Galerina

Hełmówka
Ilustracja
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0

Hełmówka rdzawa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

hełmówka

Nazwa systematyczna
Galerina Earle
Bulletin of the New York Botanical Garden 5: 423 1909)
Typ nomenklatoryczny

Galerina vittiformis (Fr.) Earle

Hełmówka jadowita
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Hełmówka błotna

Galerina Earle (hełmówka) – rodzaj grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi według Index Fungorum[1].

Synonimy naukowe: Agaricus trib. Galera Fr., Galera (Fr.) P. Kumm., Galerula P. Karst., Phaeogalera Kühner, Pholidotopsis Earle, Velomycena Pilát, Schweiz. Z. Pilzk[2].

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były dawniej jako bedłka lub łuskwiak[3].

Charakterystyka

Saprotrofy rosnące na mchu, ziemi lub drewnie. Owocniki wysmukłe z cienką skórką, mającą promieniowe strzępki. Kapelusze przeważnie suche, higrofaniczne, ze śladami osłony lub bez nich. Blaszki przyrośnięte. Trzony suche, kosmkowate lub nagie, rzadko ze skórkowatym pierścieniem, czasami ze strefą pierścieniową. Wysyp zarodników rdzawożółty lub rdzawobrązowy. Zarodniki gładkie do brodawkowatych, migdałkowate, zwykle bez pory rostkowej, trama blaszek regularna (strzępki biegną równolegle)[4].

Identyfikacja wielu gatunków hełmówek jest trudna i często konieczna jest analiza ich cech mikroskopowych[4].

Gatunki występujące w Polsce

  • Galerina ampullaceocystis P.D. Orton 1960 – hełmówka ampułkowatorozwierkowa
  • Galerina atkinsoniana A.H. Sm. 1953 – hełmówka mchowa
  • Galerina badipes (Fr.) Kühner 1935 – hełmówka brązowotrzonowa
  • Galerina calyptrata P.D. Orton 1960 – hełmówka okrytozarodnikowa
  • Galerina camerina (Fr.) Kühner 1955 – hełmówka świerkowa[5]
  • Galerina cerina A.H. Sm. & Singer 1955 – hełmówka woskowata
  • Galerina clavata (Velen.) Kühner 1935 – hełmówka wielkozarodnikowa
  • Galerina embolus (Fr.) P.D. Orton 1960 – hełmówka piaskowa
  • Galerina fallax A.H. Sm. & Singer 1955 – hełmówka bezpierścieniowa
  • Galerina gibbosa J. Favre 1936 – hełmówka żółtobrązowa
  • Galerina graminea (Velen.) Kühner 1935 – hełmówka murawowa[6]
  • Galerina heimansii Reijnders 1959 – hełmówka czerwonawoblaszkowa
  • Galerina hypnorum) (Schrank) Kühner, 1935 – hełmówka mszarowa
  • Galerina jaapii A.H. Sm. & Singer 1955 – hełmówka grzybówkopodobna
  • Galerina marginata (Batsch) Kühner 1935 – hełmówka jadowita
  • Galerina mniophila (Lasch) Kühner 1935 – hełmówka mcholubna
  • Galerina nana (Petri) Kühner 1935 – hełmówka drobna
  • Galerina norvegica A.H. Sm. 1964 – hełmówka norweska
  • Galerina paludosa (Fr.) Kühner 1935 – hełmówka błotna
  • Galerina permixta (P.D. Orton) Pegler 1975 – hełmówka wierzbowa
  • Galerina phillipsii D.A. Reid 1984 – hełmówka angielska
  • Galerina pseudocamerina Singer 1951 – hełmówka torfowcolubna[7]
  • Galerina pumila (Pers.) Singer 1961 – hełmówka grzybówkowa[8]
  • Galerina sahleri (Quél.) Kühner 1948 – hełmówka pajęczynowata
  • Galerina sideroides (Bull.) Kühner 1935 – hełmówka nadrzewna
  • Galerina sphagnorum (Pers.) Kühner 1935 – hełmówka torfowcowa
  • Galerina stagnina (Fr.) Kühner 1935 – hełmówka białopierścieniowa
  • Galerina stordalii A.H. Sm. 1964 – hełmówka jasnotrzonowa
  • Galerina stylifera (G.F. Atk.) A.H. Sm. & Singer 1958 – hełmówka prążkowana
  • Galerina subbadipes Huijsman 1955 – hełmówka brązowawa
  • Galerina subclavata Kühner 1973 – hełmówka śródmchowa
  • Galerina tibiicystis (G.F. Atk.) Kühner 1935 – hełmówka oprószona
  • Galerina triscopa) (Fr.) Kühner 1935 – hełmówka pniakowa
  • Galerina uncialis (Britzelm.) Kühner 1935 – hełmówka mączna
  • Galerina vittiformis (Fr.) Singer 1950 – hełmówka rdzawa

Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum. Uwzględniono tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie[9]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2016-11-08]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
  3. ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 378. ISBN 83-7404-513-2.
  5. ↑ W. Wojewoda podaje nazwę polską dla synonimu G. pseudobadipes.
  6. ↑ W. Wojewoda podał nazwę dla synonimu Galerina laevis
  7. ↑ W. Wojewoda podał polska nazwę dla synonimu Galerina josserandii Kühner
  8. ↑ Nazwa według S. Domańskiego
  9. ↑ Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2013-09-20]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Galerina spec. - Lindsey 9a.jpg
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0

Galerina spec. from Commanster, Belgium.

The determination of the species shown in this picture has been verified.
Galerina paludosa - Lindsey 1b.jpg
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0

Galerina paludosa from Commanster, Belgium.

The determination of the species shown in this picture has been verified.
Galerina marginata 61108.jpg
Autor: This image was created by user Dan Molter (shroomydan) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
The toxic mushroom Galerina marginata (Batsch) Kühner. Originally identified as Galerina autumnalis (Peck) A.H. Sm. & Singer, the former is now known to be the preferred synonym. Specimens photographed in Strouds Run State Park, Athens, Ohio, USA.