Gaj (powiat ostrowiecki)
| Artykuł | 50°53′15″N 21°14′30″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°50'N, 21°13'E |
| - błąd | 19788 m |
| Odległość | 2 m |
| niestandaryzowana część wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Część miejscowości | |
| SIMC | nie nadano |
Położenie na mapie gminy Waśniów _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Waśniów") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego  | |
 50°53′15″N 21°14′30″E/50,887500 21,241667 | |
Gaj – nieoficjalna nazwa części wsi Śnieżkowice w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów[1].
Historia
Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego nazwa miejscowości była typowa dla wielu drobniejszych osad zakładanych wśród gajów – miejsc przeważnie pagórkowatych, suchych, porosłych drzewami liściastymi – i dlatego chętnie wybieranych na siedziby ludzkie oraz miejsca odbywania obrzędów religijnych w epoce pogańskiej. Nie było gajów tam, gdzie nie było lasów liściastych. Stąd nazwa ta rzadko pojawia się na prawym brzegu Wisły.
Gaj był folwarkiem dóbr Chocimów, w powiecie opatowskim, gminie i parafii Waśniów, wspominany już przez Długosza[2].
1633-1700
W 1633 roku urodził się tu i mieszkał do roku ok. 1660 historyk i poeta polskiego baroku – Wespazjan Kochowski[2].
W 1827 roku Gaj posiadał tylko 1 dom i 4 mieszkańców. Spis wsi i osad guberni radomskiej z 1878 roku nie wymienia go już wcale[2].
Problem lokalizacji miejsca rodzinnego dworu Kochowskich
Szereg biografii poety podaje nieprecyzyjnie np. "Urodził się na początku 1633 roku w Gaju (Sandomierskie)"[3], ...u podnóża Gór Świętokrzyskich". Lokalizacja dworu Kochowskich nie została do tej pory ustalona.
Sprzedaż dworu za życia poety (1660), obecne nieistnienie dworu poety i miejscowości oraz popularność nazwy Gaj utrudnia identyfikację. Istnieje kilka teorii – prawdopodobnych lokalizacji w okolicach Waśniowa:
| lp. | opis | współrzędne geograficzne | uwagi |
|---|---|---|---|
| 1 | Gaj – przysiółek pomiędzy Śnieżowicami, Boksycami a Zajączkowicami istniejący na współczesnych mapach topograficznych – przyjmowany powszechnie | 50°53′15″N 21°14′30″E/50,887500 21,241667 | [4] |
| 2 | Gaj w Zagajach Boleszyńskich | 50°57′00,000″N 21°13′00,001″E/50,950000 21,216667 | [4] |
| 3 | Gaj w Zagajach Grzegorzewskich | 50°53′11,67″N 21°10′26,10″E/50,886575 21,173917 | [4] |
| 4 | Strupice-Gaj | pozycja przybliżona 50°54′11,002″N 21°14′34,001″E/50,903056 21,242778 | [5] |
| 5 | Gaj oznaczony na austriackiej mapie Antoniego Mayera von Heldensfelda z roku 1804, zlokalizowany w połowie drogi między wsiami należącymi do Kochowskich: Dobruchną a Kowalkowicami. Dodatkowym argumentami są: fragmenty cegieł i ceramiki typowej dla XVII w występujące powierzchniowo na miejscu po nieistniejącym dworze oraz widok na Święty Krzyż z miejsca po dworze, opisywanego w wierszach poety | pozycja przybliżona 50°53′38,080″N 21°12′17,644″E/50,893911 21,204901 | [4] |
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 sierpnia 2022
- ↑ a b c Gaj, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 438.
- ↑ WESPAZJAN KOCHOWSKI BIOGRAM. staropolska.pl. [dostęp 2009-10-05]. (pol.).
- ↑ a b c d Zbigniew TYCZYŃSKI: Archeolodzy szukają śladów poety Wespazjana Kochowskiego. Echo Dnia. [dostęp 2009-10-02]. (pol.).
- ↑ Waśniów. Fundacja Rozwoju Wsi Kieleckiej. [dostęp 2009-10-02]. (pol.).
Zobacz też: Gaj
Linki zewnętrzne
- Gaj, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 438.
- Zbigniew TYCZYŃSKI: Archeolodzy szukają śladów poety Wespazjana Kochowskiego. Echo Dnia. [dostęp 2009-10-01]. (pol.).
- Gaj. świętokrzyskie. [dostęp 2013-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-17)]. (pol.).
- strona gminy Wasniów. [dostęp 2009-10-01]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 51.4 N
- S: 50.1N
- W: 19.6 E
- E: 22 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Ostrowiec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 51.08 N
- S: 50.80 N
- W: 21.10 E
- E: 21.70 E
Wespazjan Kochowski (1633-1700), great Polish historian and poet.