Gaspar Noé
 (c) Olivier Strecker, CC BY-SA 3.0 Gaspar Noé (2012) | |
| Data i miejsce urodzenia | 27 grudnia 1963 |
|---|---|
| Zawód | reżyser, scenarzysta, operator, montażysta, producent filmowy |
| Współmałżonek | Lucile Hadžihalilović |
| Lata aktywności | od 1985 |
 | |
Gaspar Noé (ur. 27 grudnia 1963[1] w Buenos Aires) – argentyńsko-francuski[2] reżyser, scenarzysta, operator, montażysta i producent filmowy[3]. Autor głośnego thrillera z Monicą Bellucci i Vincentem Casselem Nieodwracalne (2002)[4], a także Wkraczając w pustkę (2009), Love (2015) czy Climax (2018).
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w Buenos Aires[5] w Argentynie jako syn argentyńskiego artysty malarza Luisa Felipe Noé'go (ur. 26 maja 1933)[6][7][8]. Jego matka, nauczycielka języka angielskiego w Argentynie, miała irlandzkie korzenie. Jego rodzice byli ateistami[9].
W 1976 wraz z rodziną wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, aby w tym czasie uniknąć niebezpiecznej sytuacji politycznej w Argentynie. Przez krótki czas przebywał w Nowym Jorku, zanim wraz z rodziną przeniósł się do Francji. Zamieszkał w Paryżu, gdzie w wieku 17 lat ukończył tamtejsze École Louis-Lumière.
Kariera
Zaczynał od filmów krótkometrażowych, m.in. Carne (1991), za które otrzymał nagrody na festiwalach w Avignon i Cannes. W 1998 wyreżyserował swój pełnometrażowy debiut fabularny Sam przeciw wszystkim, będący sequelem Carne. Bardzo głośny okazał się jego drugi film, czyli Nieodwracalne (2002)[10]. Kontrowersje wzbudzała głównie kilkunastominutowa scena brutalnego gwałtu, a także ukazanie morderstwa za pomocą gaśnicy[11].
Jednym źródłem inspiracji Noé'go był film 2001:Odyseja kosmiczna Stanleya Kubricka[12], do którego czasami nawiązywał w swoich pracach[13].
W 2003 wyreżyserował teledysk do piosenki „Protège Moi” zespołu Placebo. Klip nie został oficjalnie wydany ze względu na odważne sceny erotyczne.
W 2013 był autorem projektu okładki debiutanckiego albumu Night Time, My Time amerykańskie piosenkarki Sky Ferreira[14][15].
W 2015 zrealizował w 3D film Love, który premierowo pokazano na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes. Tam też, trzy lata później, Noé pokazał w sekcji Quinzaine des Réalisateurs film Climax, zdobywając Art Cinema Award.
Życie prywatne
Poślubił Lucile Eminę Hadžihalilović, francuską reżyserkę i scenarzystkę.
W 2019 doznał niemal śmiertelnego krwotoku śródmózgowego, co częściowo zainspirowało fabułę jego dramatu Vortex (2021)[16].
Nagrody i nominacje
| Rok | Nagroda | Kategoria | Tytuł | Rezultat |
|---|---|---|---|---|
| 1991 | Avignon Film Festival | Prix Tournage | Carne | Wygrana |
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | SACD Award | Wygrana | ||
| 1992 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Porto | Najlepszy film | Nominacja | |
| 1998 | Kataloński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges | Najlepszy scenariusz | Sam przeciw wszystkim (Seul contre tous) | Wygrana |
| Kataloński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges | Najlepszy film | Nominacja | ||
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | Mercedes-Benz Award | Wygrana | ||
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy Molodist w Kijowie | Najlepszy fikcyjny film pełnometrażowy | Nominacja | ||
| Międzynarodowy Festiwal Filmów Frankofońskich w Namurze | Złoty Bayard | Nominacja | ||
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sztokholmie | Brązowy Koń | Nominacja | ||
| Festiwal Filmowy w Sarajewie | Międzynarodowa Federacja Krytyków Filmowych | Wygrana | ||
| 1999 | Buenos Aires International Festival of Independent Cinema | Najlepszy film | Nominacja | |
| 2001 | Boston Underground Film Festival | Najlepszy film festiwalowy | Wygrana | |
| 2002 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sztokholmie | Brązowy Koń | Nieodwracalne (Irreversible) | Wygrana |
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | Złota Palma | Nominacja | ||
| 2004 | Bodil Awards | Najlepszy nieamerykański film | Nominacja | |
| 2009 | Kataloński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges | Nagroda specjalna Jury | Wkraczając w pustkę (Enter the Void) | Wygrana |
| Kataloński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges | Najlepszy film | Nominacja | ||
| Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | Złota Palma | Nominacja | ||
| 2015 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | Queer Palm | Love | Nominacja |
| Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage | Najlepszy film 3D | Wygrana | ||
| 2018 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes | Art Cinema Award | Climax | Wygrana |
Filmografia
- 1985: Tanga dla Gardela (El exilio de Gardel: Tangos) - obsada aktorska
- 1985: Tintarella di luna (film krótkometrażowy) - reżyseria
- 1987: Pulpe amère (film krótkometrażowy) - reżyseria
- 1991: Carne - scenariusz, reżyseria
- 1995: Le rocher d'Acapulco - obsada aktorska - jako Jean-Marc (głos)
- 1996: Doberman (Dobermann) - obsada aktorska
- 1998: Sodomici (Sodomites; film krótkometrażowy) - scenariusz, reżyseria
- 1998: Sam przeciw wszystkim (Seul contre tous) - scenariusz, reżyseria, montaż
- 2002: Nieodwracalne (Irreversible) - scenariusz, reżyseria, zdjęcia, montaż
- 2006: We Fuck Alone, segment filmu Destricted
- 2009: Wkraczając w pustkę (Enter the Void) - scenariusz, reżyseria, montaż
- 2009: 42, segment filmu 42 One Dream Rush
- 2012: 9 meses... ¡De condena!
- 2012: Ritual, segment filmu 7 dni w Hawanie (7 días en la Habana),
- 2015: Love - scenariusz, reżyseria, producent, montaż, obsada aktorska
- 2018: Climax - scenariusz, reżyseria, montaż
- 2019: Lux Æterna - scenariusz, reżyseria
- 2021: Vortex - scenariusz, reżyseria
Teledyski
| Rok | Tytuł | Artysta |
|---|---|---|
| 1998 | „Insanely Cheerful” | Bone Fiction |
| 2002 | „Stress” | Thomas Bangalter (ze ścieżki dźwiękowej Irréversible) |
| 2003 | „Outrage” | |
| 2004 | „Je Suis si Mince” | Arielle |
| „Protège-Moi” | Placebo | |
| 2012 | „Applesauce” | Animal Collective |
| „Love in Motion” | SebastiAn | |
| „We No Who U R” | Nick Cave and the Bad Seeds |
Przypisy
- ↑ Gaspar Noé. AlloCiné. [dostęp 2016-08-22]. (fr.).
- ↑ Gaspar Noé. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Gaspar Noé. Listal. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Gaspar Noé. MYmovies. [dostęp 2016-08-22]. (wł.).
- ↑ Gaspar Noé. SensaCine.com. [dostęp 2016-08-22]. (hiszp.).
- ↑ Luis Felipe Noé. Fundación Konex. [dostęp 2019-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-13)]. (hiszp.).
- ↑ Biografia de Luis Felipe Noé. Biografías y Vidas. [dostęp 2016-08-22]. (hiszp.).
- ↑ Luis Felipe Noé (Argentinian, 1933). MutualArt.com. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Olympia Le-Tan: Interview Gaspar Noe. Purple. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Interview: Talking Sex & Cinema With ‘Love 3D’ Director Gaspar Noé. Indie Wire. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ 3D hardcore porn film featuring explicit orgies, nudity and a transvestite prostitute. „Daily Mail”. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Top 10 Favorite Films of Mind-Bending Director Gaspar Nóe. Nofilmschool. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Seven Things That Inspire Gaspar Noé. „The New York Times”. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Sky Ferreira's Sex Appeal Is What Pop Music Needs Right Now. La Weekly. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
- ↑ Get to know Gaspar Noe, the most controversial film-maker of modern times. HungerTV. [dostęp 2016-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-05)]. (ang.).
- ↑ Gaspar Noé ujawnił, że był bliski śmierci. Reżyser przeżył udar mózgu. Onet.pl. [dostęp 2021-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-20)]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Gaspar Noé w bazie IMDb (ang.)
- Gaspar Noé w bazie Filmweb
Media użyte na tej stronie
Autor: ManoSolo13241324, Licencja: CC BY-SA 4.0
Signature du réalisateur Gaspar Noé.