Gardno (powiat gryfiński)
wieś | |
![]() Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | 1049[1] |
Strefa numeracyjna | 91 |
Tablice rejestracyjne | ZGR |
SIMC | 0776338 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Gardno (do 1945 niem. Garden) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino, na Równinie Wełtyńskiej. Wieś leży przy jednym z nielicznych węzłów komunikacyjnych krajowej drogi ekspresowej S3 oraz przy skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 119 ze Szczecina i drogi wojewódzkiej nr 120 łączącej Gryfino i Stare Czarnowo.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.
Na wschód od Gardna (ok. 0,6 km), przy drodze wojewódzkiej nr 120 i drodze ekspresowej S3 utworzono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej o łącznej powierzchni 57,59 ha[2][3].
Historia
W 1240 roku klasztor cystersów w Kołbaczu otrzymał potwierdzenie posiadania wsi Gardno. W 1242 roku w dokumencie wystawionym na rzecz opactwa w Kołbaczu wymieniono świadka; Hinricus Sculteus de Gardna. W I połowie XIII wieku w Gardnie wybudowano kościół, była to budowla w stylu romańskim zbudowana z granitowych kwadr. W roku 1893 nastąpiła przebudowa świątyni. W 1945 roku kościół zdewastowany wskutek działań wojennych popadł w ruinę. Odbudowa świątyni nastąpiła dopiero w 1978 r. W dniu 9 maja 1978 roku kościół konsekrowano jako siedzibę parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa[4]. Świątynia jest obiektem zabytkowym i znajduje się w Rejestrze zabytków pod nr rej. 117 z 27.07.1956 r.[5]
Zabytki
- Kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gardnie[6] – kościół romański z 1 połowy XIII wieku z bloków granitowych, przebudowany w 1893, zniszczony w 1945, konsekrowany w 1978. Należy do najstarszych kościołów na Pomorzu Zachodnim; lekko regotyzowane szczyty oraz wyodrębnione prezbiterium i absyda. W południowej ścianie nawy portal główny, w ścianach bocznych trójkowe zespoły wielkich okien[7]. Ze świątyni pochodzi najstarsza rzeźba kultowa z terenu Pomorza Zachodniego – Maria z Dzieciątkiem z Gardna (1260 r.). Wraz z drugą figurą (Maria z Dzieciątkiem z Gardna, 1300 r.) stanowią wczesny przykład rzeźb maryjnych związanych ze środowiskiem cysterskim w Europie, wykonane przez warsztat gotlandzki lub pomorski pod wpływem rzeźby gotlandzkiej[8];
- Zabudowania folwarczne i przyległy park;
- Dąb nazwany „Kasztelanem”[9].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Gardno w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-11-27] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Podstrefa Gryfino. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-27].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. (Dz.U. z 2008 r. nr 232, poz. 1551, s. 13076-7)
- ↑ GARDNO ( Garden ). [w:] Architektura Sakralna Pomorza Zachodniego [on-line]. Sławomir Pawlak. [dostęp 2014-10-27].
- ↑ Westernpomerania, Garden. [dostęp 2008-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-27)].
- ↑ Kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Gardno. [dostęp 2015-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-03)].
- ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 69 ISBN 978-83-7495-133-3
- ↑ Madonna z Dzieciątkiem z Gardna (1260) – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl, encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2022-01-14] .
- ↑ Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Gryfino
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Autor:
Mapa powiatu gryfińskiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Gryfino, Polska
Autor: Waldemar Sieńko, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gardno, kościół par. Najświętszego Serca Pana Jezusa (zabytek nr rejestr. 117)