Głodek kaukaski

Głodek kaukaski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządkapustowce
Rodzinakapustowate
Rodzajgłodek
Gatunekgłodek kaukaski
Nazwa systematyczna
Draba bruniifolia Steven
Mém. Soc. Imp. Naturalistes Moscou 3: 268 1812[3]
Synonimy
  • Draba argaea Kotschy ex Boiss.
  • Draba ericifolia Steven
  • Draba globifera Ledeb.
  • Draba natolica Boiss.
  • Draba olympica var. bruniifolia (Steven) Boiss.

Głodek kaukaski (Draba bruniifolia) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Jest to bylina występująca w naturze na niektórych Wyspach Egejskich, w Turcji, w rejonie Kaukazu (w Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji i Dagestanie) oraz w północnym Iraku i Iranie[4]. Rośnie w obszarach górskich na wysokościach od 1300 do 2700 m n.p.m., na zboczach i piargach. Kwitnie wiosną – od marca do kwietnia[5]. Gatunek jest poza tym rozpowszechniony w uprawie, sadzony w ogrodach skalnych[4]. Jest to także roślina miododajna[6].

Morfologia

Pokrój
Roślina darniowa tworząca kępy i rozległe kobierce o wysokości 5-10 cm[5].
Liście
Skupione w przyziemnej różyczce liściowej. Mają kształt igiełkowaty – są równowąskie i sztywne, osiągają do 1 cm długości i 0,2 cm szerokości[5].
Kwiaty
Zebrane po 8–16 w luźny, baldachogroniasty kwiatostan rozwijający się na szczycie głąbika osiągającego do 8, rzadziej 10 cm wysokości. Głąbik bywa nagi lub okryty długimi włoskami. Kielich złożony z 4 jajowatych działek o długości 3 mm, na brzegach przejrzystych. Cztery płatki korony są jasnożółte, jajowate i osiągają do 6 mm długości. Pręciki osiągają do 3 mm długości, słupek do 0,7 mm długości[5][7].
Owoc
Jajowata, owłosiona łuszczynka o długości 4-6 mm i szerokości ok. 3 mm, na końcu z dzióbkiem o długości ok. 0,5 mm[5].

Zmienność

Gatunek jest bardzo zmienny, wyróżnia się w jego obrębie 3–6 podgatunków[3][7]:

  • D. bruniifolia subsp. bruniifolia – głąbik owłosiony, liście do 10 mm długości owłosione, także z włoskami gwiazdkowatymi[7],
  • D. bruniifolia subsp. armeniaca Coode & Cullen – głąbik owłosiony, liście do 12 mm długości owłosione, ale bez włosków gwiazdkowatych, endemit wschodniej Turcji i Armenii[7],
  • D. bruniifolia subsp. olympica (DC.) Coode & Cullen – głąbik owłosiony, liście nagie, z włoskami tylko na brzegu, rośnie w Turcji i w rejonie Kaukazu[8],
  • D. bruniifolia subsp. kurdica – głąbik nagi, owoc pokryty kędzierzawymi włoskami[7],
  • D. bruniifolia subsp. archipelagi (O.E.Schulz) Coode & Cullen – głąbik nagi, owoc pokryty prostymi włoskami, na dolnej stronie liści obecne włoski proste i rozwidlone, brak włosków gwiazdkowatych, głąbiki kwiatostanowe nie wyższe od 5 cm, endemit zachodniej Turcji i wyspy Samos[9],
  • D. bruniifolia subsp. heterocoma (Fenzl) Coode & Cullen – głąbik nagi, owoc pokryty prostymi włoskami, na dolnej stronie liści obok włosków prostych i rozwidlonych znajdują się drobne włoski gwiazdkowate, rośliny zwykle o nieco dłuższych głąbikach i kwiatostanach; występują w rejonie Kaukazu i Anatolii, na zachodzie po wyspę Karpatos[9].

Uprawa

Gatunek uprawiany powinien być na glebie piaszczystej, ale lekko wilgotnej, w miejscach słonecznych. Rośliny zaleca się sadzić pojedynczo lub po kilka obok siebie[6].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-01] (ang.).
  3. ↑ a b Draba bruniifolia. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-09-01].
  4. ↑ a b Taxon: Draba bruniifolia Steven (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-09-01].
  5. ↑ a b c d e Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin. Tom I. Poznań: Zysk i s-ka, 2011, s. 318. ISBN 978-83-7506-845-0.
  6. ↑ a b Draba bruniifolia głodek kaukaski (pol.). Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2013-09-01].
  7. ↑ a b c d e Draba bruniifolia (ang.). W: Van Gölü Havzası Sanal Herbaryumu [on-line]. [dostęp 2013-09-01].
  8. ↑ Draba bruniifolia (ang.). W: AGS Plant Encyclopaedia [on-line]. The Alpine Garden Society. [dostęp 2013-09-01].
  9. ↑ a b Arne Strid (red.): Mountain Flora of Greece, Tom 1. CUP Archive, 1986, s. 315. ISBN 0-521-25737-9.

Media użyte na tej stronie