Gasper Thaçi

Gasper Thaçi
Prymas Albanii
Kraj działania

Albania

Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1889
Szkodra

Data i miejsce śmierci

26 maja 1946
Szkodra

Arcybiskup Szkodry
Okres sprawowania

1936–1946

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

23 stycznia 1911

Sakra biskupia

27 stycznia 1936

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

19 marca 1936

Miejscowość

Szkodra

Miejsce

Katedra Świętego Szczepana w Szkodrze

Konsekrator

Giovanni Battista della Pietra

Gasper Thaçi (ur. 23 stycznia 1889 w Szkodrze, zm. 26 maja 1946 w Szkodrze[1]) – albański biskup katolicki i więzień sumienia, brat pisarza Kolë Thaçiego.

Życiorys

Pochodził z rodziny kupieckiej. Po ukończeniu seminarium w Szkodrze, wyjechał na studia teologiczne do Innsbrucku[1]. W dniu 23 stycznia 1911 został wyświęcony na księdza. Po uzyskaniu święceń pracował w parafiach Nenshat, Dajç i Qelez w diecezji Sapa. W roku 1930 powrócił do Szkodry, gdzie objął funkcję proboszcza miejscowej parafii, pomagając w pracy abp Lazerowi Mjedji, z uwagi na jego zły stan zdrowia.

Wyświęcony na biskupa 27 stycznia 1936 przez papieża Piusa XI, dwa miesiące później otrzymał godność ordynariusza archidiecezji szkoderskiej, a zarazem prymasa Albanii. Funkcję tę sprawował także w czasie włoskiej okupacji Albanii, prowadząc rozmowy z władzami włoskimi, co posłużyło później władzom komunistycznym jako pretekst do oskarżenia Thaçiego o kolaborację z okupantem. Thaçi był inicjatorem budowy nowych świątyń w diecezji szkoderskiej, a także kaplicy na katolickim cmentarzu Rrmajt w Szkodrze.

Po przejęciu władzy przez komunistów prowadził rozmowy z Sejfullą Maleshovą, który proponował mu utworzenie Partii Chrześcijańsko-Demokratycznej, w pełni lojalnej wobec komunistów[2]. Rozmowy, które prowadził jako zwierzchnik Kościoła z Enverem Hodżą, dotyczącego nowego statusu wspólnoty zakończyły się w 1950 niepowodzeniem. Thaçi sprzeciwił się zerwaniu przez Kościół albański związków ze Stolicą Apostolską i stworzeniu kościoła narodowego, za co został aresztowany. Pobyt w szkoderskim więzieniu spowodował gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia, związane z cukrzycą, na którą cierpiał od dłuższego czasu. Po wyjściu z więzienia, ostatnie miesiące życia spędził w areszcie domowym. W pogrzebie, który odbył się 29 maja 1946 wzięło udział 1200 osób[3]. Ciało Thaçiego spoczęło w katedrze szkoderskiej. W roku 1967, w okresie ateizacji jego szczątki zostały przeniesione z katedry na cmentarz miejski.

Dzieła

  • 1921: Kalendari i veprës pijore (poezja religijna)

Zob. także

Przypisy

  1. ↑ a b Imzot Gaspër Thaçi në përvjetorin e vdekjes. radiovaticana.va. [dostęp 2017-02-05]. (alb.).
  2. ↑ Zef Pllumi: Live to Tell: A True Story of Religious Persecution in Communist Albania, vol. 1. iUniverse: 2008, s. 41. ISBN 978-0-595-45298-9. (ang.).
  3. ↑ Gjithë Shkodra në kembë pas vdekjes së Arqipeshkvit Gaspër Thaci si u alarmua regjimi komunist. gazetatema.net. [dostęp 2019-03-28]. (alb.).

Bibliografia

  • Tadeusz Czekalski: Zarys dziejów chrześcijaństwa albańskiego w latach 1912-1996. Kraków: 1996. ISBN 83-85527-40-0.
  • Zef Simoni red.: Martirizimi i Kishes Katolike Shqiptare 1944-1990. Szkodra: 1993. (alb.).