Garz

Garz
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Meklemburgia-Pomorze Przednie

Powiat

Powiat Vorpommern-Rügen

Powierzchnia

65,44 km²

Wysokość

15 m n.p.m.

Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności
• gęstość


2201[1]
33 os./km²

Nr kierunkowy

03838, 038304, 038307

Kod pocztowy

18574

Tablice rejestracyjne

VR, GMN, NVP, RDG, RÜG

Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Garz”
Ziemia54°19′N 13°21′E/54,316667 13,350000
Strona internetowa
Portal Niemcy

Garz, Garz/Rügenmiasto w Niemczech w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, na Pomorzu, w powiecie Vorpommern-Rügen, wchodzi w skład urzędu Bergen auf Rügen. Leży w południowej części wyspy Rugii ok. 5 km od wybrzeża i w 2008 r. liczyło ok. 2 500 mieszkańców[2]. Uważane jest za najstarsze miasto Rugii.

Toponimia i historia

(c) Deutsche Fotothek‎, CC BY-SA 3.0 de
Słowiańskie grodzisko na rys. z XIX w.

Nazwa miasta pochodzi od słowa gard, które w narzeczu rugijskim oznaczało gród[3]. W języku polskim oddawana była w formie Grodnica[4] lub Gardziec[5], Gardziec Rański[6].

We wczesnym średniowieczu było siedzibą świeckich władców słowiańskiego plemienia Ranów. Tutaj po upadku Arkony, książęta Jaromar I i Tesław poddali się chrystianizacji i zostali lennikami króla Danii Waldemara I Wielkiego. Lokacja miasta nastąpiła w 1319 roku. Po wygaśnięciu lokalnej linii książęcej w 1325 część księstwa pomorskiego dynastii Gryfitów, a po wygaśnięciu tegoż rodu i pokoju westfalskim z 1648 miasto znalazło się w granicach Szwecji. W 1815 włączone do Prus, od 1871 część Niemiec.

W 2001 włączono do miasta wieś Groß Schoritz, w 2004 Zudar, a w 2005 Karnitz.

Zabytki

  • Średniowieczne grodzisko słowiańskie
  • Kościół św. Piotra z XIV w., gotycki
  • Ratusz
  • Dwór
  • Kościół św. Wawrzyńca z XIV w. w dzielnicy Zudar, gotycki
  • Stare domy

Przypisy

  1. https://web.archive.org/web/20190510165613/https://www.laiv-mv.de/static/LAIV/Statistik/Dateien/Publikationen/A%20I%20Bev%C3%B6lkerungsstand/A123/2017/A123%202017%2022.xls
  2. Statistisches Amt Mecklenburg-Vorpommern, Schwerin, 2009
  3. Oswald Jannermann, Slawische Orts- und Gewässernamen in Deutschland, Norderstedt 2009, s. 32.
  4. ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
  5. Janisław Osięgłowski, Wyspa słowiańskich bogów, Warszawa 1971
  6. Jarosław Kociuba "Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach dawnego Księstwa Pomorskiego", Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2012

Media użyte na tej stronie

Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Zudar, Kirche, Ansicht (2009-09-13).JPG
Autor: Klugschnacker, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zudar, St.-Laurentius-Kirche
Rügen. Garzer Burgwall, aus, Baltische Studien, 24. Jg., Stettin 1872.jpg
(c) Deutsche Fotothek‎, CC BY-SA 3.0 de
Original image description from the Deutsche Fotothek
Garz/Rügen. Garzer Burgwall, aus: Baltische Studien, 24. Jg., Stettin 1872
Mecklenburg-Vorpommern location map 2011.svg
(c) TUBS, CC BY-SA 3.0
Location map of Mecklenburg-Vorpommern, Germany (after county reorganization 2011)
Garz (Rügen) - Ortsmitte (2) (11968239246).jpg
Autor: Gerhard Giebener, Licencja: CC BY 2.0
Der kleine Ort Garz liegt im Süden der Insel Rügen. Nach Stralsund sind es 23 Kilometer. Seit 2004 gehört auch die Halbinsel Zudar zum Ort. Südlich liegt einer der wenigen größeren Seen der Insel Rügen, der Garzer See. Sehenswert sind u. a. die ev. St.-Petri-Kirche, das Ernst-Moritz-Arndt-Geburtshaus bei Schloss Schoritz, das E.-M.-Arndt-Museum, die alte Schule, das Rathaus und die teilweise restaurierten Bürgerhäuser. Der Ortskern wurde im Rahmen der Städtebauförderung seit 1991 restauriert. Es gibt aber auch noch etliche Gebäude, an denen es noch viel zu tun gibt.
St Petri Kirche Garz Ruegen imgp7966.jpg
Autor:

Oryginalnym przesyłającym był Smial z niemieckiej Wikipedii

(Tekst oryginalny: „Smial), Licencja: CC BY-SA 2.0 de
St. Petri-Kirche in Garz/Rügen, Ansicht aus südlicher Richtung
Rathaus Garz auf Rügen (11980516286).jpg
Autor: Gerhard Giebener, Licencja: CC BY 2.0
Der kleine Ort Garz liegt im Süden der Insel Rügen. Nach Stralsund sind es 23 Kilometer. Seit 2004 gehört auch die Halbinsel Zudar zum Ort. Südlich liegt einer der wenigen größeren Seen der Insel Rügen, der Garzer See. Sehenswert sind u. a. die ev. St.-Petri-Kirche, das Ernst-Moritz-Arndt-Geburtshaus bei Schloss Schoritz, das E.-M.-Arndt-Museum, die alte Schule, das Rathaus und die teilweise restaurierten Bürgerhäuser. Der Ortskern wurde im Rahmen der Städtebauförderung seit 1991 restauriert. Es gibt aber auch noch etliche Gebäude, an denen es noch viel zu tun gibt.