Galon (pasmanteria)

Galon i frędzla na mundurze amerykańskim z Vermont

Galon, pasamon – tkana lub pleciona taśma wykonana całkowicie lub z dodatkiem metalowych nitek, stosowana głównie do dekoracji strojów.

Galonów używano od XVI wieku do zdobienia ubiorów poprzez naszywanie ich na strojach. W XVI, XVII, XVIII wieku były stosowane w strojach dworskich i uroczystych[1].
Taśmy takie, gładkie lub wzorzyste wykonywano z nici jedwabnych lub bawełnianych, nici metalowe stosowane do ich produkcji były przeważnie srebrne lub złote[2]. Brzegi galonów często miały geometryczny wzór, środek wypełniały motywy roślinne w postaci stylizowanych liści lub wici[2].
W XIX wieku zostały na liberiach oraz zaczęto je stosować do oznaczania dystynkcji na mundurach wojskowych[1], zwłaszcza na epoletach i czapkach[3]. W związku z tym w uproszczeniu galon utożsamia się często z pagonem, epoletem czy w ogóle z naramiennikiem wojskowym[3].

Określenia galon używano również dla wykończenia obić tapicerskich wykonanego z jedwabnej lub bawełnianej taśmy (od II poł. XVIII wieku)[1][2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
  2. ↑ a b c Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
  3. ↑ a b Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak), T. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1978.

Bibliografia

  • Zdzisław Żygulski jun, Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 412. ISBN 83-03-01483-8.

Media użyte na tej stronie

VtSenateFringe.JPG
Fringe and galloon trim in the Vermont Senate Chamber at the Vermont State House. August 2007.