana Sond.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-04] (ang.).
  3. ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-04].
  4. ↑ a b c d e Ziziphus (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-04].
  5. ↑ Debela Hunde Feyssa, Jesse T. Njoka, Zemede Asfaw, M.M. Nyangito. Wild Edible Fruits of Importance for Human Nutrition in Semiarid Parts of East Shewa Zone, Ethiopia: Associated Indigenous Knowledge and Implications to Food Security. „Pakistan Journal of Nutrition”. 10 (1), s. 40–50, 2011. Asian Network for Scientific Information. ISSN 1680-5194 (ang.). 
  6. ↑ Taxus: HoveZiziphus nia (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-02-04].
  7. ↑ Ziziphus (ang.). The Plant List. [dostęp 2016-09-22].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Zizyphus zizyphus Ypey54-cropped.jpg
Tab. 54 from Adolphus Ypey, Vervolg ob de Avbeeldingen der artseny-gewassen met derzelver Nederduitsche en Latynsche beschryvingen, Eersde Deel, 1813
Ziziphus-areva-israel.jpg
Ziziphus spinachristi flower and tree photographed in the Arava area in Israel.