Gaje Wielkie

Gaje Wielkie
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

tarnopolski

Powierzchnia

6,325 km²

Wysokość

340 m n.p.m.

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


3683
582,29 os./km²

Nr kierunkowy

+380 352

Kod pocztowy

47722

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gaje Wielkie”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°31′10″N 25°38′39″E/49,519444 25,644167
Strona internetowa
Portal Ukraina

Gaje Wielkie (ukr. Великі Гаї, Wełyki Haji) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie tarnopolskim. W 2001 roku liczyła 3683 mieszkańców[1], co czyni ją jedną z największych wsi w obwodzie tarnopolskim.

We wsi jest 1294 gospodarstw i 40 ulic. Miejscowość leży 4 km na południowy wschód od Tarnopola. Mieszkańcy utrzymują się z pracy w rolnictwie, kilku przedsiębiorstwach, w rzemiośle i usługach. Ozdobą wsi jest kompleks parkowy Gaj Kobzara, w którym znajduje się pomnik Tarasa Szewczenki. W miejscowości znajdują się także szkoła, biblioteka, świetlica, cerkiew greckokatolicka, trzy cmentarze[2] oraz dwa przystanki kolejowe Gaje Wielkie i 1338 km, położone na linii Podwołoczyska – Tarnopol.

Historia

Pierwsza wzmianka w dokumentach o Gajach Wielkich pojawia się w 1785 roku[3].

W 1896 roku w Gajach Wielkich urodził się Jakym Seńkiwski, późniejszy duchowny greckokatolicki, męczennik i błogosławiony katolicki[4].

Przed II wojną światową wieś miała mieszany, ukraińsko-polsko-żydowski skład narodowościowy[3][5]. Do połowy lat 30. Gaje Wielkie były częścią Tarnopola[3], potem jako wyodrębniona wieś sołecka należały do gminy Borki Wielkie w powiecie tarnopolskim województwa tarnopolskiego[6].

Od września 1939 roku pod okupacją radziecką, od 1941 roku pod okupacją niemiecką.

W lipcu 1943 r. w miejscowej cerkwi greckokatolickiej odbyły się religijno-nazistowskie uroczystości, na które zjechało się wielu ukraińskich księży. Pod cerkwią dokonano poświęcenia broni przeznaczonej do mordowania Polaków[7].

Po II wojnie światowej tereny wsi przyłączono do ZSRR, do Gajów Wielkich przesiedlono Ukraińców z Polski[8].

W grudniu 1944 oraz 27 marca 1945 roku UPA zabiła w Gajach Wielkich łącznie 78 Polaków[6].

W 1979 roku wieś zgazyfikowano a w 1987 roku poprowadzono linię telefoniczną[2].

Związani z miejscowością

  • Kornel Posacki – nauczyciel, kierownik miejscowej publicznej szkoły powszechnej[9].

Przypisy

  1. ↑ с Великі Гаї, Тернопільська область, Тернопільський район (ukr.). Офіційний портал Верховної Ради України. [dostęp 2015-03-01].
  2. ↑ a b Інформація про село Великі Гаї Тернопільського району (ukr.). Oficjalna strona Gajów Wielkich. [dostęp 2015-03-01].
  3. ↑ a b c ВЕЛИКІ ГАЇ В МИНУЛОМУ (ukr.). Oficjalna strona Gajów Wielkich. [dostęp 2015-03-01].
  4. ↑ Блаженний Яким Сеньківський, Ієромонах, ЧСВВ (1896 – 1941) (ukr.). Oficjalna strona Gajów Wielkich. [dostęp 2015-03-01].
  5. ↑ Grzegorz Rąkowski: Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej: Podole (pol.). books.google.pl. [dostęp 2015-03-01].
  6. ↑ a b Henryk Komański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, Szczepan Siekierka, wyd. Wyd. 2., popr, Wrocław: Nortom, 2006, s. 387-388, ISBN 83-89684-61-6, OCLC 156875487.
  7. ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, „Ludobójstwo... dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946”, Wrocław 2006, ISBN 83-89684-61-6, s. 387.
  8. ↑ Володимир Кіцак: Депортовані з рідної землі (ukr.). Oficjalna strona Gajów Wielkich. [dostęp 2015-03-01].
  9. ↑ Dziennik Urzędowy Rady Szkolnej Krajowej we Lwowie. 2, s. 80, 28 lutego 1938.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ternopil Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Тернопольской области с 17 июля 2020 года
COA of Velyki Hayi.png
Герб с. Великі Гаї
Flag of Velyki Hayi.png
Прапор с. Великі Гаї