Gana

Gana
wieś

Główna ulica w Ganie
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

oleski

Gmina

Praszka

Liczba ludności (2008)

ok. 700

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

46-320[1]

Tablice rejestracyjne

OOL

SIMC

0143283

Położenie na mapie gminy Praszka
Mapa konturowa gminy Praszka, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gana”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Gana”
Położenie na mapie powiatu oleskiego
Mapa konturowa powiatu oleskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gana”
Ziemia51°04′10″N 18°31′51″E/51,069444 18,530833

Gana – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Praszka.

Części wsi

Integralne części wsi Gana[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0998553Gawroniecczęść wsi
0998560Komornikiczęść wsi
0998547Zawisna-Parcelaczęść wsi

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniana w dokumentach z lat 1236-49 jako „Gana"[4].

Została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. Pierwsze wzmianki mówią o Janie, prepozycie z Rudy, kanoniku gnieźnieńskim i wrocławskim, który zapisał w testamencie wieś Gana oraz część Strojca klasztorowi na Piasku we Wrocławiu, a wieś synów Splotowica i Wojsława kościołowi w Rudzie. Wieś wymieniona także została w dokumencie z 1357 jako własność arcybiskupa gnieźnieńskiego "in terra Velusiensis" (pol. "w ziemi wieluńskiej"). W 1381 Gana graniczyła z Wierzbiem i Kowalami. W tym roku Jan z Praszki sprzedał część wsi Wieruszowi z Kowal za 50. florenów. Według Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej spisanego przez Jana Łaskiego wieś w 1511 leżała w powiecie wieluńskim. Liczyła wówczas 2-3 łany, z których płaciła arcybiskupowi dziesięcinę w wysokości 5 groszy od łana[4][5].

W 1552 wieś leżała w parafii Kowale, współcześnie jest to parafia św. Wojciecha w Kowalach-Ganie. Stanowiła wtedy własność F. Kowalskiego. Odnotowano w niej jednego kmiecia, a także część folwarczną oraz kuźnicę o trzech kołach. W 1553 odnotowano we wsi 1,2 łana[4][5][4].

Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze rosyjskim. Miejscowość jako wieś i folwark leżące w powiecie wieluńskim wymienia XIX-wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Notuje on miejscowość jako „Gana”. W 1828 r. było w niej 28 domów i 202 mieszkańców[6][5]. W XIX w. we wsi znajdował się przysiółek Długie[7]. Współcześnie występują tu przysiółki Gana-Długa oraz Gana-Krótka[8].

W latach 1957-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa łódzkiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Urodzeni w Ganie

W Ganie urodził się Aleksander Koj, lekarz i naukowiec zajmujący się biochemią i biologią molekularną, wieloletni rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 251 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. ↑ a b c d Rosin 1963 ↓.
  5. ↑ a b c Gana, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 487.
  6. ↑ Gana, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 481.
  7. ↑ Źródło: ASC parafii pw. WNMP w Praszce; Mapa powiatu wieluńskiego ok. 1847.
  8. ↑ Mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne nr M-34-25/26 Wieluń, wydana przez Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne i Wojskowe Zakłady Kartograficzne, Warszawa 1995, wydanie pierwsze.

Bibliografia

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Gana” (3). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 80.

Linki zewnętrzne

Gmina Praszka
Wsie
Osada
Osaday leśne
Integralne
części wsi
  • Gawroniec
  • Grudzieczyzna
  • Jesionka
  • Kiczmachów
  • Kolonia Praszka
  • Kolonia Trzecia
  • Komorniki
  • Kowale-Parcela
  • Marki
  • Orsztyn
  • Poduchowne
  • Sołtysy-Osada Leśna
  • Śmiałki
  • Trakt Ożarowski
  • Trakt Wieluński
  • Zawisna-Parcela
  • Żubrówka

POL Praszka COA.svg

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Olesno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olesno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.16 N
  • S: 50.60 N
  • W: 18.20 E
  • E: 18.72 E