Galaksowate

Galaksowate
Galaxiidae[1]
Müller, 1846
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Galaxias maculatus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

stynkokształtne

Rodzina

galaksowate

Galaksowate[2] (Galaxiidae) – rodzina małych ryb stynkokształtnych (Osmeriformes). Niektóre gatunki są poławiane dla smacznego, delikatnego mięsa.

Występowanie i biotop

Przybrzeżne strefy morskie oraz wody słodkie półkuli południowej – południowa Australia, Tasmania i Nowa Zelandia, Ameryka Południowa i południowa Afryka. Galaxias maculatus jest prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnioną w naturze rybą słodkowodną. Niektóre galaksowate są gatunkami dwuśrodowiskowymi[3][2].

Cechy charakterystyczne

Ciało wydłużone, bocznie ścieśnione, nagie lub pokryte drobnymi bez łuskami. Głowa lekko spłaszczona. Otwór gębowy w położeniu końcowym. Brak zębów. Płetwa grzbietowa i odbytowa przesunięte do nasady ogona. Brak płetwy tłuszczowej – jej miejsce zajmuje płetwa grzbietowa, której podstawa znajduje się w linii lub za linią podstawy płetwy odbytowej. Wyraźnie zaznaczona jest linia boczna[2]. Największe gatunki galaksowatych dorastają maksymalnie do 38 cm długości.

Wśród galaksowatych występują gatunki spędzające całe życie w wodach słodkich (niektóre endemiczne) oraz gatunki anadromiczne.

Klasyfikacja

Filogeneza gatunków zaliczanych do tej rodziny nie została jednoznacznie ustalona, chociaż Johnson i Patterson (1996)[4] przedstawili mocne argumenty za monofiletyzmem wyróżnianego dotychczas w odrębnej rodzinie Lepidogalaxias salamandroides i galaksowatych. W Fishes of the World z 2006 Nelson zaliczył Lepidogalaxias do galaksowatych i obniżył rangę Lovettiinae, Aplochitoninae i Galaxiinae z podrodzin do plemion (tribus).

Galaxias vulgaris

Według Eschmeyera[5] Lepidogalaxias wyodrębniany jest do Lepidogalaxiidae, a rodzaje zaliczane do Galaxiidae są zgrupowane w podrodzinach:

  • Aplochitoninae: AplochitonLovettia
  • Galaxiinae: BrachygalaxiasGalaxiasGalaxiellaNeochannaParagalaxias

Znane z pokładów późnej kredy Afryki Południowej szczątki †Stompooria prawdopodobnie należą do Galaxiidae[3].

Zobacz też

  • ryby – wykaz rodzin

Przypisy

  1. Galaxiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Rutkowicz 1982 ↓, s. 53.
  3. a b Nelson 2006 ↓, s. 197.
  4. Johnson, G. D., C. Patterson. 1996. Relationships of lower euteleostean fishes, ss. 251–332. [w:] M. L. J. Stiassny, L. R. Parenti, G. D. Johnson (red.), Interrelationships of fishes. Academic Press, San Diego.
  5. W. N. Eschmeyer: Catalog of Fishes electronic version (3 Jan 2014) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 2014-01-20].

Bibliografia

  • Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
  • G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  • Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Galaxias maculatus.jpg
Autor: Lycaon.cl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Galaxias maculatus
Canterbury galaxias, Galaxias vulgaris.jpg
Autor: Zureks, Licencja: CC BY-SA 3.0
Canterbury galaxias, Galaxias vulgaris