Gabriel (Russki)

Gabriel
Grigorij Russki
Arcybiskup wołogodzki i wielkoustiuski
Ilustracja
Kraj działania

Rosja

Data śmierci

16 stycznia 1753

Biskup wołogodzki i wielkoustiuski
Okres sprawowania

1738–1748

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Śluby zakonne

przed 1710

Diakonat

przed 1710

Prezbiterat

przed 1710

Chirotonia biskupia

24 listopada 1731

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

24 listopada 1731

Miejscowość

Moskwa

Miejsce

Sobór Zaśnięcia Matki Bożej

Konsekrator

Teofan (Prokopowicz)

Gabriel, nazwisko świeckie Grigorij Russki, rzadziej Russkoj (zm. 16 stycznia 1753) – rosyjski biskup prawosławny.

Życiorys

Jego pochodzenie, czas urodzenia i pełne imię świeckie nie są znane. W jego biogramach przyjmuje się, że pochodził z Wiaznik lub z Jarosławów (gubernia riazańska), jednak źródło tego twierdzenia nie jest znane. Według innego niepotwierdzonej wersji przed wstąpieniem do monasteru służył jako diakon w cerkwi w Odojewiszczach (powiat donkowski guberni riazańskiej). Jego postrzyżyny mnisze odbyły się w monasterze Trójcy Świętej w Bołchowie[1].

W drugiej dekadzie XVIII w. był już hieromnichem służącym w domu biskupim w Kazaniu, w czasie sprawowania urzędu przez metropolitę Tichona. W 1722 hierarcha ten mianował go przełożonym monasteru Przemienienia Pańskiego w Jungińsku, jednak de facto hieromnich Gabriel pozostał w służbie w rezydencji metropolitalnej. Nowy metropolita kazański Sylwester mianował go przełożonym monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Swijażsku z godnością archimandryty[1].

Donos Gabriela o nieprzychylnym stosunku metropolity Sylwestra do Świątobliwego Synodu Rządzącego i utrzymywaniu przyjaznych relacji z pozbawionym urzędu biskupiego Ignacym (Smołą) doprowadził do jego usunięcia z katedry[1]. Mimo braku wykształcenia Gabriel został wyświęcony na biskupa 24 listopada 1731 w Moskwie. Objął katedrę suzdalską. Dzięki zaufaniu Teofana (Prokopowicza) i carycy Anny po czterech latach został przeniesiony na katedrę kazańską. Doprowadził do zamknięcia szkoły duchownej organizowanej przez jego poprzedników, zwłaszcza metropolitów Sylwestra i Hilariona, uzasadniając to brakiem funduszy (chociaż na mocy decyzji poprzedników seminarium miało otrzymywać określone dochody z ziemi należącej do biskupa kazańskiego). Gabriel zaprzestał płacenia wykładowcom, w tym przybyłym z Kijowa, przez co najbardziej wykwalifikowani z nich – archimandryta German (Barutowicz), Stefan Głowacki i Epifaniusz (Adamacki) – zrezygnowali z pracy; z grupy sprowadzonej z Kijowa jedynie Wasyl Pucek-Hryhorowicz kontynuował prowadzenie wykładów[1]. Zniszczenie seminarium stało się skandalem, który na polecenie Synodu i osobiście carycy badała komisja pod przewodnictwem Germana (Barutowicza), mianowanego przełożonym monasteru Spaso-Andronikowskiego. Komisja stwierdziła, że jedynym winnym upadku seminarium był sam arcybiskup Gabriel. W rezultacie duchownego przeniesiono w 1738 na znacznie mniej prestiżową katedrę wielkoustiuską. Również na nowej katedrze arcybiskup Gabriel nie sprzyjał rozwojowi miejscowego seminarium[1].

W 1748, z uwagi na chorobę, arcybiskup Gabriel został przeniesiony w stan spoczynku i skierowany do monasteru Ikony Matki Bożej „Znak” w Moskwie. Trzy lata później na własne życzenie przeniósł się do monasteru Opieki Matki Bożej w Dankowie. Z własnych funduszy wzniósł na jego terenie dwie murowane cerkwie. Zmarł w 1753 i został pochowany w soborze świętych Archaniołów w Riazaniu[1].

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Гавриил (Русской).jpg
Гавриил (Русской), архиеп. Великоустюжский. Роспись юж. стены Успенского собора в Вел. Устюге.