Garret FitzGerald
| ||
.jpg) © European Communities, 1975, CC BY 4.0 Garret FitzGerald (1975) | ||
| Pełne imię i nazwisko | Garret Desmond FitzGerald | |
| Data i miejsce urodzenia | 9 lutego 1926 Dublin | |
| Data i miejsce śmierci | 19 maja 2011 Dublin | |
| Taoiseach | ||
| Okres | od 14 grudnia 1982 do 10 marca 1987 | |
| Przynależność polityczna | Fine Gael | |
| Poprzednik | Charles Haughey | |
| Następca | Charles Haughey | |
| Taoiseach | ||
| Okres | od 30 czerwca 1981 do 9 marca 1982 | |
| Przynależność polityczna | Fine Gael | |
| Poprzednik | Charles Haughey | |
| Następca | Charles Haughey | |
| Minister spraw zagranicznych Irlandii | ||
| Okres | od 1973 do 1977 | |
| Przynależność polityczna | Fine Gael | |
| Poprzednik | Brian Lenihan | |
| Następca | Michael O’Kennedy | |
Garret Desmond FitzGerald (irl. Gearóid Mícheál Mac Gearailt; ur. 9 lutego 1926 w Dublinie, zm. 19 maja 2011 tamże[1]) − irlandzki polityk, ekonomista i dziennikarz, deputowany i minister, w latach 1977–1987 lider Fine Gael, dwukrotny premier Irlandii.
Życiorys
Jego ojcem był polityk Desmond FitzGerald[2]. Kształcił się w prowadzonej przez jezuitów szkole średniej Belvedere College[3]. W 1946 ukończył studia z historii oraz filologii francuskiej i hiszpańskiej na University College Dublin[4]. W 1947 uzyskał uprawnienia adwokata, jednak nie podjął praktyki w zawodzie[3]. Doktoryzował się w 1968[4]. W latach 1947–1958 był zatrudniony w liniach lotniczych Aer Lingus, w których zajmował się sprawami rozwoju. Pracował również jako konsultant oraz dziennikarz ekonomiczny. Przez kilkanaście lat był korespondentem „Financial Times” w Dublinie, publikował też cotygodniowe felietony w „The Irish Times”[3]. Między 1959 a 1973 był wykładowcą ekonomii na UCD, w 1965 dołączył do organu zarządzającego tą uczelnią[4].
Zaangażował się w działalność polityczną w ramach Fine Gael. W latach 1965–1969 zasiadał w Seanad Éireann, do którego został wybrany przez panel przemysłowo-handlowy[2]. W 1969 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do Dáil Éireann. Do niższej izby irlandzkiego parlamentu był następnie wybierany w kolejnych wyborach w 1973, 1977, 1981, lutym 1982, listopadzie 1982, 1987 i 1989, sprawując mandat deputowanego do 1992[2][5].
W 1973 objął stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie, którym kierował Liam Cosgrave. Sprawował je do 1977, w tym samym roku został nowym liderem Fine Gael[2]. W czerwcu 1981 został premierem rządu mniejszościowego, który powstał w okresie kryzysu gospodarczego. Gabinet upadł po kilku miesiącach[3], w marcu 1982 Garret FitzGerald odszedł z urzędu[5]. Powrócił na funkcję premiera w grudniu 1982, urzędując do marca 1987. W grudniu 1983 pełnił jednocześnie obowiązki ministra handlu i turystyki[5]. W 1987, po wyborczej porażce FG, ustąpił także ze stanowiska lidera partii[3]. W trakcie swojej aktywności jako premier był zwolennikiem długofalowego dyplomatycznego działania na rzecz zjednoczenia Irlandii. W 1985 przyczynił się do podpisania brytyjsko-irlandzkiego porozumienia dającego Irlandii ograniczone prawo głosu w sprawach Irlandii Północnej i doprowadził do jego ratyfikacji przez Dáil Éireann[6].
W późniejszych latach był m.in. kanclerzem National University of Ireland (1997–2009)[4].
Przypisy
- ↑ FitzGerald, Garret (ang.). rulers.org. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ a b c d Garret FitzGerald (ang.). electionsireland.org. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ a b c d e Identity Statement for Garret FitzGerald (ang.). ucd.ie. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ a b c d UCD mourns the death of Garret FitzGerald, one of Ireland’s most significant statesmen and intellectuals (ang.). ucd.ie, 18 maja 2011. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ a b c Mr. Garret FitzGerald (ang.). oireachtas.ie. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 5 (suplement). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 111. ISBN 83-01-08614-9.
| ||||||||||||||
|
Media użyte na tej stronie
Arms of Ireland. Blazon: Azure, a harp or stringed argent.
© European Communities, 1975, CC BY 4.0
Portret Garret Fitzgerald (1926–2011)