Głodek mroźny

Głodek mroźny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządkapustowce
Rodzinakapustowate
Rodzajgłodek
Gatunekgłodek mroźny
Nazwa systematyczna
Draba dubia Suter
Helvet. Fl. 2: 46 1802[3]

Głodek mroźny[4] (Draba dubia Suter) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w górach Europy: w Alpach, Pirenejach, na Korsyce i w Karpatach Zachodnich. W Polsce występuje tylko w Tatrach i to zaledwie na trzech stanowiskach, z których dwa zostały odkryte w 2008 r.: Tatry Wysokie, na skałach Pieski, nad żlebem opadającym z Małej Koszystej ku Pańszczyckiej Polanie oraz Tatry Zachodnie na Banistem. Podane w 1938 r. stanowisko na Grani Żabiego nie zostało odszukane[5].

Morfologia

Pokrój
Niewielka roślina poduszkowa z wielogłowym, zdrewniałym korzeniem. Osiąga wysokość 3-15 cm. Tworzy poduszkowate darnie[6] .
Łodyga
Nierozgałęziona, owłosiona.
Liście
Większość liści zebrane w różyczkę liściową u nasady łodygi. Są podłużnie eliptyczne i kutnerowato owłosione. Liści łodygowych 1-3[6].
Kwiaty
O białej barwie, zebrane po kilka w baldachogrono na szczycie łodygi. Mają 4 płatki korony o długości 3-4 mm. Słupek nagi. Szypułki kwiatowe i oś grona są owłosione[6].
Owoc
Naga łuszczyna 3-4 razy tak długa jak szeroka, zwężona na końcach[6].

Biologia i ekologia

Bylina, chamefit. W Tatrach występuje w piętrze kosówki i halnym. Rośnie w szczelinach skał granitowych, kwarcytowych, łupkowych i wapiennych o ekspozycji południowej lub zachodniej. Są to zbiorowiska szczelin skalnych z klasy Asplenietea rupestria. Liczba chromosomów 2n = 16[5].

Zagrożenia

Kategorie zagrożenia gatunku:

  • Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin[7] oraz polskiej czerwonej listy[8]: EN (zagrożony). Tą samą kategorię gatunek posiada w Karpatach Polskich według Czerwonej Księgi Karpat Polskich[5].

Populacje tego gatunku w polskich Tatrach są nieliczne pod względem liczby osobników (kilkadziesiąt). Znajdują się jednak poza szlakami turystycznymi i taternickimi terenami wspinaczkowymi. Nie są więc bezpośrednio zagrożone przez ludzi.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-20] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  6. a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  7. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Media użyte na tej stronie

Atlas der Alpenflora (6312020004).jpg

55.
Draba dubia Sut. (1802) = frigida Saut. 1825. — Zweifelhaftes
Hungerbiümchen.

Alpenkette, trockene Stellen, 1600—2200 M., Juni, Juli.