Gardes-marine

Gardes-Marine lub Gardes de la Marine (dosł.: gwardziści morscy) – we Francji ancien régime'u młodzi ludzie z arystokratycznych i szlacheckich rodzin wybierani przez króla i kierowani do jednego z portów wojennych celem nauki rzemiosła marynarskiego i wyszkolenia na oficerów. Byli podzieleni na kompanie i rozlokowani w portach Brestu, Tulonu i Rochefort. Wszyscy oficerowie marynarki wywodzili się z tych kompanii, które były tym samym co dzisiejsze szkoły marynarki wojennej.

Opłacani z kasy królewskiej nauczyciele mieli wpoić im wiedzę, która uczyni z nich dobrych oficerów – byli więc nauczyciele matematyki, rysunku, pisma, fortyfikacji, projektowania i budownictwa okrętowego, tańca, hydrografii, fechtunku itp.

Na francuskich okrętach królewskich służyli jak prości marynarze i wykonywali wszelkie prace. W czasie szkolenia morskiego pogłębiali wiedzę nabytą na lądzie. Porządek zajęć, koordynowany przez dowódcę okrętu, zawierał cztery godziny poświęcone odrębnym ćwiczeniom. Pierwsza godzina przeznaczona była na naukę pilotowania i hydrografii, druga na zajęcia z bronią strzelecką i poznanie operacji militarnych, trzecia na naukę obsługi i strzelania z dział, czwarta na naukę prowadzenia okrętu. Jeśli czas pozwalał trening każdego gwardzisty nadzorowany był przez dowódcę lub jego zastępcę.

Odpowiednikiem był rosyjski dorewolucyjny stopień gardemaryn (гардемарин).

Bibliografia

• Nicolas Viton de Saint-Allais: Dictionnaire encyclopédique de la noblesse de France. Paris: 1816.